ਕਾਸ਼ੀ ਰਾਜ

ਕਾਸ਼ੀ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਨਗਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਨਗਰੀ ਵਰਤਮਾਨ ਵਾਰਾਣਸੀ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਗਰੰਥ ਰਿਗਵੇਦ ਵਿੱਚ ਕਾਸ਼ੀ ਦਾ ਚਰਚਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ - ਕਾਸ਼ਿਰਿੱਤੇ ਤੂੰ ਇਵਕਾਸ਼ਿਨਾਸੰਗ੍ਰਭੀਤਾਹ। ਪੁਰਾਣਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਆਦਿਅ ਵਵੈਸ਼ਣਵ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ (ਸ੍ਰੀ ਕਿਸ਼ਨ) ਦੀ ਨਗਰੀ ਸੀ। ਜਿੱਥੇ ਸ਼ਰੀਹਰਿਕੇ ਆਨੰਦਾਸ਼ਰੁ ਗਿਰੇ ਸਨ, ਉੱਥੇ ਬਿੰਦੁਸਰੋਵਰਬਨ ਗਿਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭੂ ਇੱਥੇ ਬਿੰਧੁਮਾਧਵਕੇ ਨਾਮ ਵਲੋਂ ਇੱਜ਼ਤ ਵਾਲਾ ਹੋਏ। ਅਜਿਹੀ ਇੱਕ ਕਥਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਕੁਰੱਧ ਹੋਕੇ ਬਰਹਮਾਜੀਕਾ ਪੰਜਵਾਂ ਸਿਰ ਕੱਟ ਦਿੱਤਾ, ਤਾਂ ਉਹ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਕਰਤਲ ਵਲੋਂ ਚਿਪਕ ਗਿਆ। ਬਾਰਾਂ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਅਨੇਕ ਤੀਰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਭ੍ਰਮਣੋ ਕਰਣ ਉੱਤੇ ਵੀ ਉਹ ਸਿਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਪਰ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਾਸ਼ੀ ਦੀ ਸੀਮਾ ਵਿੱਚ ਪਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ, ਬਰਹਮਹਤਿਆ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਛੋਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਹ ਕਪਾਲ ਵੀ ਵੱਖ ਹੋ ਗਿਆ। ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਘਟਨਾ ਘਟੀ, ਉਹ ਸਥਾਨ ਕਪਾਲਮੋਚਨ - ਤੀਰਥਕਹਲਾਇਆ। ਮਹਾਦੇਵ ਨੂੰ ਕਾਸ਼ੀ ਇੰਨੀ ਚੰਗੀ ਲੱਗੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਪਾਵਨ ਪੁਰੀ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਣੁਜੀਸੇ ਆਪਣੇ ਨਿੱਤ ਘਰ ਲਈ ਮੰਗ ਲਿਆ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਕਾਸ਼ੀ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਨਿਵਾਸ - ਸਥਾਨ ਬੰਨ ਗਈ।