ਜੇਦੀਦੀਆ ਮੋਰਸ
ਜੇਡੀਡੀਆ ਮੋਰਸ[1] (23 ਅਗਸਤ, 1761 – 9 ਜੂਨ, 1826) ਇੱਕ ਭੂਗੋਲ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸੀ ਜਿਸਦੀਆਂ ਪਾਠ ਪੁਸਤਕਾਂ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਮੁੱਖ ਬਣ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਉਹ ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਫੀ ਦੇ ਪਾਇਨੀਅਰ ਅਤੇ ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਸੈਮੂਅਲ ਮੋਰਸ ਦਾ ਪਿਤਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਪਾਠ ਪੁਸਤਕਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ "ਅਮਰੀਕੀ ਭੂਗੋਲ ਦੇ ਪਿਤਾ" ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ।
Jedidiah Morse | |
|---|---|
 Portrait by son Samuel Morse, ਅੰ.1810–11. Yale University Art Gallery | |
| ਜਨਮ | ਅਗਸਤ 23, 1761 |
| ਮੌਤ | ਜੂਨ 9, 1826 (ਉਮਰ 64) New Haven, Connecticut, U.S. |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | Elizabeth Ann Finley Breese |
| ਬੱਚੇ | 3, including Samuel and Sidney |
| ਦਸਤਖ਼ਤ | |
 | |
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ
ਸੋਧੋਵੁੱਡਸਟੌਕ, ਕਨੈਕਟੀਕਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਿਊ ਇੰਗਲੈਂਡ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ: ਜੇਡੀਡੀਆ ਮੋਰਸ ਅਤੇ ਸਾਰਾਹ ਚਾਈਲਡ, ਮੋਰਸ ਨੇ ਆਪਣਾ ਅੰਡਰਗਰੈਜੂਏਟ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਯੇਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (ਐਮ.ਏ. 1786) ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਹਮਤਾ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। ਜੋਨਾਥਨ ਐਡਵਰਡਸ ਅਤੇ ਸੈਮੂਅਲ ਵਾਟਸ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਪਣੇ ਧਰਮ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਉਸਨੇ ਨਿਊ ਹੈਵਨ ਵਿੱਚ 1783 ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।[2]
ਕੈਰੀਅਰ
ਸੋਧੋ1785 ਦੀਆਂ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਲਾਇਸੈਂਸ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅਧਿਆਪਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ। ਪਰ, ਇਸ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਕੇ ਉਹ ਜੂਨ 1786 ਵਿੱਚ ਯੇਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ 9 ਨਵੰਬਰ, 1786 ਨੂੰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਮਿਡਵੇ, ਜਾਰਜੀਆ ਵਿੱਚ ਸੈਟਲ ਹੋ ਗਿਆ,[3] ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਅਗਸਤ ਤੱਕ ਰਿਹਾ। ਉਸਨੇ 1787 ਅਤੇ 1788 ਦੀਆਂ ਸਰਦੀਆਂ ਨੂੰ ਭੂਗੋਲਿਕ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਨਿਊ ਹੈਵਨ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਇਆ, ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਆਸਪਾਸ ਦੇ ਖਾਲੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ।[2]
ਧਾਰਮਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ
ਸੋਧੋਮੋਰਸ 30 ਅਪ੍ਰੈਲ, 1789 ਨੂੰ ਚਾਰਲਸਟਾਊਨ, ਬੋਸਟਨ (ਬੋਸਟਨ ਬੰਦਰਗਾਹ ਦੇ ਪਾਰ) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਾਦਰੀ ਬਣ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ 1820 ਤੱਕ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ।[2] ਉਸਦੇ ਦੋਸਤਾਂ ਅਤੇ ਅਨੇਕ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨੂਹ ਵੈਬਸਟਰ, ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਸਿਲੀਮੈਨ ਅਤੇ ਜੇਰੇਮੀ ਬੇਲਕਨੈਪ ਸਨ। 1795 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਡੀ.ਡੀ. ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।[2] ਐਡਿਨਬਰਗ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਉਹ 1796 ਵਿੱਚ ਅਮੈਰੀਕਨ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ ਐਂਡ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਸਾਥੀ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[4]
