ਗੁਰਮੁਖ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ
ਗੁਰਮੁਖ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸੂਬੇ ਅੰਬਾਲਾ ਜ਼ਿਲਾ ਰੋਪੜ ਦੇ ਪਿੰਡ ਗਦਰਾਮ ਬਦੀ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸਿੱਖ ਸਿਪਾਹੀ ਸੀ। 1 ਮਾਰਚ 1916 ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਸੈਣੀ ਨੇ ਜੰਗ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਾਹਸ ਲਈ ਇੰਡੀਅਨ ਆਰਡਰ ਆਫ ਮੈਰਿਟ ਫਸਟ ਕਲਾਸ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਜਿੱਤਿਆ।[1] ਉਸ ਨੂੰ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਅੱਗੇ ਬਹਾਦਰੀ ਲਈ ਪੁਰਸਕਾਰ ਸੈਂਟ ਜਾਰਜ, ਇਮਪੀਰੀਅਲ ਰੂਸ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫੌਜੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਹੁਕਮ ਅਫਸਰ ਅਤੇ ਜਰਨੈਲਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਬਹਾਦਰੀ ਲਈ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉੱਚਤਮ ਦੁਸ਼ਮਣ ਫ਼ੌਜ ਦੇ ਹਥਿਆਉਣ ਵਿਚ ਆਪਣੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ ਜਾਂ ਇਕ ਕਿਲੇ ਨੂੰ ਪਕੜ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[2] ਸੈਂਟ ਜੋਰਜ ਦਾ ਸਟਾਫ ਗੈਰ-ਕਮਿਸ਼ਨਡ ਅਫ਼ਸਰ (ਆਰ.ਸੀ.ਓ.) ਦੇ ਆਰਡਰ ਆਫ਼ ਸੈਂਟ ਜੌਰਜ ਦਾ ਇਕ ਵਿਸਥਾਰ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੀ ਸੈਂਟ ਜੌਰਜ ਦਾ ਕਰਾਸ ਚਾਰ ਵਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ "ਸਿਰਫ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਅਤਿ ਬਹਾਦਰੀ ਲਈ"।[3][4]
ਗੁਰਮੁਖ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ | |
---|---|
ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ | ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ |
ਸੇਵਾ/ | ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਾ |
ਰੈਂਕ | ਜਮਾਂਦਾਰ |
ਲੜਾਈਆਂ/ਜੰਗਾਂ | ਪਹਿਲਾ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ |
ਇਨਾਮ | ਮੈਰਿਟ ਦੇ ਇੰਡੀਅਨ ਆਰਡਰ, ਪਹਿਲੀ ਕਲਾਸ ਸੈਂਟ ਜਾਰਜ ਦਾ ਸ੍ਰੋਤ, 3ਜਾ ਕਲਾਸ (ਰੂਸ) |
ਇੰਡੀਅਨ ਆਰਡਰ ਆਫ ਮੈਰਿਟ ਦਾ ਅਵਾਰਡ: ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ-ਗਵਰਨਰ ਦਾ ਕਥਨ
ਸੋਧੋਗੁਰਮੁਖ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੀ ਬਹਾਦਰੀ ਲਈ ਪਹਿਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦਾ ਇੰਡੀਅਨ ਆਰਡਰ ਆਫ ਮੈਰਿਟ ਜਿੱਤਿਆ। ਉਹ ਜਮਾਂਦਰ ਦਾ ਦਰਜਾ ਰੱਖਦਾ ਸੀ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ-ਗਵਰਨਰ ਸਰ ਮਾਈਕਲ ਓਡਵਾਇਰ ਨੇ ਗੁਰਮੁਖ ਸਿੰਘ ਦੇ "ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਾਹਸ" ਅਤੇ ਜੰਗ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ "ਬਹਾਦਰੀ" ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿਚ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਤੱਥਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਿਆ:
... ਇਸ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਅੰਬਾਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਸਾਰੇ 18 ਫੌਜੀ ਸਨਮਾਨਾਂ ਉੱਪਰ ਹੁਣ ਤੱਕ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨ ਬੰਦਿਆਂ ਦੇ ਨਾਂ ਦੱਸਾਂਗਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਹਾਦਰੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। 1 ਸਤੰਬਰ 1916 ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਰੋਪੜ ਦੇ ਗਦਰਰਾਮ ਬਦੀ ਦੇ ਸੈਨੀ ਸਿੱਖ ਜਮਾਂਦਾਰ ਗੁਰਮੁਖ ਸਿੰਘ ਨੇ 1 ਮਾਰਚ ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਾਹਸ ਲਈ ਰੂਸ ਦੀ ਆਰਡਰ ਆਫ਼ ਸੈਂਟ ਜੌਰਜ ਦਾ ਦੂਜਾ ਕਲਾਸ ਕ੍ਰਾਸ ਜਿੱਤਿਆ। ਵੱਡੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਅੱਗੇ ਜਾ ਕੇ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕੁਰਬਾਨ ਕੀਤਾ...
ਗੁਰਮੁਖ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ, ਸਿਪਾਹੀ ਗੁਰਮੁਖ ਸਿੰਘ ਤੋਂ ਵੱਖਰੇ ਸਨ ਜੋ ਸਾਰਾਗੜ੍ਹੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ।
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ War speeches, pp 127, Author: O'Dwyer, Michael Francis, (Sir) 1864–, Subject: World War, 1914–1918; World War, 1914–1918 – Punjab, Publisher: Lahore Printed by the Superintendent Government Printing, Possible copyright status: NOT_IN_COPYRIGHT, Language: English, Call number: AHR-1431, Digitizing sponsor: MSN, Book contributor: Robarts – University of Toronto, Collection: toronto [1]
- ↑ "The Order of St. George, Imperial Russia's highest exclusively military order, was instituted in 1769 and came to be considered among the most prestigious military awards in the world... The order was awarded to officers and generals for special gallantry, such as, personally leading his troops in rout of a superior enemy force, or capturing a fortress, etc. Before membership in the Order could be granted, a candidate's case had to be investigated by a council composed of Knights of the Order." Source: http://www.gwpda.org/medals/russmedl/russia.html
- ↑ According to the January 1919 Indian Army List Gurmukh Singh enlisted 19 March 1904 and was a Naik in the 3rd Sappers and Miners when on the 2 March 1916 he was awarded the IOM 1st class. He was later awarded The Cross of St. George, 3rd class according to Honours and awards, Indian Army 1914–21. He was commissioned Jemadar 1 September 1917, and was still serving in 1923 according to the April 1923 Indian Army List
- ↑ "The St. George Cross was an extension of the Order of St.George for non-commissioned officers (NCOs), and like it St. George Cross was awarded in four classes and only for extreme bravery in face of the enemy." World War I: Encyclopedia, pp 768, Spencer Tucker, Priscilla Mary Roberts , Contributor Spencer Tucker, Published by ABC-CLIO, 2005,