ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ

ਪਿਰਾਮਿਡ

ਪਿਰਾਮਿਡ ਓਹ ਢਾਂਚੇ ਜਾਂ ਰਚਨਾ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜਿਸਦਾ ਬਾਹਰੀ ਤਲ ਤਿਕੋਣੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਚੋਟੀ ਤੇ ਇੱਕ ਬਿੰਦੁ ਤੇ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਣ ਇਸਦੀ ਆਕ੍ਰਿਤੀ ਪਿਰਾਮਿਡ ਵਰਗੀ ਜਿਆਮਿਤੀ ਦੀ ਤਰਾਂ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਤਲਾ ਤ੍ਰੈਬਾਹੀ, ਚੁਬਾਹੀਆ ਜਾਂ ਬਹੁਭੁਜ ਆਕਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਿਰਾਮਿਡ ਆਕਾਰ ਦੀ ਸੰਰਚਨਾਂਵਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕੀ ਇਸਦੇ ਭਾਰ ਦਾ ਅੰਸ਼ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਕੋਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਣ ਪੁਰਾਤਨ ਸੱਭਿਅਤਾਂਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵੰਡ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਇਮਾਰਤਾਂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸੰਰਚਨਾਂਵਾਂ ਪਿਰਾਮਿਡ ਦੀ ਆਕਾਰ ਦੀ ਹੇਨ ਜਿੰਨਾ ਵਿੱਚ ਮਿਸਰ ਦੇ ਪਿਰਾਮਿਡ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸਿਧ ਹੈ। ਮਿਸਰ ਦੇ ਪਿਰਾਮਿਡਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਸਮਰਾਟਾਂ ਦੇ ਮ੍ਰਿਤਕ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਮਿਸਰ ਵਿੱਚ 138 ਪਿਰਾਮਿਡ ਹਨ, ਪਰ ਸਿਰਫ਼ ਗੀਜ਼ਾ ਦਾ ਗ੍ਰੇਟ ਪਿਰਾਮਿਡ ਹੀ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ 7 ਅਜੂਬਿਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰੀਬ 2560 ਸਾਲ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਮਿਸਰ ਦੇ ਸ਼ਾਸਕ ਖ਼ੁਫ਼ੂ ਦੇ ਚੌਥੇ ਵੰਸ਼ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੀ ਕਬਰ ਦੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਕਰਵਾਿੲਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 25 ਸਾਲ ਲੱਗੇ ਸਨ। ਇਸ ਦੀ ਲੰਬਾਈ 450 ਫੁੱਟ ਹੈ। ਜ਼ਮੀਨ ’ਤੇ ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਘੇਰਿਆ ਗਿਆ ਖੇਤਰਫਲ 16 ਫੁੱਟਬਾਲ ਦੇ ਮੈਦਾਨਾਂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ 25 ਲੱਖ ਚੂਨਾ ਪੱਥਰਾਂ ਦੇ ਖੰਡਾਂ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਿਗਆ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀ ਹੁਣ ਤਕ ਇਹ ਨਹੀਂ ਸਮਝ ਸਕੇ ਕਿ ਐਨੇ ਵੱਡੇ ਪੱਥਰਾਂ ਨੂੰ 450 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉੱਚਾਈ ਤਕ ਕਿਵੇਂ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਇੱਕ ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਲਾ ਤੱਥ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ 30 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਿਕਵੇਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਅਜਿਹੀ ਸੰਰਚਨਾ ਬਣਾਉਣੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸੀ।

ਮਹਾਨ ਸਫਿਨਕਸ ਅਤੇ ਪਿਰਾਮਿਡ
ਪਿਰਾਮਿਡ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸਤ੍ਹਾ ਦਾ ਢਾਚਾ

