ਪੂਰਨਿਮਾ ਸਿਨਹਾ
ਡਾ. ਪੂਰਨਿਮਾ ਸਿਨਹਾ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Dr. Purnima Sinha; 12 ਅਕਤੂਬਰ 1927 – 11 ਜੁਲਾਈ 2015) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸੀ ਅਤੇ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰੇਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਬੰਗਾਲੀ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ।[1] ਉਸਨੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਖਣਿਜਾਂ ਦੀ ਐਕਸ-ਰੇ ਕ੍ਰਿਸਟਲੋਗ੍ਰਾਫੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਦਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਇੱਕ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਪਰਿਵਾਰ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਰਵਾਇਤੀ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜੀਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਆਪਣੇ ਜਨੂੰਨ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਲਾਤਮਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗਾਇਕੀ, ਪੇਂਟਿੰਗ ਅਤੇ ਲਿਖਣ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਸੀ।
ਪੂਰਨਿਮਾ ਸਿਨਹਾ | |
|---|---|
.jpg) | |
| ਜਨਮ | 12 ਅਕਤੂਬਰ 1927 |
| ਮੌਤ | 11 ਜੁਲਾਈ 2015 (ਉਮਰ 87) |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
| ਅਲਮਾ ਮਾਤਰ | ਰਾਜਾਬਾਜ਼ਾਰ ਸਾਇੰਸ ਕਾਲਜ, ਕਲਕੱਤਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ |
| ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ | ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰੇਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਬੰਗਾਲੀ ਔਰਤ ਹੈ |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | ਸੁਰਜੀਤ ਚੰਦਰ ਸਿਨਹਾ |
| ਬੱਚੇ | ਸੁਕੰਨਿਆ ਸਿਨਹਾ, ਸੁਪੂਰਨਾ ਸਿਨਹਾ |
| ਵਿਗਿਆਨਕ ਕਰੀਅਰ | |
| ਖੇਤਰ | ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਖਣਿਜਾਂ ਦੀ ਐਕਸ-ਰੇ ਕ੍ਰਿਸਟਲੋਗ੍ਰਾਫੀ |
| ਅਦਾਰੇ | ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਸਾਇੰਸ, ਬੰਗਲੌਰ |
| ਡਾਕਟੋਰਲ ਸਲਾਹਕਾਰ | ਸਤੇਂਦਰ ਨਾਥ ਬੋਸ |
ਪੂਰਨਿਮਾ ਦਾ ਜਨਮ 12 ਅਕਤੂਬਰ 1927 ਨੂੰ ਇੱਕ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਡਾ. ਨਰੇਸ਼ ਚੰਦਰ ਸੇਨ-ਗੁਪਤਾ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਧੀ ਵਜੋਂ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜੋ ਇੱਕ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਵਕੀਲ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਲੇਖਕ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਬੰਗਾਲੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਸੱਠ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਤਾਬਾਂ ਅਤੇ ਕਈ ਲੇਖ ਲਿਖੇ ਸਨ।, ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ 'ਤੇ। ਉਹ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਰੱਖਦਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਉੱਘੇ ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸੁਰਜੀਤ ਚੰਦਰ ਸਿਨਹਾ, ਸਾਬਕਾ ਵਾਈਸ-ਚਾਂਸਲਰ, ਵਿਸ਼ਵ-ਭਾਰਤੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਬਾਇਲੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ।[2] ਉਸ ਦੀਆਂ ਧੀਆਂ ਸੁਪੂਰਨਾ ਸਿਨਹਾ ਅਤੇ ਸੁਕੰਨਿਆ ਸਿਨਹਾ ਦੋਵੇਂ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਰਮਨ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਅਤੇ ਇੰਡੀਅਨ ਸਟੈਟਿਸਟੀਕਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਵਿੱਚ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੇ ਨਾਲ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਬਾਇਲੀ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਸ਼ਾਂਤੀਨਿਕੇਤਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗੈਰ ਰਸਮੀ ਸਕੂਲ - ਮੇਲਾ ਮੇਸ਼ਾ ਆਰ ਪਾਠਸ਼ਾਲਾ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ "Biographical article". Retrieved 6 April 2014.
- ↑ "Women In Science - IAS" (PDF). Retrieved 6 April 2014.