ਇਰਸ਼ਾਦ-ਏ ਨਸਵਾਨ
ਇਰਸ਼ਾਦ-ਏ ਨਸਵਾਨ ('ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਗਾਈਡ'), 1921 ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਇੱਕ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਸੀ ਜੋ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਸੀ।[1] ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਮਹਾਰਾਣੀ ਸੋਰਾਇਆ ਤਰਜ਼ੀ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[2] ਇਹ ਅਫਗਾਨ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਅਤੇ ਰਾਣੀ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਇੱਕ ਨੀਤੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਮੁਕਤੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਰਸ਼ਾਦ-ਏ ਨਸਵਾਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਸੰਘ ਅੰਜੁਮਨ-ਏ ਹਿਮਾਯਤ-ਏ-ਨਿਸਵਾਨ ਦੋਵੇਂ ਸਨ। ਸ਼ਾਹੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਰਾਜ ਨਾਰੀਵਾਦ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਹਫਤਾਵਾਰੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ "ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ, ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ, ਘਰੇਲੂ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ ਅਤੇ ਸ਼ਿਸ਼ਟਾਚਾਰ",[3] ਸਮਾਜਿਕ, ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁੱਦਿਆਂ, ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਫੈਸ਼ਨ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਸੁਝਾਅ 'ਤੇ ਲੇਖ ਵੀ ਚਲਾਉਂਦੀ ਸੀ।[4] ਇਸਨੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਅਤੇ ਸੁਧਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮੋਢੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਅਖਬਾਰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।[5]
ਇਸ ਦਾ ਸੰਪਾਦਨ ਰਾਣੀ ਦੀ ਮਾਂ ਅਸਮਾ ਰਸਮਿਆ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਸੰਪਾਦਕ ਬਣ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਰਾਣੀ ਸੋਰਾਇਆ ਖੁਦ ਵੀ ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੀ ਸੀ।[6]
ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਅਮਾਨਉੱਲ੍ਹਾ ਖ਼ਾਨ ਅਤੇ ਰਾਣੀ ਸੋਰਾਇਆ ਤਰਜ਼ੀ ਨੂੰ 1929 ਵਿੱਚ ਬਰਖਾਸਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸੱਤਾ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਰਖਾਸਤਗੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਹਬੀਬੁੱਲਾ ਗਾਜ਼ੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ 'ਤੇ ਸਖ਼ਤ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਹੋਈ।[7] ਮਹਿਲਾ ਸੰਘ ਅੰਜੁਮਨ-ਏ ਹਿਮਾਯਤ-ਏ-ਨਿਸਵਾਨ ਅਤੇ ਇਰਸ਼ਾਦ-ਏ-ਨਸਵਾਨ ' ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਲੜਕੀਆਂ ਦੇ ਸਕੂਲ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਦਿਆਰਥਣਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਬਰੀ ਪਹਿਨਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰਦਾ ਪਾਓ ਅਤੇ ਦੁਬਾਰਾ ਪਰਦੇ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਵੋ।[8]
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ S. Mittra; B. Kumar (2003). Encyclopaedia of Women in South Asia. Kalpaz Publications. p. 5. ISBN 978-81-7835-187-2.
- ↑ H. A. Ritchie (2016). Institutional Innovation and Change in Value Chain Development: Negotiating tradition, power and fragility in Afghanistan. Taylor & Francis. p. 67. ISBN 978-1-317-40406-4.
- ↑ The Politics of Social Transformation in Afghanistan, Iran, and Pakistan
- ↑ Emadi, Hafizullah, Repression, resistance, and women in Afghanistan, Praeger, Westport, Conn., 2002
- ↑ "History of education in Afghanistan - Afghanistan".
- ↑ Afghanistan Quarterly Journal. Establishment 1946. Academic Publication of the Academy of Sciences of Afghanistan. Serial No: 32 & 33 Archived 2023-01-29 at the Wayback Machine.
- ↑ Julie Billaud: Kabul Carnival: Gender Politics in Postwar Afghanistan
- ↑ History of education in Afghanistan