ਏਕਤਾਵਾਦ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਨਿਊ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਚਰਚ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪੂਰੇ ਜੀਵਨ ਦੌਰਾਨ, ਮੋਰਸ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਵਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰੁੱਝਿਆ ਰਿਹਾ, ਅਤੇ ਆਖ਼ਰਕਾਰ ਧਰਮ ਦੇ ਉਦਾਰਵਾਦੀ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੇ ਉਸ ਦੇ ਦ੍ਰਿੜ ਵਿਰੋਧ ਨੇ ਉਸ 'ਤੇ ਇਕ ਅਤਿਆਚਾਰ ਲਿਆ ਜਿਸ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਾਜ਼ੁਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ। ਉਹ 1804 ਵਿਚ ਉਸ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਰਗਰਮ ਸੀ ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਕੌਂਗਰੀਗੇਸ਼ਨਲ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦੀ ਮੈਸੇਚਿਉਸੇਟਸ ਜਨਰਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਨੂੰ ਵਧਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ 1805 ਵਿਚ, ਬੋਰਡ ਆਫ਼ ਓਵਰਸੀਅਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ, ਹਾਰਵਰਡ ਵਿਚ ਦਿਵਿਨਿਟੀ ਦੀ ਹੋਲਿਸ ਚੇਅਰ ਲਈ ਹੈਨਰੀ ਵੇਅਰ ਦੀ ਚੋਣ ਦਾ ਅਸਫਲ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[2]
ਮੋਰਸ ਨੇ ਐਂਡੋਵਰ ਥੀਓਲਾਜੀਕਲ ਸੈਮੀਨਰੀ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਕੀਤਾ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੈਸਟ ਨਿਊਬਰੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਰੋਧੀ ਸੰਸਥਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਸਫਲ ਯਤਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਜੋ ਹੌਪਕਿਨਜ਼ ਦੁਆਰਾ (ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੈਮੂਅਲ ਸਪਰਿੰਗ ਅਤੇ ਲਿਓਨਾਰਡ ਵੁਡਸ, ਵਿਲੀਅਮ ਬਾਰਟਲੇਟ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ) ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[5][6] ਉਸਨੇ 1808 ਵਿੱਚ ਬੋਸਟਨ ਵਿੱਚ ਪਾਰਕ ਸਟ੍ਰੀਟ ਚਰਚ ਦੇ ਸੰਗਠਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ, ਜਦੋਂ ਓਲਡ ਸਾਊਥ ਚਰਚ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਉਸ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਕਲੀਸਿਯਾ ਚਰਚਾਂ ਨੇ ਆਰਥੋਡਾਕਸ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। 1805 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਨਿਊ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਆਰਥੋਡਾਕਸ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਲਈ ਦ ਪੈਨੋਪਲਿਸਟ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਇਸਦਾ ਇਕਲੌਤਾ ਸੰਪਾਦਕ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ। ਇਹ ਰਸਾਲਾ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮਿਸ਼ਨਰੀ ਹੇਰਾਲਡ ਬਣ ਗਿਆ।[2]
ਭੂਗੋਲ
ਸੋਧੋ
ਮੋਰਸ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੀ ਵਿਦਿਅਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ। ਮੁਟਿਆਰਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ, ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਭੂਗੋਲ ਦੀ ਪਾਠ ਪੁਸਤਕ ਦੀ ਲੋੜ ਦੇਖੀ ਜੋ ਰਾਸ਼ਟਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਅਧਾਰਤ ਹੈ। ਜਿਓਗ੍ਰਾਫੀ ਮੇਡ ਈਜ਼ੀ (1784) ਨਤੀਜਾ ਸੁਸਤ ਅਤੇ ਡੈਰੀਵੇਟਿਵ ਸੀ,[7] ਉਸਨੇ ਅਮਰੀਕਨ ਭੂਗੋਲ (1789) ਦੇ ਨਾਲ ਇਸਦਾ ਪਾਲਣ ਕੀਤਾ, ਜਿਸਦਾ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਨਕਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਸਦੀਆਂ ਸਕੂਲੀ ਪਾਠ-ਪੁਸਤਕਾਂ ਦੇ ਨਵੇਂ ਐਡੀਸ਼ਨ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਵਜ਼ਨਦਾਰ ਰਚਨਾਵਾਂ ਅਕਸਰ ਹਰ ਸਾਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸਨੂੰ ਗੈਰ ਰਸਮੀ ਸਿਰਲੇਖ, "ਅਮਰੀਕੀ ਭੂਗੋਲ ਦਾ ਪਿਤਾ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸਦੇ 1784 ਦੇ ਕੰਮ ਲਈ ਮੁਲਤਵੀ ਕੀਤੇ ਗਜ਼ਟੀਅਰ ਨੂੰ 1795 ਵਿੱਚ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਸਟੇਟਸ ਦੇ ਜੋਸੇਫ ਸਕਾਟ ਦੇ ਗਜ਼ਟੀਅਰ ਦੁਆਰਾ ਨੂਹ ਵੈਬਸਟਰ ਅਤੇ ਰੇਵ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਸਰਵੋਤਮ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਸੈਮੂਅਲ ਆਸਟਿਨ ਅਤੇ ਮੋਰਸ ਨੇ ਆਪਣਾ ਗਜ਼ਟੀਅਰ ਯੂਨੀਵਰਸਲ ਜੀਓਗ੍ਰਾਫੀ ਆਫ਼ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਸਟੇਟਸ (1797) ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ।
