ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ

ਗਰਭ ਗਿਰਨਾ

ਗਰਭ ਗਿਰਨਾ ਗਰਭ ਵਿੱਚ ਪਲ ਰਹੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਕੁਦਰਤੀ ਮੌਤ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਸਵੈ-ਸੰਚਾਰ ਗਰਭਪਾਤ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗਰਭ ਗਿਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ ਬੱਚਾ ਸੁਤੰਤਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜੀ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[1] ਇਹ ਗਰਭ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦੇ 20 ਹਫਤਿਆਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਦੀ ਮੌਤ ਨੂੰ ਗਰਭ ਦੇ ਗਿਰਨ ਦਾ ਨਾਂ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ ਤਾਂ ਉਹ ਭਰੂਣ ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[2] ਗਰਭ ਗਿਰਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਲੱਛਣ ਯੋਨੀ ਰਾਹੀਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਦਰਦਨਾਕ ਤਰੀਕੇ ਜਾਂ ਬਿਨਾ ਦਰਦ ਦੇ ਹੀ ਖੂਨ ਦਾ ਵਹਾਅ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਦਾਸੀ, ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਪਛਤਾਵੇ ਜਿਹੀਆਂ ਮਾਨਸਿਕ ਅਲਾਮਤਾਂ ਵਾਪਰਦੀਆਂ ਹਨ।[3][4] ਜਦੋਂ ਗਰਭ ਗਿਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਟਿਸ਼ੂ ਅਤੇ ਥੱਕੇ ਜਿਹਾ ਕੁਝ ਪਦਾਰਥ ਲਗਾਤਾਰ ਯੋਨੀ ਵਿਚੋਂ ਵਹਿੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।[5] ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਔਰਤ ਦਾ ਵਾਰ ਵਾਰ ਗਰਭ ਗਿਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਦੇ ਬਾਂਝ ਹੋ ਜਾਣ ਦੇ ਆਸਾਰ ਵਧ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।[6]

ਚੰਗੀ ਦੇਖਭਾਲ ਨਾਲ ਕਈ ਵਾਰ ਰੋਕਥਾਮ ਸੰਭਵ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਨਸ਼ੇ, ਸ਼ਰਾਬ, ਛੂਤ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਚਣ ਨਾਲ ਗਰਭਪਾਤ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।[7] ਪਹਿਲੇ 7 ਤੋਂ 14 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਇਲਾਜ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਵਧੇਰੇ ਗਰਭਪਾਤ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਪੂਰਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[8] ਕਦੇ-ਕਦੇ ਦਵਾਈ ਮਿਸੋਪਰੋਸਟੋਲ ਜਾਂ ਵੈਕਿਊਮ ਐਸਿਪੇਸ਼ਨ ਵਰਗੀਆਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਬਚੇ ਹੋਏ ਟਿਸ਼ੂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[9][10] ਜਿਹਨਾਂ ਔਰਤਾਂ ਕੋਲ ਖੂਨ ਦੀ ਕਿਸਮ ਰੀਸਸ ਨੈਗੇਟਿਵ (ਆਰ.ਐੱਚ. ਨੈਗੇਟਿਵ) ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਰ.ਐੱਚ.ਓ (ਡੀ) ਇਮਿਊਨ ਗਲੋਬੂਲਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।[8] ਦਰਦ ਦਵਾਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।[9] ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਸਹਾਇਤਾ ਨਿਰਾਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।[9]

ਗਰਭਪਾਤ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਉਲਝਣ ਹੈ।[11] ਉਹਨਾਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਗਰਭਵਤੀ ਹਨ, ਗਰਭਪਾਤ ਦੀ ਦਰ ਲਗਪਗ 10% ਤੋਂ 20% ਹੈ, ਜਦਕਿ ਸਾਰੇ ਗਰਭਧਾਰਣ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਇਹ ਦਰ 30% ਤੋਂ 50% ਹੁੰਦੀ ਹੈ।[12][13] 35 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਤਕਰੀਬਨ 10% ਜੋਖਮ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ 40 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ 45% ਹੈ।[12] ਜੋਖਮ 30 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਵਧਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[13] ਲਗਭਗ 5% ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਲਗਾਤਾਰ ਦੋ ਵਾਰ ਗਰਭਪਾਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[14] ਕੁਝ ਲੋਕ ਬਿਪਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਵਿੱਚ ਗਰਭਪਾਤ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਵਿੱਚ "ਗਰਭਪਾਤ" ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।[15]

