ਕੁੰਭਲਗੜ੍ਹ

ਕੁੰਭਲਗੜ (ਸ਼ਾਬਦਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ " ਕੁੰਭਲ ਦਾ ਕਿਲ੍ਹਾ ") ਪੱਛਮੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਾਜਸਥਾਨ ਰਾਜ ਦੇ ਉਦੈਪੁਰ ਨੇੜੇ ਰਾਜਸਮੰਦ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਅਰਾਵਲੀ ਪਹਾੜੀਆਂ ਦੀ ਪੱਛਮੀ ਰੇਂਜ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਮੇਵਾੜ ਦਾ ਕਿਲ੍ਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਪਹਾੜੀ ਕਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਇਕ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਰਾਸਤ ਟਿਕਾਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਰਾਣਾ ਕੁੰਭ ਨੇ 15 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਆਪ 19 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਇਸ ਕਿਲ੍ਹੇ ਤੇ ਕਾਬਜ਼ ਰਿਹਾ। ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਇਹ ਕਿਲ੍ਹਾ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦੇਖਣ ਲਈ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਹਰ ਸ਼ਾਮ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਰੰਗੀਨ ਰੋਸ਼ਣੀ ਨਾਲ ਰੁਸ਼ਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੁੰਬਲਗੜ ਦਾ ਕਿਲ੍ਹਾ ਸੜਕ ਮਾਰਗ ਰਾਹੀ ਉਦੈਪੁਰ ਤੋਂ 82 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੇ ਉੱਤਰ ਪੱਛਮ ਵਿਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਚਿਤੌੜਗੜ੍ਹ ਕਿਲ੍ਹੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੇਵਾੜ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਕਿਲ੍ਹਾ ਸੀ।

ਕੁੰਭਲਗੜ
ਕੁੰਭਲਗੜ੍ਹ ਦਾ ਕਿਲ੍ਹਾ
ਕਿਸਮ	fortress
ਸਥਿਤੀ	ਰਾਜਸਮੰਦ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਰਾਜਸਥਾਨ, India
ਗੁਣਕ	25°8′56″N 73°34′49″E
ਖੇਤਰ	268 ha (1.03 sq mi) (662 acres)
ਬਣਾਇਆ	15th century
UNESCO World Heritage Site
ਕਿਸਮ	Cultural
ਮਾਪਦੰਡ	ii, iii
ਅਹੁਦਾ	2013 (36th session)
ਦਾ ਹਿੱਸਾ	Hill Forts of Rajasthan
ਹਵਾਲਾ ਨੰ.	247
State Party	India
Region	South Asia
Location of ਕੁੰਭਲਗੜ in ਰਾਜਸਥਾਨ ਕੁੰਭਲਗੜ੍ਹ (ਭਾਰਤ)

ਹਵਾਲੇ

• Asawa, Dr. Krishnadas Nair (2004). Kumbhalgarh the invincible fort (5th ed.). Jodhpur: Rajasthani Granthagar.