ਜਿੰਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ (ਚੀਨੀ: 晉朝, ਜਿਨ ਚਾਓ; ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ: Jin Dynasty) ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਚੀਨ ਦਾ ਇੱਕ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇਚੀਨ ਵਿੱਚ 265 ਈਸਾਪੂਰਵ ਤੋਂ 420 ਈਸਵੀ ਤੱਕ ਰਾਜ ਕੀਤਾ। ਜਿਨ ਕਾਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਰਾਜਸ਼ਾਹੀਆਂ ਦਾ ਦੌਰ ਸੀ ਜੋ 220 ਈ ਤੋਂ 265 ਈ ਤੱਕ ਚੱਲਿਆ ਅਤੇ ਜਿਸਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਸੀਮਾ ਯਾਨ (司馬炎, Sima Yan) ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਓ ਵੇਈ ਰਾਜ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਪੂਰਵੀ ਵੂ ਰਾਜ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਕੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅਧੀਨ ਕਰ ਲਿਆ। ਫਿਰ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਬਦਲਕੇ ਸਮਰਾਟ ਵੂ (晉武帝, Wu of Jin) ਰੱਖ ਲਿਆ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਨਵੇਂ ਜਿਹਨਾਂ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।

280 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਜਿੰਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਸਾਮਰਾਜ (ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਵਿੱਚ) ਦਾ ਨਕਸ਼ਾ

ਜਿੰਨ ਰਾਜਕਾਲ ਨੂੰ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾ ਭਾਗ ਪੱਛਮੀ ਜਿੰਨ (西晉, Western Jin, 265 ਈ - 316 ਈ) ਕਹਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੀਮਾ ਯਾਨ ਦੁਆਰਾ ਲੁਓਯਾਂਗ ਨੂੰ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬਣਾਉਣ ਨਾਲਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦੂਜਾ ਭਾਗ ਪੂਰਬੀ ਜਿੰਨ (東晉, Eastern Jin, 317 ਈ - 420 ਈ) ਕਹਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੀਮਾ ਰੂੰ (司馬睿, Sima Rui) ਦੁਆਰਾ ਜਿਆਨਕਾਂਗ ਨੂੰ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬਣਾ ਕੇ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਅੱਗੇ ਚਲਾਣ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿੰਨ ਕਾਲ ਦੇ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਰਾਜਵੰਸ਼ (420 ਈ – 589 ਈ) ਦਾ ਕਾਲ ਆਇਆ। ਧਿਆਨ ਦਿਓ ਕਿ ਚੀਨ ਵਿੱਚ 1115 ਈ ਤੋਂ 1234 ਈ ਤੱਕ ਵੀ ਇੱਕ ਜਿੰਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਚਲਿਆ ਸੀ ਲੇਕਿਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਨਾਂ ਰਾਜਵੰਸ਼ਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਕੋਈ ਲੈਣਾ ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ। [1]

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ

ਸੋਧੋ
  • ਤਿੰਨ ਰਾਜਸ਼ਾਹਿਆਂ 
  • ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਰਾਜਵੰਸ਼ 
  •  ਚੀਨ ਦੇ ਰਾਜਵੰਸ਼

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. China: five thousand years of history and civilization, City University of HK Press, 2007, ISBN 978-962-937-140-1, ... Sima Rui was Emperor Yuan of the Jin Dynasty. The Eastern Jin regime organized the northern refugees to open up the south of the Yangtze River and to prevent turmoil in the ethnic minority from spreading to the south ...