ਨੋਦੀਪ ਕੌਰ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਦਲਿਤ ਮਜ਼ਦੂਰ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨ ਅਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰ ਅਧਿਕਾਰ ਸੰਗਠਨ (MAS) ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 2020-2021 ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀਆਂ ਯੂਨੀਅਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।[1] ਕੌਰ ਨੂੰ 12 ਜਨਵਰੀ 2021 ਨੂੰ ਹਰਿਆਣਾ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਕੁੰਡਲੀ ਇੰਡਸਟਰੀਅਲ ਏਰੀਆ ਤੋਂ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਖਿਲਾਫ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਇਕੱਠ, ਹਮਲਾ ਅਤੇ ਅਪਰਾਧਿਕ ਬਲ, ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ, ਜਬਰਦਸਤੀ, ਖੋਹ, ਅਪਰਾਧਿਕ ਧਮਕੀ ਅਤੇ ਕਤਲ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸਮੇਤ ਕਈ ਧਾਰਾਵਾਂ 'ਤੇ ਐੱਫ.ਆਈ.ਆਰ., ਇੱਕ ਪੁਲਿਸ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਅਤੇ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਲੇਖਾਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੇ ਬਿਆਨਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਜੋ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਤਨਖਾਹਾਂ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹੇ ਸਨ।[2][3] ਪੁਲਿਸ ਹਿਰਾਸਤ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਦੀ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੁੱਟਮਾਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।[4] ਕੌਰ ਦੇ ਵਕੀਲ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੌਰ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਮੈਡੀਕਲ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਜਿਨਸੀ ਹਮਲੇ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਜ਼ਖਮਾਂ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਸੀ।[5][6]

ਸੋਨੀਪਤ ਅਦਾਲਤ, ਹਰਿਆਣਾ ਨੇ 2 ਫਰਵਰੀ 2021 ਨੂੰ ਕੌਰ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਐਫਆਈਆਰ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਿੱਚ ਇਸ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਜ਼ਮਾਨਤ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਦੋਸ਼ ਗੰਭੀਰ ਹਨ, ਪਰ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਰ ਦੋ ਐਫਆਈਆਰ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮਾਨਤ ਮਿਲ ਗਈ।[7] ਕੌਰ ਦੀ ਭੈਣ ਰਾਜਵੀਰ (ਰਾਜਵੀਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਕੌਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਰਿਵਾਰ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ,[8] ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਜਾਤ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਪਿਛੋਕੜ ਕਾਰਨ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਮੀਡੀਆ ਦਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਧਿਆਨ ਮਿਲਿਆ ਹੈ।[9][10] ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਰਾਜਵੀਰ ਕੌਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਨੋਦੀਪ ਕੌਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰੀ ਅਤੇ ਜ਼ੁਲਮ ਅਤੇ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਸਮਾਜ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਕਾਰਨ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।[11]

ਇੰਡੋ-ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਕਵਿੱਤਰੀ ਰੂਪੀ ਕੌਰ ਨੇ ਕੌਰ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਰਿਹਾਈ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਕੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ।[12] ਮੀਨਾ ਹੈਰਿਸ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕੌਰ ਵੱਲ ਵਿਸ਼ਵ ਦਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ।[13][14][15]

ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ

ਸੋਧੋ

ਕੌਰ ਦਾ ਜਨਮ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇੱਕ ਗਰੀਬ ਦਲਿਤ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।[16] ਉਸ ਦਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ ਹਮੇਸ਼ਾ ਜ਼ੁਲਮ ਅਤੇ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਖੜ੍ਹਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਕਿਸਾਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਜਾਤੀ ਦੇ ਜ਼ਿਮੀਂਦਾਰ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਬੇਜ਼ਮੀਨੇ ਦਲਿਤ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕਰਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਬਾਈਕਾਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਅਤੇ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਜਾਣਾ ਪਿਆ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਨੋਦੀਪ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਬੰਦ ਹੋ ਗਈ। ਉਸਨੇ 12ਵੀਂ ਇੱਕ ਓਪਨ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਕਰਨੀ ਸੀ। ਆਪਣੀ 12ਵੀਂ ਪਾਸ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ 2019 ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਆਈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਅੰਡਰ ਗਰੈਜੂਏਟ ਕੋਰਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਉਹ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਚਤਰ ਏਕਤਾ ਮੰਚ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਬਣ ਗਈ। ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਚਤਰ ਏਕਤਾ ਮੰਚ (ਬੀ.ਐਸ.ਸੀ.ਈ.ਐਮ.) ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖੱਬੇ-ਪੱਖੀ ਸੰਗਠਨ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਉਹ ਸੀਏਏ ਵਿਰੋਧੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਆਰਥਿਕ ਤੰਗੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਉਸਨੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਸੋਨੀਪਤ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਕੁੰਡਲੀ ਉਦਯੋਗਿਕ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਹ ਫੈਕਟਰੀ ਮਾਲਕਾਂ ਹੱਥੋਂ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਬੇਇੱਜ਼ਤੀ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਉਜਰਤ ਐਕਟ ਲਾਗੂ ਕਰਨ, ਔਰਤਾਂ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਲਈ ਬਰਾਬਰ ਕੰਮ ਲਈ ਬਰਾਬਰ ਤਨਖ਼ਾਹ, ਓਵਰ ਟਾਈਮ ਨੌਕਰੀਆਂ ਲਈ ਭੁਗਤਾਨ ਆਦਿ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਇਹਨਾਂ ਮੰਗਾਂ ਲਈ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਉਹ ਮਜਦੂਰ ਅਧਿਕਾਰ ਸੰਗਠਨ (MAS) ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ।

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. Nandy, Asmita (3 February 2021). "Family of Fierce Women: Meet Dalit Labour Activist Held at Singhu". The Quint (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 2021-02-09. Retrieved 2021-02-04.
  2. "Activist Nodeep Kaur gets international support amid reports of her 'torture', 'sexual abuse' by Indian cops | Sikh24.com" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Archived from the original on 2021-02-09. Retrieved 2021-02-08.
  3. "Dalit Activist, Who Fought for Workers and Farmers' Rights, Faced Custodial Torture, Alleges Family". The Wire. Archived from the original on 2021-02-09. Retrieved 2021-02-08.
  4. Sehgal, Manjeet (February 6, 2021). "As Meena Harris brings focus to Naudeep Kaur's arrest, torture, police say she assaulted cops on duty". India Today (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-02-08.
  5. "Jailed Dalit Labour Activist Nodeep Kaur Sexually Assaulted by Cops in Custody, Allege Kin, to Move HC". News18 (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2021-02-07. Archived from the original on 2021-02-09. Retrieved 2021-02-08.
  6. "Nodeep Kaur: All you need to know about jailed Dalit activist". Hindustan Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2021-02-07. Archived from the original on 2021-02-09. Retrieved 2021-02-08.
  7. "'Will do whatever possible to help trace missing farmers'". Millennium Post (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 4 February 2021. Archived from the original on 2021-02-09. Retrieved 2021-02-04.
  8. "'Will do whatever possible to help trace missing farmers'". www.millenniumpost.in (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2021-02-04. Archived from the original on 2021-02-09. Retrieved 2021-02-04.
  9. "Dalit Activist, Who Fought for Workers and Farmers' Rights, Faced Custodial Torture, Alleges Family". The Wire. Archived from the original on 2021-02-09. Retrieved 2021-02-04.
  10. "Why was Dalit labour rights activist, Nodeep Kaur, arrested from Singhu Border?". SabrangIndia (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2021-01-25. Retrieved 2021-02-08.
  11. Kumar, Ashok (2021-02-09). "Who is Nodeep Kaur, and why was she arrested?". The Hindu (in Indian English). ISSN 0971-751X. Retrieved 2021-02-10.
  12. "Dalit Activist, Who Fought for Workers and Farmers' Rights, Faced Custodial Torture, Alleges Family". The Wire. Archived from the original on 2021-02-09. Retrieved 4 February 2021.
  13. "Dalit activist Nodeep Kaur's arrest gets global attention after Meena Harris's tweet". The News Minute (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2021-02-07. Archived from the original on 2021-02-09. Retrieved 2021-02-08.
  14. Magan, Srishti (6 February 2021). "Who Is Nodeep Kaur And Why Is Kamala Harris' Niece Demanding Her Release". www.scoopwhoop.com (in English). Archived from the original on 2021-02-09. Retrieved 2021-02-08.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  15. "Nodeep Kaur granted bail by Punjab & Haryana HC, released from prison". 26 February 2021.
  16. "Nodeep Kaur: The jailed activist Meena Harris tweeted about". BBC News (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਬਰਤਾਨਵੀ)). 2021-02-17. Retrieved 2021-02-23.

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ

ਸੋਧੋ