ਪਾਣੀ ਦੀ ਲਾਲਟੈਨ
ਫਲੋਟਿੰਗ ਲੈਂਪ ਇਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਦੀਵਾ ਹੈ ਜੋ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਤੈਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਨਦੀ ਦੇ ਦੀਵੇ ਜਾਂ ਝੀਲ ਦੀਵੇ ਆਦਿ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਇਹ ਪਾਣੀ ਦਾ ਦੀਵਾ ਤੈਰਦਾ ਹੈ। ਜਲ ਦੀਵੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੂ-ਬੋਧੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪ੍ਰਸਾਰ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਵੀ ਫੈਲ ਗਈ।
ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੇ ਦੀਵੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਅਤੇ ਬਲੀਦਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੂਰੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦਿਨ ਜਾਂ ਪੂਰਨਿਮਾ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਾਰਤਿਕ ਪੂਰਨਿਮਾ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ, ਵੈਸਾਕ ਦਿਵਸ, ਦੀਪਾਵਲੀ, ਬੋਇਟਾ ਬੰਦਨਾ, ਲੋਈ ਕ੍ਰਾਥੋਂਗ ਸਮੇਤ ਦੱਖਣੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ।, ਬੋਨ ਓਮ ਟੋਕ, ਸੋਂਗਕ੍ਰਾਨ ਫੈਸਟੀਵਲ, ਲੈਂਟਰਨ ਫੈਸਟੀਵਲ, ਮਿਡ-ਆਟਮ ਫੈਸਟੀਵਲ, ਵਾਟਰ ਫੈਸਟੀਵਲ, ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਸਧਾਰਨ ਲੈਂਪ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਫੁੱਲਾਂ ਅਤੇ ਪੱਤਿਆਂ ਵਰਗੀਆਂ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜਲ ਲਾਈਟਾਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਅਰਥ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨਾ, ਆਫ਼ਤਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਨੌਜਵਾਨ ਮੁੰਡੇ-ਕੁੜੀਆਂ ਪਾਣੀ ਦੇ ਦੀਵੇ ਬਾਲ ਕੇ ਚੰਗੇ ਵਿਆਹ ਦੀ ਅਰਦਾਸ ਵੀ ਕਰਨਗੇ। ਪਾਣੀ ਦੇ ਲਾਲਟੈਣਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਰੂਹਾਂ ਦਾ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ|