ਤੁਮਨ ਨਦੀ
ਤੁਮਨ ਨਦੀ ਜਾਂ ਤੂਮੇਨ ਨਦੀ ਇੱਕ 521 ਕਿਮੀ ਲੰਬੀ ਨਦੀ ਹੈ ਜੋ ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਰੂਸ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਨਾਲ ਸੀਮਾ ਉੱਤੇ ਵਗਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਚੰਗਬਾਈ ਪਹਾੜ ਸ਼੍ਰੰਖਲਾ ਦੇ ਲਗਭਗ 2500 ਮੀਟਰ ਉੱਚੇ ਬਏਕਦੂ ਪਹਾੜ ਵਲੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਕੇ ਜਾਪਾਨ ਸਾਗਰ ਦੇ ਵੱਲ ਰੁੜਕੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਮੰਗੋਲ ਭਾਸ਼ਾ ਵਲੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਮਤਲੱਬ ਦਸ ਹਜ਼ਾਰ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ। ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੋਨਾਂ ਨੇ ਇਸਦੇ ਕੰਡੇ ਉੱਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਾਰਖਾਨੇ ਬਣਾਏ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਿਹਨਾਂ ਵਲੋਂ ਇਸ ਦਾ ਪਾਣੀ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ ਇਹ ਇੱਕ ਪਰਯਟਨ ਥਾਂ ਹੈ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨੇ ਇਸਦੇ ਕੰਡੇ ਕੁੱਝ ਟਹਲਨੇ - ਲਾਇਕ ਪਰਯਟਨ ਥਾਂ ਬਣਾਏ ਹਨ ਜਿੱਥੋਂ ਲੋਕ ਨਦੀ ਦੇ ਪਾਰ ਝਾਂਕ ਕੇ ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹਨ। [1]
ਤੂਮਨ ਨਦੀ ਕਾਫ਼ੀ ਘੱਟ ਗਹਿਰਾਈ ਰੱਖਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਤੈਰ ਕੇ ਪਾਰ ਬਹੁਤ ਕਰਣਾ ਆਸਾਨ ਹੈ। 1990 ਦੇ ਦਸ਼ਕ ਤੋਂ ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਆਰਥਕ ਸਥਿਤ ਖ਼ਰਾਬ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਭੁਖਮਰੀ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵੀ ਆਉਂਦੀ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆਈ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਤੈਰ ਕੇ ਤੁਮਨ ਨਦੀ ਪਾਰ ਕਰਕੇ ਚੀਨ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਤੁਮਨ ਵਲੋਂ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਯਾਲੂ ਨਦੀ ਵੀ ਚੀਨ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਸਰਹਦ ਉੱਤੇ ਹੈ ਲੇਕਿਨ ਉਸਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਔਖਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ
ਸੋਧੋਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ The best American travel writing, Paul Theroux and Jason Wilson, Houghton Mifflin Harcourt, 2001, ISBN 978-0-618-11878-6.