ਬਣਾਵਟ ਦੀ ਤਕਨੀਕਾਂ

ਸੋਧੋ
 
ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਢੰਗ

ਪਿਰਾਮਿਡ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪੱਥਰਾਂ ਦੀ ਢੋਆ-ਢੁਆਈ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਪੱਥਰ ਜਾਂ ਬਲਾਕ ਇੱਕ ਥਾਂ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਥਾਂ ਲੱਕੜ ਦੀ ਰੇੜੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਪਹੁੰਚਾਏ ਜਾਂਦੇ ਸੀ। ਢੁਆਈ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੇਤ ਨੂੰ ਗਿੱਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਰੇਤ ਕੱਠੀ ਹੋਕੇ ਚਿਪਕ ਜਾਂਦੀ ਤੇ ਭਾਰੀ ਪੱਥਰਾਂ ਦੀ ਰੇੜੀ ਤੇ ਢੁਆਈ ਕਰਨੀ ਸੌਖੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।[1][2]

ਮਿਸਰ ਦੇ ਪਿਰਾਮਿਡ

ਸੋਧੋ
 
ਦੱਖਣੀ ਪਠਾਰ ਤੋਂ ਪਿਰਾਮਿਡ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼
 
ਗੀਜ਼ਾ ਦਾ ਨਕਸ਼ਾ
 
ਗੀਜ਼ਾ ਪਿਰਾਮਿਡਾ ਦਾ ਅਸਮਾਨੀ ਦ੍ਰਿਸ਼

ਮਿਸਰ ਵਿੱਚ ਰਾਜੇ ਤੇ ਰਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਫ਼ਿਰਔਨ(pharaoh) ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਜੋ ਕੀ ਪਥਰਾਂ ਦੇ ਬਣੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਪਿਰਾਮਿਡ ਵਿੱਚ ਦਫ਼ਨਾਏ ਜਾਂਦੇ ਸੀ। ਤੇ ਇੰਨਾ ਦੇ ਸ਼ਵ ਨੂੰ ਮਮੀ ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਦੇ ਸ਼ਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦਾ ਸਮਾਨ, ਕਪੜੇ, ਗਹਿਣੇ, ਬਰਤਨ, ਹਥਿਆਰ, ਜਾਨਵਰ, ਤੇ ਕਦੇ ਕਦੇ ਤਾਂ ਸੇਵਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨਾਲ ਹੀ ਦਫ਼ਨਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਪਿਰਾਮਿਡ ਫ਼ਿਰਔਨ ਮਕਬਰੇ ਲਈ ਖਾਸ ਤੌਰ ਤੇ ਬਨਾਏ ਜਾਂਦੇ ਸੀ ਜੋ ਕੀ ਬਹੁਤ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸੀ ਤੇ ਅੱਜ ਵੀ ਮੌਜੂਤ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਤਰਾਂ ਮਿਸਰ ਦੀ ਸੱਭਿਅਤਾਂ ਵੀ ਬਹੁਤ ਪੁਰਾਣੀ ਹੈ। ਮਿਸਰ ਵਿੱਚ 138 ਪਿਰਾਮਿਡ ਹਨ। ਸਬਤੋਂ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਪਿਰਾਮਿਡ ਸਟੈਪ ਪਿਰਾਮਿਡ ਹੈ ਜੋ ਕੀ ਕਾਇਰੋ, ਮਿਸਰ ਦੇ ਕੋਲ ਹੈ। ਇਹ ਸਮਰਾਟ ਦਜੋਸਰ ਲਈ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਦ ਪਿਰਾਮਿਡ ਵੱਡੇ ਆਕਾਰ ਵਿੱਚ ਬਣਨ ਲੱਗ ਪਏ। ਸਬਤੋਂ ਵੱਡਾ ਪਿਰਾਮਿਡ ਗੀਜ਼ਾ ਦਾ "ਗ੍ਰੇਟ ਪਿਰਾਮਿਡ" ਹੈ। ਇਹ ਕਾਇਰੋ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਹੈ। ਇਹ ਫ਼ਿਰਔਨ ਖ਼ੁਫ਼ੂ ਨੇ ਬਣਵਾਇਆ ਸੀ। ਇਸਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵੀਹ ਸਾਲ ਲੱਗ ਗਏ ਸੀ। ਗੀਜ਼ਾ ਦਾ ਇਹ ਪੁਰਾਤਨ ਪਿਰਾਮਿਡ ਦੁਨਿਆ ਦੇ ਸੱਤ ਅਚੰਭੇ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਦੁਨਿਆ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਸੱਤ ਅਚੰਭੇ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਇਹੀ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਕਾਲ ਨੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਕਿੱਤਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਸੋਚਦੇ ਸੀ ਕੀ ਪਿਰਾਮਿਡ ਗੁਲਾਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਸੀ ਪਰ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਬੂਤ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕੀ ਪਿਰਾਮਿਡ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਖੂਬ ਸੇਵਾ ਕਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਤੇ ਦੌਲੱਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਪਿਰਾਮਿਡ ਵਿੱਚ ਚੋਰਾਂ ਤੋਂ ਖ਼ਜ਼ਾਨੇ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਕੁੜਿੱਕੀ ਜਾਂ ਫੰਦੇ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਸੀ ਤੇ ਜੇ ਕੋਈ ਚੋਰ ਪਕੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ ਤੱਕ ਤਕਰੀਬਨ ਸਾਰੇ ਪਿਰਾਮਿਡਾਂ ਵਿਚੋਂ ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ ਚੋਰੀ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮਿਸਰੀ ਮੰਨਦੇ ਸੀ ਕੀ ਮਿਸਰੀ ਫ਼ਿਰਔਨ ਦੀ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਸਵਰਗ ਪਹੂੰਚਾਣ ਲਈ ਪਿਰਾਮਿਡ ਇੱਕ ਤਰਾਂ ਦੀ ਸੀੜ੍ਹੀ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸੀ।

