ਗੰਗਾ ਦਰਿਆ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ
ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
ਲਾਈਨ 50:
{{ਮੁੱਖ ਲੇਖ| ਸਿੰਧ-ਗੰਗਾ-ਬ੍ਰੰਮਪੁੱਤਰ ਦਾ ਮੈਦਾਨ}}
[[ਤਸਵੀਰ:NorthIndiaCircuit 250.jpg|thumb|256px|ਇਲਾਹਾਬਾਦ]]
ਹਰਦੁਆਰ ਵਲੋਂ ਲੱਗਭੱਗ ੮੦੦ ਕਿ . ਮੀ . ਮੈਦਾਨੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ [[ਗੜਮੁਕਤੇਸ਼ਵਰ]], ਸੋਰੋਂ, [[ਫੱਰੁਖਾਬਾਦ]], [[ਕੰਨੌਜ]], [[ਬਿਠੂਰ]], [[ਕਾਨਪੁਰ]] ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਗੰਗਾ ਇਲਾਹਾਬਾਦ (ਪ੍ਰਯਾਗ) ਪੁੱਜਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਇਸਦਾ ਸੰਗਮ [[ਜਮੁਨਾ
ਗੰਗਾ ਦੀ ਇਸ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਭਿਅਤਾ ਦਾ ਉਦਭਵ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਹੋਇਆ ਜਿਸਦਾ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਇਤਹਾਸ ਅਤਿਅੰਤ ਗੌਰਵਮਈ ਅਤੇ ਮਾਲਦਾਰ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਗਿਆਨ, ਧਰਮ, ਅਧਿਆਤਮ ਅਤੇ ਸਭਿਅਤਾ-ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਕਿਰਨ ਪ੍ਰਸਫੁਟਿਤ ਹੋਈ ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਕੇਵਲ ਭਾਰਤ ਸਗੋਂ ਕੁਲ ਸੰਸਾਰ ਆਲੋਕਿਤ ਹੋਇਆ। ਪਾਸ਼ਾਣ ਜਾਂ ਪ੍ਰਸਤਰ ਯੁੱਗ ਦਾ ਜਨਮ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਇੱਥੇ ਹੋਣ ਦੇ ਅਨੇਕ ਗਵਾਹੀ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਇਸ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ [[ਰਾਮਾਇਣ]] ਅਤੇ [[ਮਹਾਂਭਾਰਤ]] ਕਾਲੀਨ ਯੁੱਗ ਦਾ ਉਦਭਵ ਅਤੇ ਵਿਲਾ ਹੋਇਆ। [[ਸ਼ਤਪਥ ਬਾਹਮਣ]], [[ਪੰਚਵਿਸ਼ ਬਾਹਮਣ]], [[ਗੌਪਥ ਬਾਹਮਣ]], [[ਐਤਰੇਏ ਆਰਣਿਕ]], [[ਕੌਸ਼ਿਤਕੀ ਆਰਣਿਕ]], [[ਸਾਂਖਿਆਇਨ ਆਰਣਿਕ]], [[ਵਾਜਸਨੇਈ ਸੰਹਿਤਾ]] ਅਤੇ [[ਮਹਾਂਭਾਰਤ]] ਇਤਆਦਿ ਵਿੱਚ ਵਰਣਿਤ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਲੋਂ ਜਵਾਬ ਵੈਦਿਕਕਾਲੀਨ ਗੰਗਾ ਘਾਟੀ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਾਚੀਨ [[ਮਗਧ ਮਹਾਜਨਪਦ]] ਦਾ ਉਦਭਵ ਗੰਗਾ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੋਇਆ ਜਿੱਥੋਂ ਗਣਰਾਜੋਂ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅਰੰਭ ਹੋਈ। ਇੱਥੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਉਹ ਸੋਨਾ ਯੁੱਗ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ [[ਮੌਰਿਆ ਰਾਜਵੰਸ਼]] ਅਤੇ [[ਗੁਪਤ ਰਾਜਵੰਸ਼]] ਰਾਜਿਆਂ ਨੇ ਇੱਥੇ ਸ਼ਾਸਨ ਕੀਤਾ।<ref>{{cite web |url=http://www.mithilavihar.com/mithilaStatic/bihar-prAcIn_itihAs1.jsp|title= ਬਿਹਾਰ ਦਾ ਇਤਹਾਸ (ਪੁਰਾਣਾ ਬਿਹਾਰ)|format= जेएसपी|publisher= ਮਿਥਿਲਾਵਿਹਾਰ|language=}}</ref>
|