ਚੰਦ੍ਰਯਾਨ-3
ਭਾਰਤ ਦਾ ਤੀਜਾ ਚੰਦਰਮਾ ਖੋਜ ਮਿਸ਼ਨ
ਚੰਦ੍ਰਯਾਨ-3 (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ: चन्द्रयान, Candrayāna, ਅਨੁ. Moon-craft, 
pronunciation (ਮਦਦ·ਫ਼ਾਈਲ))[6] ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਸੰਗਠਨ (ਇਸਰੋ) ਦੇ ਚੰਦ੍ਰਯਾਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਤਹਿਤ ਇਹ ਤੀਜਾ ਭਾਰਤੀ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਖੋਜ ਮਿਸ਼ਨ ਹੈ।[6] ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਕ੍ਰਮ ਨਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਲੈਂਡਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਗਿਆਨ ਨਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਰੋਵਰ ਉਪਸਥਿਤ ਹੈ, ਜੋ ਚੰਦ੍ਰਯਾਨ-2 ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਸਮਾਨ ਹੈ। ਪ੍ਰੋਪਲਸ਼ਨ ਮੋਡੀਊਲ ਲੈਂਡਰ ਦੁਆਰਾ ਸੰਚਾਲਿਤ ਉਤਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਚ ਲੈਂਡਰ ਅਤੇ ਰੋਵਰ ਸੰਰਚਨਾ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਪੰਧ ਵਿੱਚ ਲੈ ਗਿਆ।[7][8]
 ਚੰਦ੍ਰਯਾਨ-3 | |
| ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਕਿਸਮ |
|
|---|---|
| ਚਾਲਕ | ਇਸਰੋ |
| COSPAR ID | 2023-098A |
| ਸੈਟਕੈਟ ਨੰ.]] | 57320 |
| ਵੈੱਬਸਾਈਟ | www |
| ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਮਿਆਦ |
|
| ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ | |
| ਬੱਸ | ਚੰਦ੍ਰਯਾਨ |
| ਨਿਰਮਾਤਾ | ਇਸਰੋ |
| ਛੱਡਨ ਵੇਲੇ ਭਾਰ | 3900 ਕਿਲੋ[1] |
| ਲੱਦਿਆ ਭਾਰ | ਪ੍ਰੋਪਲਸ਼ਨ ਮੋਡਿਊਲ: 2148 ਕਿਲੋ ਵਿਕ੍ਰਮ : 1752 ਕਿਲੋ ਸਮੇਤ ਪ੍ਰਗਿਆਨ 26 ਕੁੱਲ ਕੁੱਲ: 3900 ਕਿਲੋ |
| ਤਾਕਤ | ਪ੍ਰੋਪਲਸ਼ਨ ਮੋਡਿਊਲ: 758 W ਲੈਂਡਰ ਮੋਡਿਊਲ: 738W, WS with Bias Rover: 50W |
| ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ | |
| ਛੱਡਣ ਦੀ ਮਿਤੀ | 14 July 2023 14:35:17 ਆਈਐਸਟੀ, (9:05:17 ਯੂਟੀਸੀ)[2] |
| ਰਾਕਟ | ਐੱਲਵੀਐੱਮ 3 ਐੱਮ4 |
| ਛੱਡਣ ਦਾ ਟਿਕਾਣਾ | ਸਤੀਸ਼ ਧਵਨ ਪੁਲਾੜ ਕੇਂਦਰ |
| ਠੇਕੇਦਾਰ | ਇਸਰੋ |
| ਚਾਂਦ orbiter | |
| Orbital insertion | 5 ਅਗਸਤ 2023 |
| Orbital parameters | |
| Pericynthion altitude | 153 km (95 mi) |
| Apocynthion altitude | 163 km (101 mi) |
| Moon lander | |
| Spacecraft component | ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ |
| Landing date | 23 August 2023 18:02 ਆਈਐੱਸਟੀ, (12:32 ਯੂਟੀਸੀ)[3] |
| Landing site | 69°22′03″S 32°20′53″E / 69.367621°S 32.348126°E[4]
(ਮੈਨਜ਼ੀਨਸ ਸੀ ਅਤੇ ਸਿਮਪੀਲੀਅਸ ਐਨ ਕ੍ਰੇਟਰਸ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ)[5] |
| ਚਾਂਦ ਰੋਵਰ | |
| Invalid parameter | 23 ਅਗਸਤ 2023 |
| |
ਚੰਦ੍ਰਯਾਨ-3 ਨੂੰ 14 ਜੁਲਾਈ 2023 ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਲੈਂਡਰ ਅਤੇ ਰੋਵਰ 23 ਅਗਸਤ 2023 ਨੂੰ 18:02 ਭਾਰਤੀ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਚੰਦਰ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਖੇੱਤਰ 'ਤੇ ਉਤਰੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ਼ ਭਾਰਤ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਦੇ ਨੇੜੇ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਉਤਾਰਨ ਵਾਲ਼ਾ ਪਹਿਲਾ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਚੌਥਾ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਗਿਆ। ਚੰਦ੍ਰਮਾ 'ਤੇ ਨਰਮ ਜ਼ਮੀਨ ਲਈ.[9][10][11][12][13][14]