Pharaoh Ancient name Dynasty Site Base length x Height (m) Volume (cu.m) Inclination & Notes Image
Djoser ancient name:
unknown
modern name:
Step Pyramid of Djoser 		3rd
(c. 2686 – 2613 BC) 		Saqqara 121w.x109d.x60h. 330,400 [3]  
Sekhemkhet ancient name:
unknown
modern name:
Buried Pyramid 		3rd Saqqara 120sq.x7h. 33,600 (unfinished) [4]  
Khaba
(uncertain) 		ancient name:
unknown
modern name:
Layer Pyramid 		3rd Zawyet el'Aryan 84sq.x20h. 47,040 (unfinished) [5]  
Sneferu ancient name:
Snefru endures
modern name:
Pyramid of Meidum 		4th Meidum 144sq.x92h. 638,733 51° 50' 35"[6]  
Sneferu ancient name:
Snefru shines in the South
modern name:
Bent Pyramid 		4th Dahshur 188sq.x105h. 1,237,040 54° 50' 35" /43° 22'[6]  
Sneferu ancient name:
Snefru shines in the North
modern name:
Red Pyramid 		4th Dahshur 220sq.x105h. 1,694,000 43° 22'[7]  
Khufu ancient name:
Khufu's horizon
modern name:
The Great Pyramid of Giza 		4th Giza 230.3sq.x146.6h. 2,583,283 51° 50' 40"[8]  
Djedefre ancient name:
Star tent of Djedefre
modern name:
Pyramid of Djedefre 		4th Abu Rawash 106.2sq.x~68h.[9] 131,043 ~52°[6][9]  
Bikheris?
Seth-Ka?[10] 		ancient name:
Star of ..?..-Ka
modern name:
Unfinished Northern Pyramid of Zawyet el'Aryan 		4th
(uncertain) 		Zawyet el'Aryan 200sq.x140h.[11] [12]
 