ਲੱਛਣ

ਸੋਧੋ

ਗਰਭਪਾਤ ਦੇ ਸੰਕੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਯੋਨਿਕ ਧੱਬਾ, ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਕੜਵੱਲ, ਅਤੇ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ, ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਗੰਢਾਂ ਅਤੇ ਯੋਨੀ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣ ਵਾਲੇ ਟਿਸ਼ੂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਖੂਨ ਵਹਿਣਾ ਗਰਭਪਾਤ ਦਾ ਲੱਛਣ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗਰਭਪਾਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਅੱਧ ਦੌਰਾਨ ਖੂਨ ਵਹਿਣ ਨੂੰ ਗਰਭਪਾਤ ਦੀ ਧਮਕੀ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਖੂਨ ਵਹਿਣ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਲਗਭਗ ਅੱਧੇ ਗਰਭਪਾਤ ਕਰ ਦੇਣਗੇ। ਅਲਟਰਾਸਾਊਂਡ ਦੌਰਾਨ, ਜਾਂ ਸੀਰੀਅਲ ਹਿਊਮਨ ਕੋਰੀਓਨਿਕ ਗੋਨਾਡੋਟ੍ਰੋਪਿਨ (ਐਚਸੀਜੀ) ਟੈਸਟਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਗਰਭਪਾਤ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਜੋਖਮ ਦੇ ਕਾਰਕ

ਸੋਧੋ

ਗਰਭਪਾਤ ਕਈ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਾਰੇ ਦੀ ਪਛਾਣ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ। ਜੋਖਮ ਦੇ ਕਾਰਕ ਉਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹਨ ਜੋ ਗਰਭਪਾਤ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗਰਭਪਾਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਬਣਦੀਆਂ। 70 ਸਥਿਤੀਆਂ ਤੱਕ[12][16][17][18][19], ਲਾਗ[20][21][22], ਮੈਡੀਕਲ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ[23][24][25], ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਦੇ ਕਾਰਕ[26][27][28], ਕਿੱਤਾਮੁਖੀ ਐਕਸਪੋਜ਼ਰ, ਰਸਾਇਣਕ ਐਕਸਪੋਜਰ, ਅਤੇ ਸ਼ਿਫਟ ਕੰਮ ਗਰਭਪਾਤ ਦੇ ਵਧੇ ਹੋਏ ਜੋਖਮ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ।[29] ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਜੋਖਮਾਂ ਵਿੱਚ ਐਂਡੋਕ੍ਰਾਈਨ, ਜੈਨੇਟਿਕ, ਗਰਭਾਸ਼ਯ, ਜਾਂ ਹਾਰਮੋਨਲ ਅਸਧਾਰਨਤਾਵਾਂ, ਪ੍ਰਜਨਨ ਟ੍ਰੈਕਟ ਦੀ ਲਾਗ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਵੈ-ਪ੍ਰਤੀਰੋਧੀ ਵਿਕਾਰ ਦੇ ਕਾਰਨ ਟਿਸ਼ੂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ।[30]

ਪੁਸਤਕ ਸੂਚੀ

ਸੋਧੋ
  • Hoffman, Barbara (2012). Williams gynecology. New York: McGraw-Hill Medical. ISBN 978-0071716727.

