ਅਸੰਧੀਮਿਤਰਾ

ਮੌਰੀਆ ਸਮਰਾਟ ਅਸ਼ੋਕ ਦੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਸਲਾਹਕਾਰ

ਅਸੰਧਾਮਿੱਤਰਾ ਮੌਰੀਆ ਸਮਰਾਟ ਅਸ਼ੋਕ ਮਹਾਨ ਦੀ ਰਾਣੀ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਪਤਨੀ ਸੀ। ਉਹ ਅਸ਼ੋਕ ਦੀ ਦੂਜੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਪਹਿਲੀ ਰਾਣੀ ਪਤਨੀ ਸੀ[1][2]

ਸਿਰਲੇਖ "ਅਗਰਾਮਹਿਸੀ", ਜਾਂ "ਮੁੱਖ ਰਾਣੀ",[3][ਪੂਰਾ ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ] ਅਸੰਧੀਮਿਤਰਾ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਸੀ।[2] ਉਸ ਦੇ ਕੋਈ ਬੱਚੇ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤਿਸ਼ਿਆਰਕਸ਼ਿਤਾ ਅਸ਼ੋਕ ਦੀ ਮੁੱਖ ਰਾਣੀ ਬਣ ਗਈ।[1]

ਜੀਵਨ

ਸੋਧੋ

ਉਸ ਦਾ ਜਨਮ ਅਸੰਦਿਵਤ (ਅੱਜ ਦੇ ਅਸੰਧ ) ਦੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]

ਮਹਾ ਬੋਧੀ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ ਅਸ਼ੋਕ ਨਾਲ ਸੀ. 270-240 ਬੀ.ਸੀ.[3] ਉਹ ਅਸ਼ੋਕ ਦੀ ਭਰੋਸੇਮੰਦ, ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਅਤੇ ਮਨਪਸੰਦ ਪਤਨੀ ਸੀ। ਉਸਨੂੰ ਅਕਸਰ ਉਸਦੀ "ਪਿਆਰੀ" ਜਾਂ ਉਸਦੀ "ਪਿਆਰੀ" ਪਤਨੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਰਾਜੇ ਦੀ ਇੱਕ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਸਲਾਹਕਾਰ ਸੀ।[3] 240 ਬੀ.ਸੀ. ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਤੇ,[3] ਅਸ਼ੋਕ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਦੁੱਖ ਹੋਇਆ।[2]

ਕਰਮ ਕਥਾਵਾਂ

ਸੋਧੋ

ਮਹਾਵੰਸ਼ ਇੱਕ ਕਥਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਿਵੇਂ ਰਾਣੀ ਬਣੀ, ਇਹ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਉਹ ਅਸ਼ੋਕ ਦੀ ਰਾਣੀ ਬਣ ਗਈ ਕਿਉਂਕਿ ਪਿਛਲੇ ਜਨਮ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਸ਼ਹਿਦ ਦੇ ਵਪਾਰੀ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬੁੱਧ ਨੂੰ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਕਹਾਣੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵਪਾਰੀ ਨੇ ਆਪਣਾ ਕਟੋਰਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ਹਿਦ ਨਾਲ ਭਰ ਦਿੱਤਾ, ਤਾਂ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬੁੱਧ ਨੇ ਜੰਬੂਦੀਪ ਦਾ ਮਾਲਕ ਬਣਨ ਦੀ ਸੁੱਖਣਾ ਖਾਧੀ। ਇਹ ਸੁਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਖੁਦ ਇੱਛਾ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ ਰਾਜਾ ਅਤੇ ਰਾਣੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੁਬਾਰਾ ਜਨਮ ਲੈਣ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਅਸ਼ੋਕ ਅਤੇ ਅਸੰਧੀਮਿਤਰਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਜਨਮ ਲੈਣ।

ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਮਹਾਵੰਸ਼ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਕਹਾਣੀ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸੀ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਵੱਖਰੇ ਪਿਛਲੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ, ਅਸੰਧੀਮਿਤਰਾ ਨੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬੁੱਧ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕੱਪੜੇ ਦਾ ਇੱਕ ਟੁਕੜਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਸੋਚਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਅਸ਼ੋਕ ਤੋਂ ਕਰਮ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੁਤੰਤਰ, ਰਾਣੀ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਦਸਾਵਤਥੁਪਕਰਨ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿੱਚ ਜੋੜਦਾ ਹੈ, ਪ੍ਰਤੀਕ ਬੁੱਧ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਦ ਦੇ ਵਪਾਰੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਜੋੜਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੰਧੀਮਿੱਤਰ ਦੇ ਅਤੀਤ ਨੇ ਇੱਕ ਕੱਪੜੇ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਨਾਲ ਉਹੀ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬੁੱਧ ਨੂੰ ਤੋਹਫ਼ਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. 1.0 1.1 Barua, Beni Madhab; Topa, Ishwar Nath. Asoka and his inscriptions (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Vol. 1. New Age Publishers. p. 53.
  2. 2.0 2.1 2.2 Gupta, Subhadra Sen. Ashoka: The Great and Compassionate King (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Penguin Books. ISBN 978-81-8475-807-8. Retrieved 25 September 2020.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 The Maha Bodhi: Volume 104. University of Michigan. 1996. pp. 25–26.
ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:<ref> tag with name ":2" defined in <references> is not used in prior text.