Khafra ancient name:
Khafra is great
modern name:
Khafre's Pyramid 		4th Giza 215.25sq.x143.5h. 2,211,096 53°10'[6]  
Menkaure ancient name:
Menkaure is godlike
modern name:
Menkaure's Pyramid 		4th Giza 103.4sq.x65.5h. 235,183 51°20′25″[13]  
Userkaf ancient name:
The pure sites of Userkaf
modern name:
Pyramid of Userkaf 		5th
(c. 2498 – 2345 BC) 		Saqqara 73.3sq.x49h. 87,906 53°7'48"[6]  
Sahure ancient name:
The soul of Sahure appears
modern name:
Pyramid of Sahure 		5th Abusir 78.75sq.x47h. 96,542 50°11'40"[6]  
Neferirkare Kakai ancient name:
Soul of Neferirkare
modern name:
Pyramid of Neferirkare 		5th Abusir 105sq.x54h. 257,250 54°30'[14]  
Neferefre ancient name:
Thr power of Neferefre is godlike
modern name:
Pyramid of Neferefre 		5th Abusir 65sq.x?h. (unfinished)  
Niuserre ancient name:
The seats of Niuserre will endure
modern name:
Pyramid of Niuserre 		5th Abusir 79.9sq.x51.68h. 112,632 51° 50' 35"[15]  
Menkauhor Kaiu(?)[16] ancient name:
unknown
modern name:
Headless Pyramid 		5th Saqqara c.52sq.x?h. n.d. n.d.
Djedkare Isesi ancient name:
Beauty of Isesi
modern name:
Pyramid of Djedkare-Isesi 		5th South Saqqara 78.75sq.x52.5h. c.107,835 52°[17]  
Unas ancient name:
The seats of Unas are beautiful
modern name:
Pyramid of Unas 		5th North Saqqara 57.75sq.x43h. 47,390 56°[6]  
Teti ancient name:
The seats of Teti are eternal
modern name:
Pyramid of Teti 		6th
(c. 2345 – 2181 BC) 		North Saqqara 78.5sq.x52.5h. 107,835 53° 7' 48"[18]  
Pepi I ancient name:
The beauty of Pepi may endure
modern name:
Pyramid of Pepi I 		6th South Saqqara 78.75sq.x52.5h. c. 107,835 53° 7' 48"[19]
Merenre ancient name:
The beauty of Merenre appears
modern name:
Pyramid of Merenre 		6th South Saqqara 78.75sq.x52.5h. c. 107,835 57°7'48"  
Pepi II ancient name:
Pepi is established and living
modern name:
Pyramid of Pepi II 		6th South Saqqara 78.75sq.x52.5h. c.107,835 53° 7' 48"[8]  
Qakare Ibi ancient name:
unknown
modern name:
Pyramid of Ibi 		8th South Saqqara 31.5sq.x21?h. 6,994? 53° 7′[20]  
Khui ancient name:
unknown
modern name:
Pyramid of Khui 		First Intermediate Period Dara 146w.x136d.x?h. n.d. n.d.[21]  
Merikare ancient name:
Flourishing are the abodes of Merikare
modern name:
Pyramid of Merikare 		10th Unknown, possibly North Saqqara n.d. n.d. n.d.[22]
Amenemhat I ancient name:
Amenemhat appears at his place
modern name:
Pyramid of Amenemhet I 		12th
(c. 1991 – 1803 BC) 		Lisht 84sq.x55h. 129,360 54° 27' 44"  
Senusret I ancient name:
Senusret beholds the two lands
modern name:
Pyramid of Senusret I 		12th Lisht 105sq.x61.25h. 225,093 49° 24'[23]  
Amenemhat II ancient name:
Amenemhat is provided
modern name:
White Pyramid 		12th Dashur 50sq.x?h.  
Senusret II ancient name:
Senusret appears
modern name:
Pyramid of Senusret II 		12th Illahun (El-Lahun) 106sq.x48.6h. 185.665 42° 35'[24]  
Senusret III ancient name:
unknown
modern name:
Pyramid of Senusret III 		12th Dashur 105sq.x78h. 288,488 56° 18' 35"[25]  
Amenemhat III ancient name:
Amenemhat is beautiful
modern name:
Pyramid of Amenemhat III 		12th Dashur 105sq.x75h. 274,625 56° 18' 35"  
Amenemhat III ancient name:
Amenemhat lives
modern name:
Pyramid of Hawara 		12th Hawara 105sq.xc. 58h. 200,158 48° 45'  
Amenemhat IV (?) ancient name:
unknown
modern name:
Southern Mazghuna pyramid 		12th or 13th South Mazghuna 52.5sq.x?h.(unfinished) n.d. n.d.  
Sobekneferu (?) ancient name:
unknown
modern name:
Northern Mazghuna pyramid 		12th or 13th North Mazghuna > 52.5sq.x?h.(unfinished) n.d. n.d.  
Ameny Qemau ancient name:
unknown
modern name:
Pyramid of Ameny Qemau 		13th
(c. 1790 BC) 		South Saqqara 52sq.x c. 35h. c 55°  
Khendjer ancient name:
unknown
modern name:
Pyramid of Khendjer 		13th
(c. 1760 BC) 		South Saqqara 52.5sq.x c. 37.35h. c. 34,300 55°[26]  
unknown ancient name:
unknown
modern name:
Southern South Saqqara pyramid 		13th South Saqqara 78.75sq.x?h.(unfinished) n.d. n.d.  
Ahmose I ancient name:
unknown
modern name:
Pyramid of Ahmose 		18th
(c. 1550 – 1292 BC) 		Abydos 52.5sq.x c. 10h. 60°[27]  