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. ↑ "What is pregnancy loss/miscarriage?". www.nichd.nih.gov/. ਜੁਲਾਈ 15, 2013. Archived from the original on ਅਪਰੈਲ 2, 2015. Retrieved ਮਾਰਚ 14, 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (help)
  2. ↑ "Stillbirth: Overview". NICHD. ਸਤੰਬਰ 23, 2014. Archived from the original on ਅਕਤੂਬਰ 5, 2016. Retrieved ਅਕਤੂਬਰ 4, 2016. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (help)
  3. ↑ Robinson, GE (January 2014). "Pregnancy loss". Best Practice & Research. Clinical Obstetrics & Gynaecology. 28 (1): 169–78. doi:10.1016/j.bpobgyn.2013.08.012. PMID 24047642.
  4. ↑ Radford, Eleanor J; Hughes, Mark (2015-06-01). "Women's experiences of early miscarriage: implications for nursing care". Journal of Clinical Nursing (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 24 (11–12): 1457–1465. doi:10.1111/jocn.12781. ISSN 1365-2702. PMID 25662397.
  5. ↑ "What are the symptoms of pregnancy loss/miscarriage?". www.nichd.nih.gov/. ਜੁਲਾਈ 15, 2013. Archived from the original on ਅਪਰੈਲ 2, 2015. Retrieved ਮਾਰਚ 14, 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (help)
  6. ↑ "Glossary | womenshealth.gov". womenshealth.gov (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2017-09-11.
  7. ↑ "Is there a cure for pregnancy loss/miscarriage?". www.nichd.nih.gov/. ਅਕਤੂਬਰ 21, 2013. Archived from the original on ਅਪਰੈਲ 2, 2015. Retrieved ਮਾਰਚ 14, 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (help)
  8. ↑ 8.0 8.1 Oliver, A; Overton, C (May 2014). "Diagnosis and management of miscarriage". The Practitioner. 258 (1771): 25–8, 3. PMID 25055407.
  9. ↑ 9.0 9.1 9.2 "What are the treatments for pregnancy loss/miscarriage?". www.nichd.nih.gov. ਜੁਲਾਈ 15, 2013. Archived from the original on ਅਪਰੈਲ 2, 2015. Retrieved ਮਾਰਚ 14, 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (help)
  10. ↑ Tunçalp, O; Gülmezoglu, AM; Souza, JP (8 September 2010). "Surgical procedures for evacuating incomplete miscarriage". The Cochrane Database of Systematic Reviews (9): CD001993. doi:10.1002/14651858.CD001993.pub2. PMID 20824830.
  11. ↑ National Coordinating Centre for Women's and Children's Health (UK) (ਦਸੰਬਰ 2012). "Ectopic Pregnancy and Miscarriage: Diagnosis and।nitial Management in Early Pregnancy of Ectopic Pregnancy and Miscarriage". NICE Clinical Guidelines, No. 154. Royal College of Obstetricians and Gynaecologists. Archived from the original on ਅਕਤੂਬਰ 20, 2013. Retrieved ਜੁਲਾਈ 4, 2013. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (help)
  12. ↑ 12.0 12.1 12.2 The Johns Hopkins Manual of Gynecology and Obstetrics (4 ed.). Lippincott Williams & Wilkins. 2012. pp. 438–439. ISBN 9781451148015. Archived from the original on ਸਤੰਬਰ 10, 2017. {{cite book}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (help)
  13. ↑ 13.0 13.1 "How many people are affected by or at risk for pregnancy loss or miscarriage?". www.nichd.nih.gov. ਜੁਲਾਈ 15, 2013. Archived from the original on ਅਪਰੈਲ 2, 2015. Retrieved ਮਾਰਚ 14, 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (help)
  14. ↑ Garrido-Gimenez, C; Alijotas-Reig, J (March 2015). "Recurrent miscarriage: causes, evaluation and management". Postgraduate Medical Journal. 91 (1073): 151–162. doi:10.1136/postgradmedj-2014-132672. PMID 25681385.
  15. ↑ Greaves, Ian; Porter, Keith; Hodgetts, Tim J.; Woollard, Malcolm (2005). Emergency Care: A Textbook for Paramedics. London: Elsevier Health Sciences. p. 506. ISBN 978-0-7020-2586-0. Archived from the original on ਅਪਰੈਲ 26, 2016. {{cite book}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (help)