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ "Chandrayaan-3 vs Russia's Luna-25 | Which one is likely to win the space race". cnbctv18.com. 14 August 2023. Archived from the original on 16 August 2023. Retrieved 16 August 2023.
- ↑ "Chandrayaan-3". www.isro.gov.in. Archived from the original on 10 July 2023. Retrieved 14 July 2023.
- ↑ Jones, Andrew (23 August 2023). "Chandrayaan-3: India becomes fourth country to land on the moon". SpaceNews.com. Archived from the original on 23 August 2023. Retrieved 23 August 2023.
- ↑ "Mission homepage". Archived from the original on 23 June 2023. Retrieved 29 June 2023.
- ↑ "India launches Chandrayaan-3 mission to the lunar surface". Physicsworld. 14 July 2023. Archived from the original on 17 July 2023. Retrieved 15 July 2023.
- ↑ 6.0 6.1 "Chandrayaan-3 just 1k-km from lunar surface". The Times of India. 11 August 2023. ISSN 0971-8257. Archived from the original on 12 August 2023. Retrieved 12 August 2023.
- ↑ "Chandrayaan-3 to cost Rs 615 crore, launch could stretch to 2021". The Times of India. 2 January 2020. Archived from the original on 19 November 2021. Retrieved 3 January 2020.
- ↑ "NASA – NSSDCA – Spacecraft – Details". Archived from the original on 8 June 2022. Retrieved 10 June 2022.
- ↑ ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs named:5 - ↑ Kumar, Sanjay (23 August 2023). "India makes history by landing spacecraft near Moon's south pole". Science.org. Archived from the original on 24 August 2023. Retrieved 24 August 2023.
- ↑ "Chandrayaan-3 launch on 14 July, lunar landing on 23 or 24 August". The Hindu (in Indian English). 6 July 2023. ISSN 0971-751X. Archived from the original on 11 July 2023. Retrieved 14 July 2023.
- ↑ "India lands spacecraft near south pole of moon in historic first". The Guardian (in Indian English). Archived from the original on 23 August 2023. Retrieved 23 August 2023.
- ↑ "What foreign media said on Chandrayaan-3's historic lunar feat". India Today (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 24 August 2023. Retrieved 23 August 2023.
- ↑ "चंद्रयान-3: भारत ने रचा इतिहास, चंद्रमा के दक्षिणी ध्रुव पर की सफल लैंडिंग". Post Inshort (in ਹਿੰਦੀ). 23 August 2023. Archived from the original on 24 August 2023. Retrieved 23 August 2023.