ਮੂਲ ਅਮਰੀਕੀ ਲੋਕ
ਸੋਧੋਮੋਰਸ ਨੇ ਮੂਲ ਅਮਰੀਕੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਐਨਸਾਈਕਲੋਪੀਡੀਆ ਬ੍ਰਿਟੈਨਿਕਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੁਝ ਨਸਲਵਾਦੀ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਖੰਡਨ ਕੀਤਾ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ, ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ "ਗੁਲਾਮ" ਸਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਖੋਪੜੀਆਂ ਅਤੇ ਖੋਪੜੀਆਂ ਦੂਜੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨਾਲੋਂ ਮੋਟੀਆਂ ਸਨ।[8]
ਉਸਨੇ ਮੂਲ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਨੂੰ ਈਸਾਈ ਬਣਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਦਿਲਚਸਪੀ ਲਈ, ਅਤੇ 1820 ਵਿੱਚ ਯੂਐਸ ਯੁੱਧ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਦੁਆਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯੂਰਪੀਅਨ-ਅਮਰੀਕੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਬੀਲਿਆਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਨਿਰੀਖਣ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਕੰਮ ਨੇ ਦੋ ਸਰਦੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਦਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ, ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਭਾਰਤੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਸਕੱਤਰ (ਨਿਊ ਹੈਵਨ, 1822) ਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਜਾਂਚ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਲਿਖੇ।[2]
ਇਲੂਮਿਨੇਟੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਸਿਧਾਂਤ
ਸੋਧੋਮੋਰਸ ਨੂੰ ਨਿਊ ਇੰਗਲੈਂਡ 1798-99 ਵਿੱਚ ਇਲੂਮਿਨੇਟੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਸਿਧਾਂਤ ਨੂੰ ਫੈਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਹਿੱਸੇ ਲਈ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 9 ਮਈ, 1798 ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ, ਮੋਰਸ ਨੇ ਜੌਨ ਰੌਬਿਸਨ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਪ੍ਰੂਫਜ਼ ਆਫ਼ ਏ ਕੰਸਪੀਰੇਸੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਤਿੰਨ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ, ਜਿਸ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਲੁਮਿਨਾਟੀ ਨੇ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦਾ ਮਾਸਟਰਮਾਈਂਡ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਮੋਰਸ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸੰਘਵਾਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਡਰ ਸੀ ਕਿ ਸੰਘ ਵਿਰੋਧੀ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੀਆਂ ਵਧੀਕੀਆਂ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਉਣਗੇ। ਜਦੋਂ ਦਾਅਵੇ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜਾਰਜ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਨੇ 27 ਅਕਤੂਬਰ, 1798 ਨੂੰ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ, ਡੀ.ਸੀ., ਕਮਿਸ਼ਨਰਾਂ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ:
