ਫ਼ਸਲਾਂ ਦਾ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਰਗੀਕਰਣ
ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਵਰਗੀਕਰਣ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਹਨ, ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ ਵਪਾਰਕ, ਟੈਕਸੋਨਾਮਾਤਰ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦਰਮਿਆਨ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਫਸਲਾਂ ਦਾ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਰਗੀਕਰਣ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਵਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਇਹ ਵਰਗੀਕਰਨ ਟੈਕਸੋਨੋਮੀਕਲ, ਵਪਾਰਕ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਪਹਿਲੂਆਂ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਟੈਕਸੋਨਾਮੀਕਲ ਵਰਗੀਕਰਣ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਵਰਗੀਕਰਣ ਪਹਿਲੂਆਂ ਦੇ ਟੈਕਸੋਨੋਮੀਕਲ ਪੱਖਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ - ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰੂਪ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਕਿਫਾਇਤੀ ਹਿੱਸੇ ਅਤੇ ਖੇਤੀ-ਬੋਟੈਨੀਕਲ ਪਾਤਰਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ।
ਲਾਭ: ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਪਾਤਰਾਂ ਦੀ ਸਮਝ।
ਨੁਕਸਾਨ: ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਰੂਪ ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖੇਤੀ ਬੋਟੈਨੀਕਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਵਾਲੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਆਉਣ ਦਿੰਦੀਆਂ।
ਵਪਾਰਕ ਵਰਗੀਕਰਣ
ਸੋਧੋਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਵਪਾਰਕ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਖੁਰਾਕੀ ਫਸਲਾਂ, ਉਦਯੋਗਿਕ ਫਸਲਾਂ, ਖੁਰਾਕ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼੍ਰੇਣੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ:
- ਅਨਾਜ ਦੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ - (ਅਨਾਜ) - ਚੌਲ, ਕਣਕ, ਮੱਕੀ, ਜਵਾਰ, ਰਾਗੀ, ਦਾਲਾਂ, ਫਲੀਆਂ, ਫ਼ਲ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਗਿਰੀਦਾਰ ਫ਼ਲ
- ਉਦਯੋਗਿਕ ਫ਼ਸਲਾਂ - ਕਪਾਹ, ਗੰਨਾ, ਤੰਬਾਕੂ, ਮੂੰਗਫਲੀ, ਕੈਸਟਰ, ਜਿੰਜਲੀ, ਟੇਪੀਓਕਾ, ਆਦਿ.
- ਭੋਜਨ ਪ੍ਰਬੰਧਕ - (ਕੋਈ ਵੱਖਰਾ ਸੀਮਾ ਨਹੀਂ) - ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਵਰਤੋਂ। ਮਿਰਚਾਂ ਅਤੇ ਮਸਾਲੇ, ਪੇਅ ਅਤੇ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥ
ਨੁਕਸਾਨ: ਇਹ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਫਸਲ ਜਿਹੜੀ ਭੋਜਨ ਦੀ ਫਸਲ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੋਵੇ, ਇੱਕ ਉਦਯੋਗਿਕ ਫਸਲ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ ਮੱਕੀ ਜਾਂ ਟੇਪੀਓਕਾ।
ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਰਗੀਕਰਣ, ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਵਰਗੀਕਰਣ ਹੈ।
ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਰਗੀਕਰਣ
ਸੋਧੋਪੌਦੇ ਅਤੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਮਨੁੱਖ ਵੱਲੋਂ ਵਰਤੋਂ
- ਸੀਰੀਅਲ (ਅਨਾਜ)
- ਦਾਲ
- ਸਬਜ਼ੀਆਂ
- ਫਲ
- ਗਿਰੀਦਾਰ
- ਤੇਲ ਬੀਜ
- ਸ਼ੂਗਰ ਅਤੇ ਸਟਾਰਚਸ
- ਰੇਸ਼ੇਦਾਰ
- ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ
- ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥ
- ਮਿਰਚਾਂ
- ਮਸਾਲੇ
- ਰਬੜ ਚਾਰੇ
- ਹਰਾ ਅਤੇ ਹਰੇ ਪੱਤਿਆਂ ਦੀ ਖਾਦ
ਸੀਰੀਅਲ (ਅਨਾਜ)
ਸੋਧੋਸੇਰੇਸ - ਵਾਢੀ ਦੀ ਰੋਮਨ ਦੇਵੀ
ਕਣਕ ਅਤੇ ਜੌ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਚੜ੍ਹਾਵੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ - ਸੇਰੇਲੀਆ ਮੁਨੇਰਾ
ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਅਨਾਜ, ਖ਼ਾਸਕਰ ਰੋਟੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਬ੍ਰੈਡ ਨੂੰ ਸੇਰੇਲੀਆ ਜਾਂ ਸੀਰੀਅਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
