ਕਪੂਰਥਲਾ ਛਾਉਣੀ ਭਾਰਤੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਛਾਉਣੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਪੂਰਥਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਫੌਜ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਅਤੇ ਦਫਤਰਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕੇਂਦਰੀ ਵਿਦਿਆਲਿਆ (ਸੈਂਟਰਲ ਸਕੂਲ) ਕਪੂਰਥਲਾ ਛਾਉਣੀ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।

ਕਪੂਰਥਲਾ ਛਾਉਣੀ
ਸ਼ਹਿਰ
ਦੇਸ਼ ਭਾਰਤ
ਰਾਜਪੰਜਾਬ
ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ
 • ਅਧਿਕਾਰਤਪੰਜਾਬੀ
ਸਮਾਂ ਖੇਤਰਯੂਟੀਸੀ+5:30 (ਆਈਐਸਟੀ)

ਇਤਿਹਾਸ

ਸੋਧੋ

ਕਪੂਰਥਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਜਿੱਥੇ ਕਪੂਰਥਲਾ ਛਾਉਣੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜੈਸਲਮੇਰ ਦੇ ਵੰਸ਼ਜ ਰਾਣਾ ਕਪੂਰ ਨੇ 11ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਪੂਰਥਲਾ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨਵਾਬ ਜੱਸਾ ਸਿੰਘ ਆਹਲੂਵਾਲੀਆ ਦੇ ਵੰਸ਼ਜ ਹਨ, ਜੋ ਸਿੱਖ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਬਹਾਦਰ ਅਤੇ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਆਗੂ ਸੀ।

ਕਪੂਰਥਲਾ ਉੱਤੇ ਆਹਲੂਵਾਲੀਆ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਦੁਆਰਾ ਕਾਫ਼ੀ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸ਼ਾਸਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੀ ਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਜਿਆਦਾਤਰ ਵਾਲੀਆ ਵੰਸ਼ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਖੇਤਰ ਲਗਭਗ 652 ਵਰਗ ਮੀਲ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੀ ਜਿਸਦੀ ਆਬਾਦੀ 1901 ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 314,341 ਸੀ, ਹਰ ਇੱਕ 178,000 ਰੁਪਏ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਕੁੱਲ ਮਾਲੀਆ ਇਕੱਠਾ ਕਰਦਾ ਸੀ।[1]

ਕਪੂਰਥਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਵਾਲੇ ਚੰਗੇ ਆਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਸੰਚਾਰ ਚੈਨਲ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਜਲੰਧਰ ਤੋਂ 19 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇਸਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ।

ਜਲੰਧਰ ਰੇਲਵੇ ਜੰਕਸ਼ਨ ਕਪੂਰਥਲਾ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਰੇਲ ਲਿੰਕ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਹੈ, ਜੋ ਲਗਭਗ 66 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ।

ਕਪੂਰਥਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਸਥਾਨਕ ਇਤਿਹਾਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਯਾਦਗਾਰੀ ਇਮਾਰਤਾਂ ਅਤੇ ਦਿਲਚਸਪ ਸਥਾਨ ਹਨ, ਜੋ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਸੈਨਿਕ ਸਕੂਲ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਜਗਤਜੀਤ ਪੈਲੇਸ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਅਦਾਲਤਾਂ ਦੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ, ਸ਼ਾਲੀਮਾਰ ਬਾਗ ਗਾਰਡਨ, ਮੂਰੀਸ਼ ਮਸਜਿਦ, ਪੰਚ ਮੰਦਰ ਭਾਵ ਪੰਜ ਮੰਦਰ ਸਨ, ਰਾਜ। ਗੁਰਦੁਆਰਾ, ਕਲਾਕ ਟਾਵਰ, ਕਾਂਜਲੀ ਵੈਟਲੈਂਡਜ਼, ਜਗਜੀਤ ਕਲੱਬ, ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਪੋਰਟਸ ਸਟੇਡੀਅਮ ਅਤੇ ਐਨਜੇਐਸਏ ਸਰਕਾਰੀ ਕਾਲਜ।

ਕਪੂਰਥਲਾ ਇੰਪੀਰੀਅਲ ਸਰਵਿਸ ਇਨਫੈਂਟਰੀ ਗਰੁੱਪ ਨੇ 1897-98 ਦੀ ਤਿਰਾਹ ਮੁਹਿੰਮ ਦੌਰਾਨ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਅਤੇ ਜਲੰਧਰ ਤੋਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਤੱਕ ਰੇਲਵੇ ਲਾਈਨ ਕਪੂਰਥਲਾ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦੀ ਹੈ।

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. "About Kapurthala Cantonment". www.indiamapped.com. Retrieved 2023-11-14.