ਪੁਤਲੀਬਾਈ ਕਰਮਚੰਦ ਗਾਂਧੀ (1844 - 12 ਜੂਨ 1891) ਭਾਰਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਨੇਤਾ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਜਕੋਟ ਦੀਵਾਨ ਕਰਮਚੰਦ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਪਤਨੀ ਸੀ। ਉਹ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੀ ਇੱਕ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਅਭਿਆਸੀ ਸੀ[3] ਜਿਸ ਦੁਆਰਾ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਧਰਮ ਬਾਰੇ ਸਿੱਖਿਆ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਹ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਜੂਨਾਗੜ੍ਹ ਰਿਆਸਤ ਦੇ ਦੰਤਰਾਣਾ ਨਾਂ ਦੇ ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਆਈ ਸੀ। ਉਹ ਕਰਮਚੰਦ ਨਾਲੋਂ 22 ਸਾਲ ਛੋਟੀ ਸੀ[4] ਜਿਸਦਾ ਵਿਆਹ ਉਸ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਦੋ ਪਤਨੀਆਂ ਦੇ ਜਲਦੀ ਮਰਨ ਅਤੇ ਤੀਜੀ ਦੇ ਬੇਔਲਾਦ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਮੋਹਨਦਾਸ ਉਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਮੋਨੀਆ ਕਹਿ ਕੇ ਬੁਲਾਉਂਦੀ ਸੀ। ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਆਤਮਕਥਾ 'ਦ ਸਟੋਰੀ ਆਫ਼ ਮਾਈ ਐਕਸਪੀਰੀਮੈਂਟਸ ਵਿਦ ਟਰੂਥ' ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ[5][6] ਬਾਰੇ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਸੀ।

ਪੁਤਲੀਬਾਈ ਗਾਂਧੀ
ਜਨਮ1844 (1844) [1]
ਮੌਤ12 ਜੂਨ 1891(1891-06-12) (ਉਮਰ 47)
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤੀ
ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਮਾਂ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ
ਬੱਚੇ

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. "Putlibai Gandhi". geni_family_tree (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2021-09-01.
  2. Guha, Ramachandra (2014-10-15). Gandhi before India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Penguin Books Limited. ISBN 978-93-5118-322-8.
  3. "Putlibai | GANDHIJI". www.mkgandhi.org. Retrieved 2021-09-01.
  4. Mohan, G. Ram (2015-08-25). "The meaning of celebrating Putlibai Day". The Hindu (in Indian English). ISSN 0971-751X. Retrieved 2021-09-01.
  5. Guha 2015, p. 32
  6. Rajmohan, Gandhi (2006). Gandhi: The Man, His People, and the Empire. pp. 20–21. ISBN 978-0-520-25570-8.