|
|
|
ਦੁਰਗਾ ਪਾਰਬਤੀ ਦਾ ਦੂਜਾ ਨਾਮ ਹੈ । ਹਿੰਦੁਵਾਂਦੇ ਸ਼ਕਤੀ-ਉਪਾਸ਼ਕ ਸਾੰਪ੍ਰਦਾਏ ਵਿੱਚ ਭਗਵਤੀ ਦੁਰਗਾ ਨੂੰ ਹੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਪਰਾਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਸਰਵੋੱਚ ਦੇਵਤਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ( ਸ਼ਕਤੀ-ਉਪਾਸ਼ਕ ਸਾੰਪ੍ਰਦਾਏ ਰੱਬ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ) । ;ਵੇਦਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦਾ ਕੋਈ ਜਿਕਰ ਨਹੀਂ ਹੈ , ਮਗਰ ਉਪਨਿਸ਼ਦ ਵਿੱਚ ਦੇਵੀ ਉਮਾ ਹੈਮਵਤੀ ( ਉਮਾ , ਹਿਮਾਲਾ ਦੀ ਪੁਤਰੀ ) ਦਾ ਵਰਣਨ ਹੈ । ਪੁਰਾਣ ਵਿੱਚ ਦੁਰਗਾ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ । ਦੁਰਗਾ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪਤਨੀ ਪਾਰਬਤੀ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ ਹਨ , ਜਿਸਦੀ ਉਤਪੱਤੀ ਰਾਕਸ਼ਸੋਂ ਦਾ ਨਾਸ਼ ਕਰਣ ਲਈ ਦੇਵਤਰਪਣ ਦੀ ਅਰਦਾਸ ਉੱਤੇ ਪਾਰਬਤੀ ਨੇ ਲਿਆ ਸੀ - - ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੁਰਗਾ ਲੜਾਈ ਦੀ ਦੇਵੀ ਹਨ । ਦੇਵੀ ਦੁਰਗੇ ਦੇ ਆਪ ਕਈ ਰੂਪ ਹਨ । ਮੁੱਖ ਰੂਪ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗੌਰੀ ਹੈ , ਅਰਥਾਤ ਸ਼ਾਂਤਮਏ , ਸੁੰਦਰ ਅਤੇ ਗੋਰਾ ਰੂਪ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਭਤੋਂ ਭਿਆਨਕ ਰੂਪ ਕਾਲੀ ਹੈ , ਅਰਥਾਤ ਕਾਲ਼ਾ ਰੂਪ । ਵੱਖਰਾ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਦੁਰਗਾ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਕਈ ਮੰਦਿਰਾਂ ਅਤੇ ਤੀਰਥਸਥਾਨੋਂ ਵਿੱਚ ਪੂਜੀ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ । ਕੁੱਝ ਦੁਰਗਾ ਮੰਦਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਸ਼ੁਬਲਿ ਵੀ ਚੜ੍ਹਦੀ ਹੈ । ਭਗਵਤੀ ਦੁਰਗਾ ਦੀ ਸਵਾਰੀ ਸ਼ੇਰ ਹੈ ।
|
