ਗਿਲਾ ਮੌਂਸਟਰ ਇੱਕ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀ ਕਿਰਲੀ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਹੈ ਜੋ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਤੇ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਮੈਕਸੀਕਨ ਰਾਜ ਸੋਨੌਰਾ ਦੀ ਹੈ।ਇੱਕ ਭਾਰੀ, ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਚਲਣ ਵਾਲੀ ਕਿਰਲੀ, 60 cm (2.0 ft) ਲੰਬੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਗਿਲਾ ਮੌਂਸਟਰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੀ ਇਕੋ ਇੱਕ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀ ਕਿਰਲੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀ ਕਿਰਲੀ ਦੀਆਂ ਸਿਰਫ ਦੋ ਜਾਣੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਦੂਜੀ ਇਸ ਦੀ ਨੇੜਲੀ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਮੈਕਸੀਕਨ ਮਣਕੇ ਵਾਲੀ ਕਿਰਲੀ (ਐਚ. ਹੌਰਡਿਮ) ਹੈ।[2] ਗਿਲਾ ਮੌਂਸਟਰ ਹਾਲਾਂਕਿ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਹੈ, ਇਸ ਦੇ ਸੁਸਤ ਸੁਭਾਅ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮਨੁੱਖਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਖ਼ਤਰਾ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸਨੇ ਇੱਕ ਡਰਾਉਣੀ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਐਰੀਜ਼ੋਨਾ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੁਆਰਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਮਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[1] ਸਾਲ 2019 ਵਿਚ, ਯੂਟਾ ਰਾਜ ਨੇ ਗਿਲਾ ਮੌਂਸਟਰ ਵਾਲਾ ਆਧਿਕਾਰਕ ਰਾਜ[3] ਸੂਬਾ ਬਣਾਇਆ।[3]

ਗਿਲਾ ਮੌਂਸਟਰ
At the American International Rattlesnake Museum in Albuquerque, New Mexico
Scientific classification edit
Missing taxonomy template (fix): Heloderma
Species:
Template:Taxonomy/Helodermaਗ਼ਲਤੀ: ਅਕਲਪਿਤ < ਚਾਲਕ।
Binomial name
Template:Taxonomy/Helodermaਗ਼ਲਤੀ: ਅਕਲਪਿਤ < ਚਾਲਕ।
Cope, 1869
Gila monster
At the American International Rattlesnake Museum in Albuquerque, New Mexico
Scientific classification edit
Kingdom: Animalia
Phylum: Chordata
Class: Reptilia
Order: Squamata
Family: Helodermatidae
Genus: Heloderma
Species:
H. suspectum
Binomial name
Heloderma suspectum

Cope, 1869
Gila monster

ਇਤਿਹਾਸ

ਸੋਧੋ

ਗਿਲਾ ਮੌਂਸਟਰ ਮੈਕਸੀਕਨ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਜੱਦੀ ਧਰਤੀ ਤੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹੈ (ਗ੍ਰੀਨ ਇਗੂਆਨਾ ਵਰਗੇ ਗੈਰ-ਮੂਲ ਵਾਸੀ ਵੱਡੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ)। ਇਸ ਦੀ ਸਨਾਉਟ-ਟੂ-ਵੈਂਟ ਲੰਬਾਈ 26 to 36 cm (10 to 14 in)ਹੈ। ਪੂਛ ਸਰੀਰ ਦੇ ਆਕਾਰ ਦੇ ਲਗਭਗ 20% ਹੈ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਨਮੂਨੇ 51 to 56 cm (20 to 22 in) ਤਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਰੀਰ ਦਾ ਪੁੰਜ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ 350 to 700 g (0.77 to 1.54 lb) ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਖਬਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਨਮੂਨਿਆਂ ਦਾ ਭਾਰ 2,300 g (5.1 lb) ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।[4][5][6]

ਵੰਡ ਅਤੇ ਰਿਹਾਇਸ਼

ਸੋਧੋ
 
ਮਣਕੇ ਵਰਗੇ ਪੈਮਾਨੇ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਫੋਰਲੈਗਸ ਅਤੇ ਖੁਦਾਈ ਲਈ ਯੋਗ ਪੰਜੇ ਵਾਲਾ ਸਿਰ

ਗਿਲਾ ਮੌਂਸਟਰ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਸਟੇਟ ਅਤੇ ਮੈਕਸੀਕੋ, ਸੋਨੋਰਾ, ਐਰੀਜ਼ੋਨਾ, ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸੇ, ਨੇਵਾਦਾ, ਯੂਟਾ ਅਤੇ ਨਿਉ ਮੈਕਸੀਕੋ (ਸੰਭਾਵੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਾਜਾ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਸਮੇਤ), ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਘੁੰਮਣਘੇਰੀ, ਰੇਸ਼ੇ ਹੋਏ ਮਾਰੂਥਲ ਅਤੇ ਓਕ ਵੁੱਡਲੈਂਡ ਦੇ ਵਸਨੀਕ ਹਨ, ਨਮੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲੇ ਟਿਕਾਣਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੁਰਜ, ਝਾੜੀਆਂ ਅਤੇ ਚੱਟਾਨਾਂ ਹੇਠ ਪਨਾਹ ਮੰਗਦੇ ਹਨ।[7] ਦਰਅਸਲ,ਗਿਲਾ ਮੌਂਸਟਰ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਗਰਮੀ ਦੀ ਬਾਰਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦੇ ਛੱਪੜਾਂ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬੋਂਉਂਦੇ ਵੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।[8] ਉਹ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਖੇਤਰਾਂ ਜਿਵੇਂ ਫਲੈਟਾਂ ਅਤੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਚਦੇ ਹਨ।[9]

ਗੈਲਰੀ

ਸੋਧੋ

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. 1.0 1.1 1.2 "2007 IUCN Red List – Search". Iucnredlist.org. Retrieved 2008-09-19.[permanent dead link] ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; name "iucn" defined multiple times with different content
  2. Fry, Bryan G. (February 2006). "Early evolution of the venom system in lizards and snakes". Nature. 439 (7076): 584–588. doi:10.1038/nature04328. PMID 16292255. Retrieved 2008-05-14. {{cite journal}}: Unknown parameter |displayauthors= ignored (|display-authors= suggested) (help)
  3. 3.0 3.1 "HB0144". le.utah.gov. Retrieved 2019-05-15.
  4. Christel CM, DeNardo DF, Secor SM (October 2007). "Metabolic and digestive response to food ingestion in a binge-feeding lizard, the Gila monster (Heloderma suspectum)". Journal of Experimental Biology. 210: 3430–9. doi:10.1242/jeb.004820. PMID 17872997.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  5. Davis, Jon R.; DeNardo, Dale F. (2010). "Seasonal patterns of body condition, hydration state, and activity of Gila monsters (Heloderma suspectum) at a Sonoran Desert site". Journal of Herpetology. 44 (1): 83–93. doi:10.1670/08-263.1.
  6. Beck, D. D. (2005). Biology of Gila monsters and beaded lizards (Vol. 9). University of California Press.
  7. Stebbins, Robert (2003). Western Reptiles and Amphibians. New York: Houghton Mifflin. pp. 338–339, 537. ISBN 0-395-98272-3.
  8. Endangered Wildlife and Plants of the World. London: Marshall Cavendish. 2001. pp. 629–630. ISBN 0-7614-7199-5.
  9. "Gila Monster Fact Sheet". National Zoological Park. Archived from the original on 2008-05-30. Retrieved 2008-06-06. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)