ਬਰਤਾਨਵੀ ਸਾਮਰਾਜ
ਬਰਤਾਨਵੀ ਸਾਮਰਾਜ ਇੱਕ ਸੰਸਾਰਕ ਤਾਕਤ ਸੀ, ਜਿਸ ਹੇਠ ਉਹ ਖੇਤਰ ਸਨ ਜਿਹਨਾਂ ਉੱਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਸੀ। ਇਹ ਸਾਮਰਾਜ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਾਮਰਾਜ ਸੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰਾਂ ਉੱਤੇ ਤਾਂ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਕੁਲ ਭੂ-ਭਾਗ ਅਤੇ ਅਬਾਦੀ ਦਾ ਚੌਥਾ ਹਿੱਸਾ ਇਸ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਲਗਭਗ 50 ਕਰੋੜ ਲੋਕ ਬਰਤਾਨੀਆਂ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸਨ। ਅੱਜ ਇਸ ਦੇ ਅਧੀਨ ਰਹੇ ਦੇਸ਼ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਹਨ। ਇਸ ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭਾਗ ਸੀ ਈਸਟ ਇੰਡਿਆ ਟਰੇਡਿੰਗ ਕੰਪਨੀ ਜੋ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਵਪਾਰ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਕੰਪਨੀ ਬਣ ਗਈ ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਨਿਰਭਰ ਸਨ।ਬਰਤਾਨਵੀ ਸਾਮਰਾਜਵਾਦ ਦੀਆਂ ਜੜਾਂ ਵਸੀਲਿਆਂ ਦੀ ਲੁੱਟ, ਗ਼ੁਲਾਮਗਿਰੀ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਲੁੱਟ-ਖਸੁੱਟ ਵਿੱਚ ਸਨ।[1]
ਬਰਤਾਨਵੀ ਸਾਮਰਾਜ | |
|---|---|
.svg) ਝੰਡਾ | |
 ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਉਹ ਖੇਤਰ ਜੋ ਕਦੇ ਬਰਤਾਨਵੀ ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸਨ। ਅਜੋਕੇ ਬਰਤਾਨਵੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਰਾਜਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਲਾਲ ਰੰਗ ਨਾਲ਼ ਉਲੀਕੇ ਗਏ ਹਨ।\ |
ਉਦਗਮ(1497-1583) ਸੋਧੋ
ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦ ਉਦੋਂ ਰੱਖੀ ਗਈ ਜਦੋਂ ਇੰਗਲੈਂਡ ਅਤੇ ਸਕੌਟਲੈਂਡ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਜ ਸਨ। 1496 ਵਿੱਚ, ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਕਿੰਗ ਹੈਨਰੀ ਸੱਤਵੇਂ ਨੇ, ਨਵੀਆਂ ਧਰਤੀਆਂ ਖੋਜਣ ਵਿੱਚ ਸਪੇਨ ਅਤੇ ਪੁਰਤਗਾਲ ਦੀਆਂ ਸਫਲਤਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜੌਨ ਕੈਬੋਟ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਅਟਲਾਂਟਿਕ ਦੁਆਰਾ ਏਸ਼ੀਆ ਨੂੰ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਰਸਤੇ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਲਈ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸਫ਼ਰ ਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ। ਕਾਬੋਟ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਯੂਰਪੀ ਖੋਜ ਤੋਂ ਪੰਜ ਸਾਲ ਬਾਅਦ 1497 ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸਫ਼ਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਉਹ ਨਿਊਫਾਊਂਡਲੈਂਡ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਕੰਢੇ ਤੇ ਜਾ ਉਤਰਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਉਸੇ ਤਰਾਂ ਗਲਤੀ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੀਤਾ ਸੀ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕ੍ਰਿਸਟੋਫਰ ਕੋਲੰਬਸ ਨੇ) ਕਿ ਉਹ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਜਾ ਪਹੁੰਚਿਆ ਹੈ,,[2] ਉੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਕੋਈ ਬਸਤੀ ਲੱਭਣ ਦੀ ਕੋਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਕੈਬੋਟ ਨੇ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਲਈ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸਫ਼ਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਪਰ ਫਿਰ ਉਸ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ੀ ਬੇੜੇ ਬਾਰੇ ਕਦੇ ਵੀ ਕੁਝ ਨਾ ਸੁਣਿਆ ਗਿਆ।[3]
ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ
- ↑ "ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਿਆਸੀ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਪ੍ਰਤੀ ਬਰਤਾਨਵੀ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ". Punjabi Tribune Online (in ਹਿੰਦੀ). 2019-04-13. Retrieved 2019-04-13.[permanent dead link]
- ↑ Andrews 1985, p. 45.
- ↑ Ferguson 2004b, p. 4.