ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ

ਫਰਾਹਨਾਜ਼ ਫੋਰੋਟਨ

ਫਰਾਹਨਾਜ਼ ਫੋਰਟਨ (ਫ਼ਾਰਸੀ: فرحناز فروتن, ਜਨਮ 1992) ਇੱਕ ਅਫਗਾਨ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਕਾਰਕੁਨ ਹੈ। ਉਹ ਮੁਜਾਹਿਦੀਨ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਸਮੇਤ ਈਰਾਨ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ। ਫਰਾਹਨਾਜ਼ 2001 ਵਿੱਚ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਪਰਤ ਆਈ, ਪਰ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਵਾਲੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ 2020 ਵਿੱਚ ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਨ ਲਈ।

ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ

ਸੋਧੋ

1996 ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਫਰਹਨਾਜ਼ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਉਸ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਸ਼ਹਿਰ ਕਾਬੁਲ ਪਹੁੰਚੇ, ਉਹ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਕਾਰਨ ਇਰਾਨ ਚਲੇ ਗਏ।[1] ਫਰਹਨਾਜ਼ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਜਾਂ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਰੁਤਬੇ ਕਾਰਨ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਸਿੱਖਿਆ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[2] ਉਹ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸੀਮਤ ਸਰੋਤਾਂ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਅਫਗਾਨ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਤੋਂ ਚੌਥੀ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਸਕੂਲ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋ ਗਈ। ਪਹਿਲਾਂ, ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਫਰਸ਼ 'ਤੇ ਬੈਠੇ ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਥੇ ਕੋਈ ਟੇਬਲ ਜਾਂ ਕੁਰਸੀਆਂ ਨਹੀਂ ਸਨ।[3]

ਕੈਰੀਅਰ

ਸੋਧੋ

ਫਰਾਹਨਾਜ਼ ਫੋਰੋਟਨ ਨੇ 2012 ਅਤੇ 2020 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਤਿੰਨ ਮੁੱਖ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਏਰੀਆਨਾ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਨੈਟਵਰਕ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।[4][5] ਉਸ ਨੇ ਟੋਲੋਨਿਯੂਜ਼ ਲਈ ਪੁਰਸੋ ਪਾਲ ਅਤੇ ਗੋਫਟ-ਈ ਗੋ-ਈ ਵੇਜ਼ਾ (ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਟਾਕ) ਅਤੇ 1ਟੀਵੀ ਲਈ ਹਫਤਾਵਾਰੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕਾਬੁਲ ਡਿਬੇਟ ਸਮੇਤ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਟਾਕ ਸ਼ੋਅ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।[6][4][7]

ਫਰਾਹਨਾਜ਼ ਨੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕਹਾਣੀਆਂ ਬਾਰੇ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹੇਲਮੰਦ ਦੇ ਸਾਂਗਿਨ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਤੋਂ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇਹ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਖਤਰਨਾਕ ਯੁੱਧ ਖੇਤਰ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਦੀ ਟੀਮ ਦੇ ਨੇਤਾ ਬਿਸਮਿੱਲਾਹ ਮੁਹੰਮਦੀ ਨੇ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ, ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿਣ ਦਾ ਅਸਫਲ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ।[8]

ਉਹ ਤਾਲਿਬਾਨ ਕੈਦੀਆਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਖੋਜੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਮੁੱਖਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ ਅਫਗਾਨ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤਾਕਤਾਂ, ਬਲਕਿ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਚਾਰ-ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਅਤੇ ਤਰਕ ਨੂੰ ਵੰਡਿਆ।[9]

2019 ਤੱਕ, ਫਰਹਨਾਜ਼ ਕਾਬੁਲ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਅਭਿਆਸ ਪੱਤਰਕਾਰ ਵੀ ਸੀ। 2019 ਅਤੇ 2020 ਵਿੱਚ, ਫਰਾਹਨਾਜ਼ ਨੇ ਇੱਕ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਅਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੂੰ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਪਤਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਲਈ ਅਫਗਾਨ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਤੋਂ ਗਵਾਹੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰਨ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ।[10][11][12] ਗਵਾਹੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਫਗਾਨ ਨੇਤਾਵਾਂ, ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਡਿਪਲੋਮੈਟਾਂ ਅਤੇ ਸਿਵਲ ਸੁਸਾਇਟੀ ਸਮੂਹਾਂ ਦੀ ਪੈਰਵੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਫਰਾਹਨਾਜ਼ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਮਹਿਲਾ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸੀ।[13] 2019 ਵਿੱਚ, ਦ ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਮੁਹਿੰਮ, ਜਿਸ ਨੂੰ #myredline ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, "ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਲਈ ਖਡ਼੍ਹੇ ਹੋਣ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕਰਦੀ ਹੈ". 4 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2019 ਨੂੰ, ਰਾਇਟਰਜ਼ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸਨੇ "ਇਹ ਐਲਾਨ ਕਰਕੇ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਕਲਮ, ਉਸ ਦੇ ਪੇਸ਼ੇ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕ, ਉਸ ਦੀ ਲਾਲ ਰੇਖਾ ਸੀ।[14][15][16]

ਉਹ ਸ਼ਕੀਲਾ ਇਬਰਾਹਿਮਖੈਲ ਵਰਗੀਆਂ ਹੋਰ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਰਹੀ ਹੈ। 24 ਜੁਲਾਈ, 2018 ਨੂੰ ਫਰਾਹਨਾਜ਼ 13 ਅਫਗਾਨ ਮਹਿਲਾ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਫਗਾਨ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਦਰਪੇਸ਼ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਲਈ ਮਹਿਲਾ ਮੰਤਰੀ ਮਰੀਅਮ ਮੌਨਸੇਫ ਦੀ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸਥਿਤੀ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ।[17]2019 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਅਤੇ ਫਿਰਦੌਸ ਸਮੀਮ ਨੇ ਜਨਤਕ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਰੁਝੇਵਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਟਾਕ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ ਦੀ ਸਹਿ-ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।[18]

9 ਨਵੰਬਰ, 2020 ਨੂੰ, ਫਰਾਹਨਾਜ਼ ਨੂੰ ਅਫਗਾਨ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਫੋਨ ਆਇਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਖੁਫੀਆ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਹ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੀ ਕਾਲੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਦ ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੇ "ਹਿੱਟ ਲਿਸਟ" ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਪੈਰਿਸ, ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਪਨਾਹ ਲੈਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ।[19][20][21]ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਅਧੀਨ ਫਰਵਰੀ 2020 ਵਿੱਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਦਰਮਿਆਨ ਹੋਏ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਮਝੌਤੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਰ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ, ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਹੱਤਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।[22]ਦਸੰਬਰ 2020 ਵਿੱਚ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਏ ਗਏ ਕਤਲ ਵਿੱਚ ਐਨਿਕਾਸ ਰੇਡੀਓ ਅਤੇ ਟੀਵੀ ਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਮਲਾਲਾਈ ਮੈਵਾਂਦ ਅਤੇ ਗਜ਼ਨੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸੰਘ ਦੇ ਮੁਖੀ ਰਹਮਤਉੱਲਾ ਨਿਕਜ਼ਾਦ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।[23] 2 ਮਾਰਚ, 2021 ਨੂੰ ਹੋਏ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਐਨਿਕਾਸ ਰੇਡੀਓ ਅਤੇ ਟੀਵੀ ਦੇ ਮੁਰਸਾਲ ਹਕੀਮੀ, ਸਾਦੀਆ ਸ਼ਨਤ ਅਤੇ ਸ਼ਨਾਜ਼ ਰਾਓਫੀ ਮਾਰੇ ਗਏ।[22]