  16. ↑ ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Vai2015
  17. ↑ Hoffman, p. 181–182.
  18. ↑ Ali O, Hakimi I, Chanana A, Habib MA, Guelzim K, Kouach J, et al. (2015). "[Term pegnancy on septate uterus: report of a case and review of the literature]". The Pan African Medical Journal. 22: 219. doi:10.11604/pamj.2015.22.219.7790. PMC 4760728. PMID 26955410.
  19. ↑ Tersigni C, Castellani R, de Waure C, Fattorossi A, De Spirito M, Gasbarrini A, et al. (2014). "Celiac disease and reproductive disorders: meta-analysis of epidemiologic associations and potential pathogenic mechanisms". Human Reproduction Update. 20 (4): 582–93. doi:10.1093/humupd/dmu007. PMID 24619876.
  20. ↑ Choices, NHS (December 7, 2017). "Miscarriage – Causes". www.nhs.uk.
  21. ↑ American College of Obstetricians Gynecologists (February 2014). "ACOG Practice Bulletin No.142: Cerclage for the management of cervical insufficiency". Obstetrics and Gynecology. 123 (2 Pt 1): 372–9. doi:10.1097/01.AOG.0000443276.68274.cc. PMID 24451674. S2CID 205384229.
  22. ↑ Lis R, Rowhani-Rahbar A, Manhart LE (August 2015). "Mycoplasma genitalium infection and female reproductive tract disease: a meta-analysis". Clinical Infectious Diseases. 61 (3): 418–26. doi:10.1093/cid/civ312. PMID 25900174.
  23. ↑ Tabor A, Alfirevic Z (2010). "Update on procedure-related risks for prenatal diagnosis techniques". Fetal Diagnosis and Therapy. 27 (1): 1–7. doi:10.1159/000271995. PMID 20051662.
  24. ↑ Agarwal K, Alfirevic Z (August 2012). "Pregnancy loss after chorionic villus sampling and genetic amniocentesis in twin pregnancies: a systematic review". Ultrasound in Obstetrics & Gynecology. 40 (2): 128–34. doi:10.1002/uog.10152. PMID 22125091. S2CID 23379631.
  25. ↑ Alfirevic Z, Navaratnam K, Mujezinovic F (ਸਤੰਬਰ 2017). "Amniocentesis and chorionic villus sampling for prenatal diagnosis". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 9. John Wiley & Sons, Ltd: CD003252. doi:10.1002/14651858.cd003252.pub2. PMC 6483702. PMID 28869276.
  26. ↑ Ness RB, Grisso JA, Hirschinger N, Markovic N, Shaw LM, Day NL, Kline J (February 1999). "Cocaine and tobacco use and the risk of spontaneous abortion". The New England Journal of Medicine. 340 (5): 333–9. doi:10.1056/NEJM199902043400501. PMID 9929522.
  27. ↑ Choices, NHS. "Miscarriage – Causes". www.nhs.uk. Retrieved 2017-09-10.
  28. ↑ Venners SA, Wang X, Chen C, Wang L, Chen D, Guang W, et al. (May 2004). "Paternal smoking and pregnancy loss: a prospective study using a biomarker of pregnancy". American Journal of Epidemiology. 159 (10): 993–1001. doi:10.1093/aje/kwh128. PMID 15128612.
  29. ↑ Chavarro JE, Rich-Edwards JW, Gaskins AJ, Farland LV, Terry KL, Zhang C, Missmer SA (September 2016). "Contributions of the Nurses' Health Studies to Reproductive Health Research". American Journal of Public Health. 106 (9): 1669–76. doi:10.2105/AJPH.2016.303350. PMC 4981818. PMID 27459445.(review)
  30. ↑ Acién P, Acién M (2016-01-01). "The presentation and management of complex female genital malformations". Human Reproduction Update. 22 (1): 48–69. doi:10.1093/humupd/dmv048. PMID 26537987.

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ

ਸੋਧੋ
 
ਵਿਕੀਕੁਓਟ ਗਰਭ ਗਿਰਨਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕੁਓਟੇਸ਼ਨਾਂ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
ਵਰਗੀਕਰਣ
V · T · D
ਬਾਹਰੀ ਸਰੋਤ
"https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਗਰਭ_ਗਿਰਨਾ&oldid=572725" ਤੋਂ ਲਿਆ