ਝਰੌਲੀ ਖੁਰਦ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਰਿਆਣਾ ਰਾਜ ਦੇ ਕੁਰੂਕਸ਼ੇਤਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਮਾਰਕੰਡਾ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਹੈ। ਇਹ ਜੀ ਟੀ ਰੋਡ ਤੋਂ ਲਗਭਗ ਚਾਰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ। ਪਿੰਡ ਦੇ ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਬਾਬੈਨ ਤਹਿਸੀਲ, ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਅੰਬਾਲਾ ਤਹਿਸੀਲ, ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਥਾਨੇਸਰ ਤਹਿਸੀਲ, ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਕੁਰੂਕਸ਼ੇਤਰ ਤਹਿਸੀਲ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਨਗਣਨਾ 2011 ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, [1] ਇਸਦੀ ਆਬਾਦੀ 1301 ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ 515 ਅਨੁਸੂਚਿਤ ਜਾਤੀਆਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਹੈ। ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਪਰਿਵਾਰ 241 ਹਨ, ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਹੀ ਮੁਸਲਮਾਨ ਪਰਿਵਾਰ ਹਨ। ਪਿੰਡ ਦਾ ਰਕਬਾ 345 ਹੈਕਟੇਅਰ ਹੈ, ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲ (ਗੀਤਾ ਵਿਦਿਆ ਮੰਦਰ ਝਰੌਲੀ ਖੁਰਦ 1998), ਇੱਕ ਮਿਡਲ ਸਕੂਲ (ਜੀਐਮਐਸ ਝਰੌਲੀ ਖੁਰਦ 1956) ਅਤੇ ਇੱਕ ਪਸ਼ੂ ਡਿਸਪੈਂਸਰੀ ਹੈ। ਸਾਖਰਤਾ ਦਰ 75.31 % ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਔਸਤ ਨਾਲੋਂ ਥੋੜ੍ਹਾ ਘੱਟ ਹੈ।

ਇਤਿਹਾਸ

ਸੋਧੋ

ਪਿੰਡ ਦੇ ਪੰਜਾਬੀ ਮੁਖੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, [2] 1764 ਵਿੱਚ ਸਰਹਿੰਦ ਦੀ ਲੜਾਈ ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਝਰੌਲੀ ਇਲਾਕਾ ਪੱਟੀ ਤਹਿਸੀਲ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਿੰਡ ਚੂੰਗ ਤੋਂ ਸਰਦਾਰ ਚੂਹੜ ਸਿੰਘ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਆਇਆ ਸੀ। 1809 ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਹੇਠ, ਝਰੌਲੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਸ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਚੂਹੜ ਸਿੰਘ ਦੇ ਵਾਰਸਾਂ ਦੀ ਜਾਗੀਰ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਹੈ, ਪਰ 1890 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਇੱਥੇ ਦਸ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸਿੱਖ ਪਰਿਵਾਰ ਸਨ। ਝੜੌਲੀ, ਰਾਣੀਆ ਅਤੇ ਖਾੜੀ ਰਿਆਸਤ ਸਿੱਖ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦੀ ਮਿਸਲ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਸਨ। [3] ਪਿੰਡ ਦੀ ਬਹੁਤੀ ਮੁਸਲਿਮ ਆਬਾਦੀ 1947 ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ। ਪਿੰਡ ਦਾ 1961 ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀਕਰਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ [4]

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. The Census of India, Haryana, District Census Handbook Kurukshetra District, Villages and towns directory.
  2. The Punjab Chiefs (1940 ed.).
  3. The hand book of Sikhs for the use of regimental officers, 1896.
  4. Debates: Official report, Punjab legislator Assembly, 1961.