ਗੋਪਾਲ ਪ੍ਰਸਾਦ ਵਿਆਸ
ਗੋਪਾਲ ਪ੍ਰਸਾਦ ਵਿਆਸ (13 ਫਰਵਰੀ 1915 – 28 ਮਈ 2005) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ ਸੀ, ਜੋ ਆਪਣੀਆਂ ਹਾਸ-ਰਸ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।[1] ਉਸਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਕਲਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੈਂ ਕਿਆ ਕਰੂੰ, ਰਸ ਰਸ ਸਮ੍ਰਿਤੀ, ਮਾਫ ਕੀਜੀਏ ਅਤੇ ਬਾਤ ਬਾਤ ਮੈਂ ਬਾਤ।[2] ਉਸ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਸੰਤੋਸ਼ ਮੱਤਾ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੀ ਗਈ, 2015 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਤ ਬੁੱਕਸ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ, ਬਹੁਯਾਮੀ ਜੀਵਨ ਕੇ ਧਨੀ ਪੰਡਿਤ ਗੋਪਾਲ ਪ੍ਰਸਾਦ ਵਿਆਸ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ[3] ਉਸਨੂੰ 1965 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਚੌਥੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[4]
ਜੀਵਨੀ ਸੋਧੋ
ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ ਸੋਧੋ
ਗੋਪਾਲ ਪ੍ਰਸਾਦ ਵਿਆਸ ਦਾ ਜਨਮ, ਉਸਦੇ ਸਕੂਲ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 13 ਫਰਵਰੀ 1915 ਨੂੰ ਗੋਵਰਧਨ ਕਸਬੇ, ਮਥੁਰਾ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਨੇੜੇ ਮਹਿਮਦਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਮਥੁਰਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸੱਤਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਪੜ੍ਹਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਸ ਲਈ ਇਮਤਿਹਾਨ ਲਈ ਜਾਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਸੀ।[5]
ਵਿਆਹ ਸੋਧੋ
ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ[5] ਵਿੱਚ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਕਰੌਲੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਹਿੰਡੌਨ ਤੋਂ ਪ੍ਰਤਾਪ ਜੀ ਦੀ ਪੁੱਤਰੀ ਅਸ਼ਰਫੀ ਦੇਵੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਕੈਰੀਅਰ ਸੋਧੋ
ਉਹ ਦੈਨਿਕ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ, ਸਾਹਿਤ ਸੰਦੇਸ਼, ਰਾਜਸਥਾਨ ਪਤ੍ਰਿਕਾ, ਸਨਮਾਰਗ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸੰਪਾਦਕ ਸਨ। ਉਹ 1937 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤੱਕ ਕਾਲਮ ਲਿਖਣ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਰਿਹਾ। ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਵੀ-ਸੰਮੇਲਨ ਦਾ ਸੰਸਥਾਪਕ ਸੀ, ਜੋ ਹਰ ਸਾਲ ਲਾਲ ਕਿਲੇ 'ਤੇ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।[5]
ਮੌਤ ਸੋਧੋ
ਉਹ ਸ਼ਨੀਵਾਰ, 28 ਮਈ 2005 ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਿਵਾਸ ਬੀ-52, ਗੁਲਮੋਹਰ ਪਾਰਕ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਅਕਾਲ ਚਲਾਣਾ ਕਰ ਗਏ।[5][6]
ਨੋਟਸ ਸੋਧੋ
ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ
- ↑ "Geeta Kavita". Geeta Kavita. 2015. Archived from the original on ਅਪ੍ਰੈਲ 19, 2015. Retrieved May 6, 2015.
{{cite web}}: Check date values in:|archive-date=(help) - ↑ "Books". Google search. 2015. Retrieved May 6, 2015.
- ↑ Santosh Matta (2015). Bahuayami Jeevan Ke Dhani Pt Gopal Prasad Vyas. Prabhat Books. p. 144. ISBN 9788177212419.
- ↑ "Padma Shri" (PDF). Padma Shri. 2015. Archived from the original (PDF) on October 15, 2015. Retrieved November 11, 2014.
- ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 "पंडित गोपालप्रसाद व्यास का जीवनवृत्त". gopalprasadvyas.co.in. Archived from the original on 2017-02-10. Retrieved 2023-03-05.
- ↑ "गोपाल प्रसाद व्यास का निधन". BBC Hindi (in Hindi). 28 May 2005. Retrieved 28 January 2018.
{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
ਹੋਰ ਪੜ੍ਹਨਾ ਸੋਧੋ
- Santosh Matta (2015). Bahuayami Jeevan Ke Dhani Pt Gopal Prasad Vyas. Prabhat Books. p. 144. ISBN 9788177212419.