ਇਹ ਸ਼ੱਕ ਕਰਨਾ ਮੇਰਾ ਇਰਾਦਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ, ਇਲੂਮੀਨੇਟੀ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ, ਅਤੇ ਜੈਕੋਬਿਨਵਾਦ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਫੈਲੇ ਸਨ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਕੋਈ ਵੀ ਮੇਰੇ ਨਾਲੋਂ ਇਸ ਤੱਥ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਜੋ ਮੈਂ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਉਹ ਇਹ ਸੀ, ਕਿ ਮੈਂ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮੁਫਤ ਮੇਸਨਾਂ ਦੇ ਲਾਜ ਹਨ, ਸੋਸਾਇਟੀਆਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਪਹਿਲੇ ਦੇ ਸ਼ੈਤਾਨੀ ਸਿਧਾਂਤਾਂ, ਜਾਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਸਿਧਾਂਤਾਂ (ਜੇ ਉਹ ਵੱਖ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ) ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਇਹ ਕੀਤਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਾਂ ਇਹ ਕਿ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਸੋਸਾਇਟੀਜ਼ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ, ਜਾਂ ਸਾਧਨ ਲੱਭਣ ਲਈ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਇਹ ਵਸਤੂਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ; ਅਤੇ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਸਵਾਲ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ।[9]
ਹੋਰ ਯਤਨ
ਸੋਧੋਮੋਰਸ ਮੈਸੇਚਿਉਸੇਟਸ ਹਿਸਟੋਰੀਕਲ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦਾ ਇੱਕ ਸਰਗਰਮ ਮੈਂਬਰ ਸੀ, 1813 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਨ ਐਂਟੀਕੁਆਰੀਅਨ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ,[10] ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਸਾਹਿਤਕ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਸੀ।[2] ਉਸਨੇ ਡੌਬਸਨ ਦੇ ਐਨਸਾਈਕਲੋਪੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ, ਜੋ ਕਿ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਪਹਿਲਾ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਹੈ।[8] ਮੋਰਸ ਨੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮੌਕਿਆਂ 'ਤੇ 25 ਉਪਦੇਸ਼ , ਏਲੀਯਾਹ ਹੈਰਿਸ (ਚਾਰਲਸਟਾਊਨ, 1804) ਦੇ ਨਾਲ ਨਿਊ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਖੇਪ ਇਤਿਹਾਸੀ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ (ਹਾਰਟਫੋਰਡ, 1824) ਅਤੇ ਪਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ।[2]
ਵਿਆਹ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ
ਸੋਧੋਮੋਰਸ ਨੇ ਚਾਰਲਸਟਾਊਨ ਵਿੱਚ ਪਾਦਰੀ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਐਨ ਫਿਨਲੇ ਬ੍ਰੀਜ਼ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ। ਉਸਦਾ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਦਾ ਕਈ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਬੱਚਾ ਸੈਮੂਅਲ ਐਫ.ਬੀ. ਮੋਰਸ, ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਫੀ ਪਾਇਨੀਅਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਦੂਜੇ ਪੁੱਤਰ ਸਿਡਨੀ ਐਡਵਰਡਸ ਮੋਰਸ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਭੂਗੋਲ ਪਾਠ ਵੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਰਿਚਰਡ ਕੈਰੀ ਮੋਰਸ (1795-1868) ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਭੂਗੋਲਿਕ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਭਰਾ ਸਿਡਨੀ ਦ ਨਿਊਯਾਰਕ ਆਬਜ਼ਰਵਰ ਦੇ ਨਾਲ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।
ਸੀਨੀਅਰ ਮੋਰਸ ਦੀ 1826 ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਗਰੋਵ ਸਟ੍ਰੀਟ ਕਬਰਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਦਫ਼ਨਾਇਆ ਗਿਆ।
ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਕੰਮ
ਸੋਧੋ- ਮੋਰਸ, ਜੇਦੀਡੀਆ (1793)। ਅਮਰੀਕਨ ਯੂਨੀਵਰਸਲ ਭੂਗੋਲ, ਜਾਂ, ਜਾਣੀ-ਪਛਾਣੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸਾਮਰਾਜਾਂ, ਰਾਜਾਂ, ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਗਣਰਾਜਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ, ਅਤੇ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ। ਦੋ ਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ.
