ਬੁਰਦੂਰ ਝੀਲ
ਬੁਰਦੂਰ ਝੀਲ ( Turkish: Burdur Gölü ) ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਮੂਲ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਖਾਰੀ ਝੀਲ ਹੈ, ਜੋ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਬਰਦੂਰ ਅਤੇ ਇਸਪਾਰਟਾ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਖੇਤਰਫਲ 250 ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ ਅਤੇ ਅਧਿਕਤਮ ਡੂੰਘਾਈ 50 ਅਤੇ 110 ਮੀਟਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਬੁਰਦੂਰ ਝੀਲ ਕਈ ਪੰਛੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵੈਟਲੈਂਡ ਸਾਈਟ ਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਰਾਮਸਰ ਸਾਈਟ ਵਜੋਂ ਮਨੋਨੀਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
| ਬੁਰਦੂਰ ਝੀਲ | |
|---|---|
 from space | |
| ਗੁਣਕ | 37°45′N 30°11′E / 37.75°N 30.18°E |
| Type | saline |
| Basin countries | ਤੁਰਕੀ |
| Surface area | 250 km2 (97 sq mi) |
| ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਡੂੰਘਾਈ | 110 m (360 ft) |
| Surface elevation | 845 m (2,772 ft)[1] |
| Settlements | ਬੁਰਦੂਰ |
| ਹਵਾਲੇ | [1] |
ਬੁਰਦੂਰ ਝੀਲ ਤੁਰਕੀ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਡੂੰਘੀਆਂ ਝੀਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਬੰਦ ਬੇਸਿਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਐਨਾਟੋਲੀਆ (37°43′351′N, 30°10′878′E) ਵਿੱਚ ਤੁਰਕੀ ਝੀਲਾਂ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।
ਬੁਰਦੂਰ ਝੀਲ ਤੁਰਕੀ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਡੂੰਘੀਆਂ ਝੀਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਸੋਡੀਅਮ ਸਲਫੇਟ ਅਤੇ ਕਲੋਰੀਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਜਲ-ਪੌਦੇ ਨਹੀਂ ਵੇਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਝੀਲ ਜੰਮਦੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਹ ਪੰਛੀਆਂ ਲਈ ਸਰਦੀਆਂ ਦੀ ਪਨਾਹ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਝੀਲ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਇੱਕ ਉਦਯੋਗਿਕ ਕੰਪਲੈਕਸ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕਿਨਾਰੇ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦੁਆਰਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਦੇ ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ ਕਮੀ (ਉੱਪਰਲੇ ਬੰਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਅਣਜਾਣ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ), ਤਲਛਟ ਦਾ ਵਾਧਾ (ਜਲ ਕਟੌਤੀ ਤੋਂ), ਜੈਵਿਕ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ (ਫੂਡ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਅਤੇ ਬੁਰਦੂਰ ਸਿਟੀ ਦੇ ਕੱਚੇ ਸੀਵਰੇਜ ਦੇ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਤੋਂ), ਅਤੇ ਅਕਾਰਗਨਿਕ ਨਿਕਾਸ (ਗੰਧਕ ਖਾਣ ਤੋਂ) ਝੀਲ ਦੀ ਅਖੰਡਤਾ ਲਈ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਖਤਰਿਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ 1975 ਤੋਂ 2002 ਤੱਕ ਕੈਚਮੈਂਟ ਬੇਸਿਨ ਵਿੱਚ ਡੈਮਾਂ ਅਤੇ ਤਾਲਾਬਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਕਾਰਨ ਘਟਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ 27 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅਰਸੇ ਦੌਰਾਨ ਝੀਲ ਦੇ ਖੇਤਰ ਦਾ 27% ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਝੀਲ ਦਾ ਗਠਨ 5 ਮਿਲੀਅਨ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਦਬਾਅ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ (ਬਰਦੂਰ ਖੇਤਰ ਇੱਕ ਪਹਿਲੇ ਦਰਜੇ ਦੇ ਭੂਚਾਲ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹੈ)। ਇਹ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਝੀਲ ਨੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਆਪਣੇ ਤਾਜ਼ੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖੀ. ਪਲੀਓ-ਪਲਾਈਸਟੋਸੀਨ ਪੀਰੀਅਡ ਵਿੱਚ ਉਚਾਈ 100 ਮੀਟਰ ਵੱਧ ਸੀ, ਇਸਲਈ ਝੀਲ ਇੱਕ NE-SW ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਈ। ਪਲਾਇਸਟੋਸੀਨ ਕਾਲ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਝੀਲ ਦਾ ਖਾਰਾਕਰਨ ਅਤੇ ਸੁੰਗੜਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਜੋ ਕਿ ਅੱਜ ਪ੍ਰਗਤੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ। 1975 ਤੋਂ, -10 ਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਅਤੇ 27% ਵਾਲੀਅਮ ਨੁਕਸਾਨ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਝੀਲ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸਰੋਤਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬੋਜ਼ਕੇ ਸਟ੍ਰੀਮ 'ਤੇ ਬਣੇ ਡੈਮ ਅਤੇ ਤਾਲਾਬ ਹਨ; 1988 ਅਤੇ 1995 ਵਿਚਕਾਰ ਗੰਭੀਰ ਸੋਕਾ; ਅਤੇ, ਸਭ ਤੋਂ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਸਥਾਨਕ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਜਲਘਰਾਂ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਵਰਤੋਂ।
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ਨੋਟਸ
- ↑ 1.0 1.1 Hammer, Ulrich Theodore (1986), Saline Lake Ecosystems of the World, Springer, ISBN 90-6193-535-0
- ਸਰੋਤ
- ਬਰਡ ਲਾਈਫ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਵਿਖੇ ਬਰਦੁਰ ਝੀਲ