ਪੋਏਸੀਆ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਦਾਣਿਆਂ ਲਈ ਲਾਗੂ ਹੈ।
ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ ਚਾਵਲ, ਕਣਕ, ਮੱਕੀ, ਜ਼ੋਰ, ਰਾਗੀ, ਜੌਂ, ਮੋਤੀ ਬਾਜਰਾ, ਲੂੰਬੜੀ-ਪੂਛ ਬਾਜਰੇ, ਰਾਈ, ਜਵੀ, ਆਦਿ
ਮਿੱਲਟ - ਛੋਟੇ ਛੋਟੇ ਦਾਣਿਆਂ ਵਾਲੇ ਅਨਾਜ, ਜੋ ਭੋਜਨ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਮਾਮੂਲੀ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ।
ਸੂਡੋ-ਸੀਰੀਅਲ - ਪੌਏਸੀਆ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਪੌਦੇ
ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ ਬੱਕਵੀਟ (ਫੈਗੋਪੀਰਮ ਸਪੀਸ਼ਅਸ - ਚੇਨੋਪੋਡੀਸੀਏ), ਅਨਾਜ ਅਮਰੇਂਥਸ (ਅਮਰਾਨਥਸ ਸਪੀਸ਼ਅਸ), ਕੁਇਨਾ (ਚੇਨੋਪੋਡੀਅਮ ਕੁਇਨੋਆ - ਚੇਨੋਪੋਡਿਏਸ਼ੀਆ)
ਦਾਲਾਂ
ਸੋਧੋਮਨੁੱਖੀ ਭੋਜਨ ਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸਰੋਤ - ਸੀਰੀਅਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ। ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਦਾਲਾਂ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਸਪਲਾਈ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਭੋਜਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਸਰੋਤ ਹਨ। ਲੈਗੁਮੀਨੀਅਸ ਪੌਦੇ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਨੂੰ ਰੂਟ ਨੋਡਿਊਲਜ਼ ਵਿੱਚ ਫਿਕਸ ਕਰਦੇ ਹਨ - ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਫਿਕਸਿੰਗ ਬੈਕਟਰੀਆ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਬੀਜ, ਫਲੀਆਂ, ਪੱਤੇ ਅਤੇ ਕਰੂਮਬਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦੀ ਉੱਚ ਮਾਤਰਾ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਲਾਲ ਛੋਲੇ, ਕਾਲੇ ਛੋਲੇ, ਹਰੇ ਛੋਲੇ।
ਤੇਲ ਅਤੇ ਤੇਲ ਬੀਜ
ਸੋਧੋਖਪਤ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਉਦੇਸ਼, ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ।
ਮਨੁੱਖੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ, ਚਰਬੀ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਤੇਲਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਸੁਆਦ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪਾਚਕ ਪਦਾਰਥਾਂ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀ ਊਰਜਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਚਿਕਿਤਸਕ ਮੁੱਲ
ਉਦਯੋਗਿਕ ਵਰਤੋਂ: ਸਾਬਣ, ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਸਮੱਗਰੀ ਅਤੇ ਲੁਬਰੀਕੇਸ਼ਨ ਵਰਤੋਂ।
ਸ਼ੂਗਰ ਅਤੇ ਸਟਾਰਚ
ਸੋਧੋਗੰਨੇ ਤੋਂ ਚੀਨੀ ਕੱਢੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸੱਕ ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਚੀਨੀ ਦੇ ਚੁਕੰਦਰ ਅਤੇ ਪਾਲਮ ਤੋਂ ਕੱਢੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਰਬੜ
ਸੋਧੋਦੁਨੀਆ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਦਰੱਖਤ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹਨ ਜੋ ਮਨੁੱਖੀ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਰਬੜ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਰਬੜ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਹੁਤ ਲੰਮਾ ਸਮਾਂ ਲਗਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਜੋ ਰਬੜ ਲਿਆਉਂਦੇ ਹਨ ਉਹ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਤਰਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਮਨੁੱਖ ਇਸਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਵੱਖ ਵੱਖ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਮਿਰਚਾਂ ਅਤੇ ਮਸਾਲੇ
ਸੋਧੋਮਸਾਲੇ
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ1. ਖੰਡੀ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਬਨਸਪਤੀ - ਡਾ: ਵੀ. ਚੇਲਮੂਥੁ 2. ਕੋਛੜ ਦੁਆਰਾ ਆਰਥਿਕ ਬਨਸਪਤੀ