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. ↑ "'Peace where rights aren't trampled': Afghan women's demands ahead of Taliban talks". The Guardian. August 13, 2020. Retrieved February 13, 2021.
  2. ↑ "Once is more than enough #MyRedLine". UN Women. March 20, 2019. Retrieved February 28, 2021.
  3. ↑ Forotan, Farahnaz. "How will the Victims of War be Represented in Afghanistan's Peace Negotiations?". Femena 2021. Retrieved April 7, 2021.
  4. ↑ 4.0 4.1 "Leading the Charge with Farahnaz Forotan". Afghanistan After America. October 14, 2020. Retrieved February 28, 2021. At only 28, Farahnaz Forotan has worked at three of Afghanistan's largest television broadcasters since 2012, hosting flagship talk shows at two of them, including 1TV's hugely popular weekly program, Kabul Debate, which she's headed since 2019.
  5. ↑ Omid, Jawid. "Tale of an Afghan female journalist". english.sina.com. English Sina. Archived from the original on 2019-07-15. Retrieved March 27, 2015.
  6. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001F-QINU`"'</ref>" does not exist.
  7. ↑ "PURSO PAL: Saikal Discusses UNSC Delegation's Visit To Kabul". GoLectures. Retrieved February 28, 2021.[permanent dead link]
  8. ↑ Walsh, Elizabeth (October 24, 2017). "Afghan Women Write New Narratives About Themselves, With Courage". PassBlue: Independent Coverage of the UN. Retrieved February 28, 2021.
  9. ↑ احمدیار, نجیب الله -. "چرا زنان افغان با هویت مستعار در فیسبوک می آیند؟". واشنگتن. Retrieved October 1, 2016.
  10. ↑ Kermani, Secunder (September 7, 2020). "Taliban peace talks: What to expect from the new round?". BBC News. Retrieved February 13, 2021.
  11. ↑ "Afghan women go online to set #myredline for peace" (PDF). The Barbados Advocate. April 22, 2019. p. 13. Retrieved February 28, 2021.[permanent dead link]
  12. ↑ Najibullah, Farangis (May 30, 2019). "Afghan Women Drawing #MyRedLine For Peace With The Taliban". RadioFreeEurope. Retrieved February 28, 2021.
  13. ↑ Billing, Lynzy (January 23, 2020). "Afghan Female Journalists Fight for Their Place In the Newsroom". ZORA. Retrieved February 28, 2021.
  14. ↑ Zucchino, David; Faizi, Fatima (May 25, 2019). "In Kabul's Liberating Cafes, 'Women Make the Culture Here, Not Men'". The New York Times. Retrieved February 13, 2021.
  15. ↑ Hakimi, Orooj (April 4, 2019). "Women singers test limits, signal Afghanistan's changing times". Reuters. Retrieved February 13, 2021.
  16. ↑ "Cyclist Kobra Salim takes part in #MyRedLine campaign". Deccan Chronicle. AFP. April 21, 2019. Retrieved February 13, 2021.
  17. ↑ ""This is a new Afghanistan": Women won't be silenced". Government of Canada. October 29, 2019. Retrieved February 28, 2021.
  18. ↑ "Our Civic Values". Taak Inc. Archived from the original on ਜੂਨ 28, 2022. Retrieved February 28, 2021.
  19. ↑ Golshiri, Ghazal (January 23, 2021). "Farahnaz Forotan, star de la télé afghane contrainte à l'exil". Le Monde (in ਫਰਾਂਸੀਸੀ). Retrieved February 13, 2021.
  20. ↑ Nossiter, Adam (January 17, 2021). "'There Is No Safe Area': In Kabul, Fear Has Taken Over". The New York Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). ISSN 0362-4331. Retrieved February 13, 2021.
  21. ↑ "Afghanistan: Journalists, Reporters Displaced by Surge of Targeted Assassinations, Killings". The Khaama Press News Agency (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). January 24, 2021. Retrieved February 13, 2021.
  22. ↑ 22.0 22.1 Ghazi, Zabihullah; Gibbons-Neff, Thomas (March 2, 2021). "Three Women Working for a News Outlet Are Gunned Down in Afghanistan". The New York Times. Retrieved March 3, 2021.
  23. ↑ Abed, Fahim; Gibbons-Neff, Thomas (January 2, 2021). "Targeted Killings Are Terrorizing Afghans. And No One Is Claiming Them". The New York Times. Retrieved March 3, 2021.
"https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਫਰਾਹਨਾਜ਼_ਫੋਰੋਟਨ&oldid=774858" ਤੋਂ ਲਿਆ