ਆਈਆ
ਸਿਜ਼ੀਕਸ ਦਾ ਆਈਆ ( Greek ), ਕਈ ਵਾਰੀ (ਗਲਤ ਢੰਗ ਨਾਲ) ਲਾਲਾ ਜਾਂ ਲੱਲਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਾਂ ਲਾਈਆ ਜਾਂ ਮਾਈਆ ਵਜੋਂ ਵੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,[1] ਇੱਕ ਯੂਨਾਨੀ ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਸੀ ਜੋ ਸਾਈਜ਼ਿਕਸ, ਰੋਮਨ ਸਾਮਰਾਜ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਔਰਤ ਕਲਾਕਾਰ ਹੋਣ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਪੋਰਟਰੇਟ ਪੇਂਟ ਕਰਨ ਲਈ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਬੇਮਿਸਾਲ ਸੀ।[2] ਉਹ ਮਾਰਕਸ ਟੇਰੇਨਟੀਅਸ ਵਾਰੋ (116-27 ਬੀ.ਸੀ.) ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਜ਼ਿੰਦਾ ਸੀ। ਡੀ ਮੁਲੀਰੀਬਸ ਕਲੇਰਿਸ ਵਿੱਚ, ਉਸਦੀ ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਜੀਵਨੀਆਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਬੋਕਾਕਸੀਓ ਨੇ ਉਸਨੂੰ "ਮਾਰਸੀਆ" ਕਿਹਾ ਹੈ, ਸੰਭਵ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਸਨੂੰ ਇਸ ਨਾਮ ਦੀ ਵੈਸਟਲ ਵਰਜਿਨ ਨਾਲ ਉਲਝਾਉਣਾ ਹੈ।[3] ਪਲੀਨੀ ਦਿ ਐਲਡਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ: "ਪੇਂਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨਾਲੋਂ ਤੇਜ਼ ਹੱਥ ਕਿਸੇ ਦਾ ਨਹੀਂ ਸੀ।"[2]
ਉਸ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪੇਂਟਿੰਗਾਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਦੱਸੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਲੀਨੀ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬਜ਼ੁਰਗ ਔਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਪੈਨਲ ਪੇਂਟਿੰਗ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਵੈ-ਪੋਰਟਰੇਟ ਦਾ ਗੁਣ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁਰਸ਼ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀਆਂ, ਸੋਪੋਲਿਸ ਅਤੇ ਡਾਇਨੀਸੀਅਸ ਨਾਲੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਪੇਂਟ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਕਮਾਈ ਕਰ ਸਕੀ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]
ਜੀਵਨ
ਸੋਧੋਸਾਈਜ਼ਿਕਸ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਈ [4] ਆਈਆ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਸੀ। ਉਹ ਸ਼ਾਇਦ ਰੋਮਨ ਗਣਰਾਜ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਕਲਾ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਰੋਮ ਆਈ ਸੀ।[5] ਆਈਆ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਅਣਵਿਆਹੀ ਰਹੀ।
ਸਭਿਆਚਾਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਸੋਧੋਪਲੀਨੀ ਦਿ ਐਲਡਰਜ਼ ਨੈਚੁਰਲ ਹਿਸਟਰੀ (XL.147–148) ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤੀਆਂ ਪੁਰਾਤਨਤਾ ਦੀਆਂ ਕਈ ਮਹਿਲਾ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਆਈਆ ਇੱਕ ਹੈ, ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਹੋਰ- ਟਿਮਾਰੇਟ, ਆਇਰੀਨ, ਅਰਿਸਟਰੇਟ ਅਤੇ ਓਲੰਪੀਆਸ ਹਨ। ਪਲੀਨੀ ਸੰਭਾਵਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੰਜਵੇਂ, ਕੈਲਿਪਸੋ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਵਿਆਖਿਆ ਵਿਵਾਦਗ੍ਰਸਤ ਹੈ; ਬਹੁਤੇ ਵਿਦਵਾਨ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪਿਕ ਰੀਡਿੰਗ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੈਲਿਪਸੋ ਆਇਰੀਨ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਪੇਂਟਿੰਗ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ।[6] ਆਈਆ ("ਮਾਰਸੀਆ" ਵਜੋਂ) ਬੋਕਾਸੀਓ ਦੇ ਡੀ ਮੁਲੀਰੀਬਸ ਕਲੇਰਿਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤੀਆਂ ਤਿੰਨ ਮਹਿਲਾ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।[7]
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ Baldwin, Barry (1981). "Germaine Greer and the Female Artists of Greece and Rome". Échos du Monde Classique. 25. n. 7. ISSN 1913-5416.
- ↑ 2.0 2.1 O'Brien, Peter H. (2000). "Iaia". In Commire, Anne; Klezmer, Deborah (eds.). Women in World History: A Biographical Encyclopedia (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Yorkin Publications. p. 636. ISBN 978-0-7876-4066-8.
- ↑ Yiu, Yvonne (2005). "The Mirror and Painting in Early Renaissance Texts". Early Science and Medicine. 10 (2): 189. JSTOR 4130310.
- ↑ Commire, Anne, ed. (2002). "Iaia (fl. c. 100 BCE)". Women in World History: A Biographical Encyclopedia. Waterford, Connecticut: Yorkin Publications. ISBN 0-7876-4074-3. Archived from the original on 2018-09-23.
- ↑ "Painting, Roman". Oxford Classical Dictionary (4 ed.).
- ↑ Corbeill, Anthony (2017). "A New Painting of Calypso in Pliny the Elder" (PDF). Eugesta Revue. 7: 184–198. ISSN 2265-8777. Archived from the original (PDF) on 2021-10-24. Retrieved 2023-03-23.
- ↑ Borzello, Frances (1998). Seeing Ourselves: Women's Self-Portraits. p. 42.