- ਮੋਰਸ, ਜੇਦੀਡੀਆ (1797)। ਅਮਰੀਕੀ ਗਜ਼ਟੀਅਰ. ਬੋਸਟਨ: ਐਸ. ਹਾਲ, ਅਤੇ ਥਾਮਸ ਅਤੇ ਐਂਡਰਿਊਜ਼। OL 23272543M.
- ਜੇਡੀਡੀਆ ਮੋਰਸ; ਰਿਚਰਡ ਸੀ. ਮੋਰਸ (1821)। "ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਯੂਨੀਵਰਸਲ ਗਜ਼ਟੀਅਰ" (ਤੀਜਾ ਐਡੀ.)। ਨਿਊ ਹੈਵਨ: ਐੱਸ. ਕਨਵਰਸ।
- ਜੇਡੀਡੀਆ ਮੋਰਸ; ਰਿਚਰਡ ਸੀ. ਮੋਰਸ (1823)। ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਯੂਨੀਵਰਸਲ ਗਜ਼ਟੀਅਰ (4ਵਾਂ ਐਡੀ.)। ਨਿਊ ਹੈਵਨ: ਐੱਸ. ਕਨਵਰਸ। OL 7216242M
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ In Lightning Man: The Accursed Life of Samuel F.B. Morse (Alfred A. Knopf, 2003), Kenneth Silverman spells the name "Jedediah."
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 ਫਰਮਾ:Appletons'
- ↑ Robert Manson Myers, ed., The Children of Pride: A True Story of Georgia and the Civil War (New Haven & London: Yale University Press, 1972), p. 8.
- ↑ "Book of Members, 1780–2010: Chapter M" (PDF). American Academy of Arts and Sciences. Retrieved August 7, 2014.
- ↑ Moss, Richard J. The Life of Jedidiah Morse (Univ. of Tennessee Press, 1995), pp. 90, 110.
- ↑ Scherr, Arthur. Thomas Jefferson's Image of New England, p. 232.
- ↑ Britannica, T. Editors of Encyclopaedia. "Jedidiah Morse." Encyclopedia Britannica, June 5, 2024. https://www.britannica.com/biography/Jedidiah-Morse.
- ↑ 8.0 8.1 Lepore, Jill, A is for American, Knopf, 2002
- ↑ George Washington to Washington, D.C., Commissioners, October 27, 1798 https://www.loc.gov/resource/mgw2.021/?sp=201
- ↑ American Antiquarian Society Members Directory
ਹੋਰ ਪੜ੍ਹਨਾ
ਸੋਧੋ- Collections of the Massachusetts Historical Society 123 (1798). (Related to Morse v. Reid)
- Sprague, William Buell, "The Life of Jedidiah Morse" (New York, 1874)
- Gordan, John D., Morse v. Reid: The First Reported Federal Copyright Case, 11 L. & Hist. Rev. 21 (1993).
- "The "Father of American Geography" Registers Early Copyright Claim, Sues Under New Federal Law" (PDF), Copyright Lore, U.S. Copyright Office, 2015
- Slonimsky, Nora (February 26, 2019). "The Public Figure Exception(s): Finding Fair Use in the Vastness of Early American IP". Uncommon Sense. US: Omohundro Institute of Early American History and Culture.. (Discussion of Morse v. Reid copyright lawsuit against bookseller John Reid, decided in April 1798 by the US Circuit Court for the District of New York)
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
ਸੋਧੋ