ਗੁਰਮਤਾ, ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਇੱਕ ਆਦੇਸ਼ ਹੈ ਜੋ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਸਿੱਖਾਂ ਲਈ ਪਾਬੰਦ ਹੈ।[1] ਮੁਸਲਿਮ ਪਰੰਪਰਾ ਵਿੱਚ ਗੁਰਮਤਿ ਫ਼ਤਵੇ ਦੇ ਸਮਾਨ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫ਼ਰਕ ਹੈ ਕਿ ਫ਼ਤਵਾ ਸਾਰੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਲਈ ਪਾਬੰਦ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਗੁਰਮਤਿ ਸਾਰੇ ਖ਼ਾਲਸੇ ਲਈ ਪਾਬੰਦ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਗੈਰ-ਖ਼ਾਲਸਾ ਸਿੱਖਾਂ ਲਈ ਪਾਬੰਦ ਨਹੀਂ ਹੈ।[2][3][4] ਗੁਰਮਤਾ 18ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਸਰਬੱਤ ਖ਼ਾਲਸਾ ਦੁਆਰਾ ਪਾਸ ਕੀਤੇ ਗਏ ਮਤਿਆਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦੇਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਸਤਿਕਾਰਤ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਇਕੱਠ ਸਨ।[5]

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. Cole, W. Owen (1997). A popular dictionary of Sikhism. Piara Singh Sambhi. Lincolnwood, Ill.: NTC Pub. Group. ISBN 978-0-203-98609-7. OCLC 648154652. Gurmatta - A decision affecting the whole Sikh community. The Rahit Maryada defines the areas which may be covered by a gurmatta as 'subjects calculated to clarify and support the fundamental principles of Sikhism, such as safeguarding the position of the Gurus and the Guru Granth Sahib, purity of ritual, and panthic organization'. Political, educational and social matters may also be dealt with at panthic meetings but on these only resolutions, mattas, may be passed. These are not as sacred or inviolable as gurmattas. A gurmatta may only be passed by the Sarbat Khalsa, that is a properly constituted assembly of the Panth which has been publicly announced and to which they have been summoned. In this way it resembles the gatherings of Sikhs in the presence of the human Gurus at Hola Mohalla, Baisakhi, and Diwali, at which such decisions were often made, though, of course, it must be held in the presence of the Guru Granth Sahib. In 1805 Maharaja Ranjit Singh abolished assemblies of the Sarbat Khalsa for this purpose, but the practice has recently been re-established.
  2. Nayyar, Raman (December 2019). Institution of Gurmata: Significance and Role in the Eighteenth Century (PDF). Vol. Two. Gyankosh: An Interdisciplinary Journal. ISSN 2581-8252.
  3. "Sarbat Khalsa & Gurmata | Khushwant Singh | SikhRI Articles". sikhri.org (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2022-09-21.
  4. "Sikhism FAQs:Explain The Procedure And Significance Of Gurmatta (Guru's Decisio - Gateway To Sikhism" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2014-12-11. Retrieved 2022-09-21.
  5. Herrli, Hans (2004). The coins of the Sikhs (2nd ed.). New Delhi: Munshiram Manoharlal Publishers. p. 17. ISBN 81-215-1132-1. OCLC 56367207. Gurumatta - The word means: advice of the Guru and it is the name given to the resolutions of the Sarbat Khalsa, the diet or general assembly of the Sikhs.