ਗੈਲਰੀ

ਸੋਧੋ

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. ↑ "ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ". Archived from the original on 2016-04-09. Retrieved 2014-12-17. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  2. ↑ Terrence McCoy (2014-05-02). "The surprisingly simple way Egyptians moved massive pyramid stones without modern technology". Washington Post.
  3. ↑ The pyramid complex covers 37 acres (150,000 m2) and provides several cultic buildings. It is one of the best preserved Old Kingdom royal cemeteries and hides several, huge underground mazes of niched corridors and chambers.
  4. ↑ Rediscovered in 1951 by Zakaria Goneim. Famous for its sarcophagus made of alabaster, which was found in situ and sealed. Surprisingly, the sarcophagus was empty and possibly never in use.
  5. ↑ The connection to king Khaba is disputed, since not a single artifact with any royal name was found in the underground chambers.
  6. ↑ 6.0 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 Pyramid complex includes a satellite pyramid.
  7. ↑ First true pyramid.
  8. ↑ 8.0 8.1 Pyramid complex includes a satellite pyramid and 3 queens pyramids.
  9. ↑ 9.0 9.1 Vallogia, Michel (University of Geneva), Joanne Rowlands (University of Oxford), and Dr Zahi Hawass (Secretary General of the Egyptian Supreme Council of Antiquities) (2008-06-23). The Lost Pyramid (Television documentary). History. Retrieved 2008-12-12.
  10. ↑ For the problematic, see: Jürgen von Beckerath: Chronologie des pharaonischen Ägypten. Die Zeitbestimmung der ägyptischen Geschichte von der Vorzeit bis 332 v. Chr. (= Münchner ägyptologische Studien, vol. 46). von Zabern, Mainz 1997, ISBN 3-8053-2310-7, page 158.
  11. ↑ Rainer Stadelmann: Die Ägyptischen Pyramiden: vom Ziegelbau zum Weltwunder (= Kulturgeschichte der antiken Welt, vol. 30). von Zabern, Mainz 185, ISBN 3805308558, p. 77, 140-145.
  12. ↑ Six ink inscriptions once contained a cartouche name, which remains illegible. There are dozens of different readings proposed by Egyptologists. See: Miroslav Verner: Archaeological Remarks on the 4th and 5th Dynasty Chronology. In: Archiv Orientální, vol. 69. Praha 2001, page 363–418.
  13. ↑ Pyramid complex includes 3 queens pyramids.
  14. ↑ Originally built a stepped pyramid.
  15. ↑ Pyramid complex includes a satellite pyramid and 1 or 2 queens pyramids.
  16. ↑ Reuters: Jonathan Wright: Eroded pyramid attributed to early pharaoh, June 5, 2008
  17. ↑ Pyramid complex includes a satellite pyramid and 1 queens pyramid.
  18. ↑ Pyramid complex includes a satellite pyramid and 2 queens pyramids.
  19. ↑ Pyramid complex includes a satellite pyramid and 5 queens pyramids.
  20. ↑ Last pyramid built in Saqqara.
  21. ↑ Unclear if it was a step pyramid or a giant mastaba.
  22. ↑ Archaeologically attested, but still unidentified.
  23. ↑ Pyramid complex includes a satellite pyramid and 9 queens pyramids.
  24. ↑ Pyramid complex includes a satellite pyramid or a queens pyramid.
  25. ↑ Pyramid complex includes 7 queens pyramids.
  26. ↑ Pyramid complex includes a satellite pyramid and two enclosure walls.
  27. ↑ Built as a Cenotaph. It is the only royal pyramid in Abydos.
"https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਪਿਰਾਮਿਡ&oldid=589681" ਤੋਂ ਲਿਆ