ਅਰੁਮ ਅਰੇਸੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿਚੋਂ ਫੁੱਲਦਾਰ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਜੀਨਸ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਯੂਰਪ, ਉੱਤਰੀ ਅਫਰੀਕਾ, ਪੱਛਮੀ ਅਤੇ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ ਦਾ ਮੂਲ ਨਿਵਾਸੀ ਹੈ, ਭੂਮੱਧ ਸਾਗਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਦੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਹੈ। ਅਕਸਰ ਇਸ ਨੂੰ ਅਰੁਮ ਲਿਲੀਜ਼ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਅਸਲ ਲਿਲੀਜ਼ ਲਿਲੀਅਮ ਨਾਲ ਨੇੜਿਓਂ ਸਬੰਧਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਜ਼ੈਂਟੇਡੇਸਚੀਆ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ "ਅਰਮ ਲਿਲੀਜ਼" ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਰਾਈਜ਼ੋਮੈਟਸ, ਜੜੀ-ਬੂਟੀਆਂ ਵਾਲੇ ਸਦੀਵੀ ਪੌਦੇ ਹਨ ਜੋ 20-60 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਲੰਬੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸਦੇ ਪੱਤੇ 10-55 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਲੰਬੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਫੁੱਲ ਇੱਕ ਸਪੈਡਿਕਸ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, 10-40 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਲੰਬੇ, ਵਿਲੱਖਣ ਰੰਗ ਦੇ ਸਪੈਥ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਚਿੱਟੇ, ਪੀਲੇ, ਭੂਰੇ ਜਾਂ ਜਾਮਨੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਕਿਸਮਾਂ ਖੁਸ਼ਬੂਦਾਰ ਹਨ, ਹੋਰ ਨਹੀਂ। ਫਲ ਚਮਕਦਾਰ ਸੰਤਰੀ ਜਾਂ ਲਾਲ ਬੇਰੀਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਹੈ।

ਬੇਰੀਆਂ ਸਮੇਤ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਰੈਫਾਈਡਜ਼ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਆਕਸਾਲੇਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਫਲਸਤੀਨ ਦੇ ਅਰਬ ਕਿਸਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਰਸੋਈ ਵਿੱਚ ਵਰਤੋਂ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਹੈ ਜੋ ਪੱਤਿਆਂ ਦੇ ਸੇਵਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੌਦੇ ਤੋਂ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਦੇ ਸਨ।[1][2]

ਜੀਨਸ ਦਾ ਨਾਮ ਇਹਨਾਂ ਪੌਦਿਆਂ ਲਈ ਯੂਨਾਨੀ ਨਾਮ ਦਾ ਲਾਤੀਨੀ ਰੂਪ ਹੈ, ਆਰੋਨ

ਫੁੱਲ ਅਤੇ ਪਰਾਗਣ ਸੋਧੋ

 
ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਾਡਲ, ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਪੈਡਿਕਸ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਰਿੰਗ। ਬੋਟੈਨੀਕਲ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਗ੍ਰੀਫਸਵਾਲਡ

ਫੁੱਲ ਇੱਕ ਪੋਕਰ-ਆਕਾਰ ਦੇ ਫੁੱਲ 'ਤੇ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਸਨੂੰ ਸਪੈਡਿਕਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਰੰਗਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਪੈਥ ਜਾਂ ਪੱਤੇ-ਵਰਗੇ ਹੁੱਡ ਵਿੱਚ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਫੁੱਲ ਨਜ਼ਰ ਤੋਂ ਲੁਕੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਸਪੈਡਿਕਸ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਗੁੱਛੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹੇਠਾਂ ਮਾਦਾ ਫੁੱਲਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਚੱਕਰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉੱਪਰ ਨਰ ਫੁੱਲਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਚੱਕਰ ਹੈ।

ਨਰ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਉੱਪਰ ਵਾਲਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਚੱਕਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕੀੜੇ ਦਾ ਜਾਲ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕੀੜੇ ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਚੱਕਰ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਫਸ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਰ ਫੁੱਲਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪਰਾਗ ਨਾਲ ਧੂੜ ਨਾਲ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਪਰਾਗ ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਮਾਦਾ ਫੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਪਰਾਗਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਪੌਦੇ ਦੇ ਪਰਾਗਿਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਛੋਟੇ ਵਾਲ ਮੁਰਝਾ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਫਸੇ ਹੋਏ ਕੀੜੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. Dalman, Gustaf (2020). Nadia Abdulhadi-Sukhtian (ed.). Work and Customs in Palestine, volume II (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Vol. 2 (Agriculture). Translated by Robert Schick. Ramallah: Dar Al Nasher. p. 329. ISBN 978-9950-385-84-9.
  2. Mayer-Chissick, Uri; Lev, Efraim (2016). "Wild Edible Plants in Israel Tradition Versus Cultivation". In Yaniv, Zohara; Dudai, Nati (eds.). Medicinal and Aromatic Plants of the Middle-East (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). New York: Dordrecht: Springer. pp. 18–20. ISBN 9789402406603. OCLC 1062304427.