ਅਰਫ਼ਾਨਾ ਮੱਲਾਹ (Urdu: عرفانہ ملاح) ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਕਾਰਕੁਨ ਹੈ, ਉਹ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਐਕਸ਼ਨ ਫੋਰਮ ਦੀ ਆਗੂ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਿੰਧ ਦੇ ਜਮਸ਼ੋਰੋ ਦੀ ਸਿੰਧ ਯੁਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਕੈਮਿਸਟੀ ਦੀ ਪ੍ਰਾਫੈਸਰ ਹੈ।[1]

ਅਰਫ਼ਾਨਾ ਮੱਲਾਹ
عرفانہ ملاح
ਜਨਮ
ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ
ਪੇਸ਼ਾਅਕਾਦਮਿਕ
ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧਕਾਰਕੁਨ

ਸਿੱਖਿਆ

ਸੋਧੋ

ਅਰਫ਼ਾਨਾ ਬੇਗਮ ਮੱਲਾਹ ਨੇ 1998 ਵਿੱਚ ਕਾਇਦ-ਏ-ਆਜ਼ਮ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਤੋਂ ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, 2002 ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣਾਤਮਕ ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ M.Phil ਅਤੇ 2012 ਵਿੱਚ ਜਾਮਸ਼ੋਰੋ ਵਿਖੇ ਸਿੰਧ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਪੀਐਚ. ਡੀ. ਕੀਤੀ।[2]

ਕਰੀਅਰ

ਸੋਧੋ

2023 ਤੱਕ , ਮੱਲਾਹ ਡਾ. ਐਮ. ਏ. ਕਾਜ਼ੀ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਕੈਮਿਸਟਰੀ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਸਿੰਧ, ਜਮਸ਼ੋਰੋ, ਸਿੰਧ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਖੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹੈ।

ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਉਹ ਸਿੰਧ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਲੈਕਚਰਾਰ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ ਹੈ, ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਮੱਲਾਹ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦੇ ਟਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨਵਾਦ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਹ ਸਿੰਧ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਟੀਚਰਜ਼ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ (ਸੂਟਾ) ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਚੁਣੀ ਗਈ ਮਹਿਲਾ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਸੀ ਅਤੇ ਰਿਕਾਰਡ ਚਾਰ ਹੋਰ ਕਾਰਜਕਾਲਾਂ ਲਈ ਦੁਬਾਰਾ ਚੁਣੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਹ ਦੋ ਵਾਰ ਸਿੰਧ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਸਿੰਡੀਕੇਟ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਚੁਣੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਚੁਣੀ ਹੋਈ ਮੈਂਬਰ ਸੀ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ][

ਉਹ ਸਿੰਧੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਲਮ ਲਿਖਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਟੀਵੀ ਚੈਨਲਾਂ 'ਤੇ ਟਾਕ ਸ਼ੋਅ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਅੰਦਰੂਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਸਥਾਪਿਤ ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਬਾਰੇ ਉਸ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਸਿੰਧੀ ਅਤੇ ਉਰਦੂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।[3][4]

ਸਰਗਰਮੀ

ਸੋਧੋ

ਮੱਲਾਹ ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨ ਹੈ।[5] ਉਸ ਨੇ ਅਤੇ ਅਮਰ ਸਿੰਧੂ ਨੇ 2008 ਵਿੱਚ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਐਕਸ਼ਨ ਫੋਰਮ (ਡਬਲਯੂਏਐਫ) ਦਾ ਇੱਕ ਅਧਿਆਇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।[6]

2012 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਉਹ ਸਿੰਧੂ ਨਾਲ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ਤਾਂ ਬੰਦੂਕਧਾਰੀਆਂ ਨੇ ਮੱਲਾਹ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਕਿ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਪ ਕੁਲਪਤੀ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਜਵਾਬ ਸੀ, ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਉਸ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਕੈਂਪਸ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਪੰਜ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕਤਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।[7]

10 ਦਸੰਬਰ, 2014 ਨੂੰ, ਜਦੋਂ ਮਲਾਲਾ ਯੂਸਫ਼ਜ਼ਈ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਕੈਲਾਸ਼ ਸਤਿਆਰਥੀ ਨਾਲ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਮੱਲਾਹ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ 10 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ 'ਮਲਾਲਾ ਦਿਵਸ' ਵਜੋਂ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ।[8]

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. "'Stoking of ethnic tensions' by govt condemned". The News International. 10 January 2008. Retrieved 16 January 2010. [ਮੁਰਦਾ ਕੜੀ]
  2. "Faculty Members – University of Sindh Jamshoro" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2020-08-15.[permanent dead link][permanent dead link]
  3. "دنيا جي ڪوڙي ترقي جو ماسڪ روڙيندڙ وبا....ڊاڪٽر عرفانه ملاح -" (in ਸਿੰਧੀ). 2020-04-12. Archived from the original on 2020-08-03. Retrieved 2020-08-15.
  4. "Arfana Mallah – Karachi Literature Festival".
  5. Newspaper, the (2 September 2011). "Sindhi women publicly announce free-will marriages". DAWN.COM (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).
  6. "Women decide to fight back". DAWN.COM (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 25 February 2009.
  7. Reporter, The Newspaper's Staff (12 July 2012). "Demand for probe into attack on SU teachers". DAWN.COM (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).
  8. "The 'peace' prize: 'Malala, Satyarthi's share of award might help ease Indo-Pak tensions'". The Express Tribune (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 21 October 2014.