ਮਧੂ ਖੰਨਾ
ਮਧੂ ਖੰਨਾ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਲੋਕ ਧਰਮ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਤਾਂਤਰਿਕ ਵਿਦਵਾਨ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਇੰਟੈਗਰਲ ਸਟੱਡੀਜ਼, ਸਾਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ ਵਿੱਚ ਏਸ਼ੀਅਨ ਅਤੇ ਤੁਲਨਾਤਮਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਡਿਸਟਿੰਗੁਇਸ਼ਡ ਫੈਲੋ (2013-2014) ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਜਾਮੀਆ ਮਿਲੀਆ ਇਸਲਾਮੀਆ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, ਤੁਲਨਾਤਮਕ ਧਰਮ ਅਤੇ ਸਭਿਅਤਾਵਾਂ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਸੀ। ਉਹ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਉਸੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਧਰਮ ਦੀ ਵਿਜ਼ਿਟਿੰਗ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਹਿੰਦੂ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ-ਅਨੁਸ਼ਾਸਨੀ ਕੋਰਸ ਪੜ੍ਹਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਕੋਲ ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਕੈਟਾਲਾਗ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਤਿੰਨ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਆਰਟਸ (IGNCA) ਲਈ ਕਈ ਖੋਜ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਹੈ।
ਸਿੱਖਿਆ
ਸੋਧੋਉਸਨੇ 1986 ਵਿੱਚ ਫੈਕਲਟੀ ਆਫ ਓਰੀਐਂਟਲ ਸਟੱਡੀਜ਼, ਆਕਸਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਇੰਡੋਲੋਜੀ ਧਾਰਮਿਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪੀ.ਐਚ.ਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਸਦਾ ਪੀ.ਐਚ.ਡੀ. ਥੀਸਿਸ, ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਐਲੇਕਸਿਸ ਸੈਂਡਰਸਨ, ਨੈਤਿਕਤਾ ਅਤੇ ਧਰਮ, ਆਲ ਸੋਲਸ ਕਾਲਜ, ਆਕਸਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ, ਸਿਵਾਨੰਦ ਦੀ ਤਿੱਕੜੀ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਸ਼੍ਰੀਕਰਾ ਦੇ ਸੰਕਲਪ ਅਤੇ ਲਿਟਰਜੀ 'ਤੇ ਸੀ। ਹਿੰਦੂ ਤੰਤਰ ਅਤੇ ਦੇਵੀ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੰਦਰਭ ਦੇ ਨਾਲ, ਉਸਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਗੁਪਤ ਹਿੰਦੂਵਾਦ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਖੋਜ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਕਤੀਵਾਦ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਧਾਂਤ ਵਜੋਂ ਸ਼੍ਰੀ ਵਿਦਿਆ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ।ਫਰਮਾ:ਲੋੜੀਂਦਾ ਹਵਾਲਾ
ਕੈਰੀਅਰ
ਸੋਧੋਉਹ IGNCA ਵਿਖੇ ਐਸੋਸੀਏਟ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ (ਧਾਰਮਿਕ/ਭਾਰਤੀ ਅਧਿਐਨ) ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਤੀ : ਮੈਨ ਇਨ ਹਾਰਮੋਨੀ ਵਿਦ ਐਲੀਮੈਂਟਸ ਸਮੇਤ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ, ਅੰਤਰ-ਅਨੁਸ਼ਾਸਨੀ ਖੋਜ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀਆਂ ਦੀ ਖੋਜ ਅਤੇ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ, ਇੱਕ ਅੰਤਰ-ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ, ਅੰਤਰ-ਅਨੁਸ਼ਾਸਨੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ; Rta: Cosmic Order & Chaos, ਇੱਕ ਅੰਤਰ-ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸੈਮੀਨਾਰ ਜਿਸਨੇ Rta, Cosmic Order ਦੇ ਬਹੁ-ਪੱਖੀ ਸੰਕਲਪ ਦੀ ਪੜਚੋਲ ਕੀਤੀ, ਵੇਦਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਜੀਵਨ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪਹਿਲੂਆਂ, ਕੁਦਰਤੀ ਵਿਵਸਥਾ, ਮਨੁੱਖੀ ਸੰਸਾਰ, ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕ ਸੰਸਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਹੈ, ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਕਲਾ; ਅਤੇ ਰੂਪ-ਪ੍ਰਤਿਰੂਪਾ: ਮਨੁੱਖ, ਮਨ ਅਤੇ ਮਾਸਕ, ਕੁਝ ਨਾਮ ਕਰਨ ਲਈ। ਉਸਨੇ ਨਾਰੀਵਾਦਾ: ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਦ ਆਰਟਸ (IGNCA), ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਲਿੰਗ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਸਭਿਅਤਾ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਨਾਰੀਵਾਦਾ ਇੱਕ ਪਾਇਨੀਅਰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਹੈ ਜੋ ਜੈਂਡਰ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਨਿੱਖੜਵੇਂ ਤੱਤ ਵਜੋਂ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸਰੋਤਾਂ ਅਤੇ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਸ਼ੋਧਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਦਰਭ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਸੈਕਰਡ ਵਰਲਡ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਪਲੈਨੇਟ ਹੈਲਥ: ਆਯੁਰਵੇਦ ਅਤੇ ਯੋਗਾ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੀਨ ਚੇਤਨਾ, ਇੱਕ ਮਲਟੀਮੀਡੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ (2010) ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਿੱਤ ਦੇ ਤਿੰਨ ਖੋਜ-ਅਧਾਰਿਤ, ਮਲਟੀ-ਮੀਡੀਆ-ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਤਾਜ਼ਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ, ਆਯੁਸ਼, ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਮੱਗਰੀ ਖੋਜ, ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਆਨਰੇਰੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਵਜੋਂ, ਉਸਨੇ ਭਾਰਤੀ ਸਿਹਤ ਵਿਰਾਸਤ, ਅਰਥਾਤ ਆਯੁਰਵੇਦ ਅਤੇ ਯੋਗਾ 'ਤੇ 150 ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਵੀਡੀਓ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵਿੱਚ ਵਿਦਵਾਨਾਂ, ਯੋਗਾ ਦੇ ਮਾਹਰਾਂ ਅਤੇ ਆਯੁਰਵੇਦ ਦੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨਾਲ ਇੰਟਰਵਿਊ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਈਟਰਨਲ ਗਾਂਧੀ ਮਲਟੀਮੀਡੀਆ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਐਗਜ਼ੀਬਿਟ (2002), ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਨ 'ਤੇ 200 ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਵੀਡੀਓ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ 51 ਇੰਟਰਐਕਟਿਵ ਸਥਾਪਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਜੋ ਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਯਾਦਗਾਰ ਗਾਂਧੀ ਸਮ੍ਰਿਤੀ, ਬਿਰਲਾ ਹਾਊਸ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖੇ ਗਏ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਮਹਾਤਮਾ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ 2005 ਵਿੱਚ ਟਾਈਮਜ਼ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੁਆਰਾ ਮਧੂ ਖੰਨਾ ਨੂੰ ਮਹਾਵੀਰ ਮਹਾਤਮਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਦ ਕਰਾਸਿੰਗ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ: ਲਿਵਿੰਗ, ਡਾਈਂਗ ਐਂਡ ਟਰਾਂਸਫਾਰਮੇਸ਼ਨ ਇਨ ਬਨਾਰਸ (2002) ਨੂੰ ਜ਼ੇਰੋਕਸ PARC, ਪਾਲੋ ਆਲਟੋ ਰਿਸਰਚ ਸੈਂਟਰ ਦੁਆਰਾ ਸਪਾਂਸਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਡਿਜੀਟਲ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਹੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿੱਜੀ ਕੰਪਿਊਟਿੰਗ ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਖੋਜ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪ੍ਰਦਾਤਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ ਜ਼ੇਰੋਕਸ PARC ਦੁਆਰਾ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਉੱਤਮਤਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਦ ਕਰਾਸਿੰਗ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੇ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤੇ: ਵਿਨਰ ਪ੍ਰਿਕਸ ਆਰਟਸ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕਾ, ਲਿੰਜ਼, ਆਸਟਰੀਆ, 2002; ਵਿਨਰ ਆਈਡੀ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਗੋਲਡ ਪ੍ਰਾਈਜ਼, ਇੰਟਰਐਕਟਿਵ ਰਿਵਿਊ, ਨਿਊਯਾਰਕ, 2002; ਜਿਊਰੀ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਿਸ਼, ਸੀਜੀ ਆਰਟਸ ਫੈਸਟੀਵਲ, ਜਾਪਾਨ, 2002। ਉਹ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ (www.tantrafoundation.org) ਵਿੱਚ ਤੰਤਰ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਮੈਂਬਰ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਈਕੋਲੋਜੀਕਲ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ, ਸ਼੍ਰੀ ਕੁਨ - ਬਾਮੁਨਾਰਾ ਪਿੰਡ, ਬਰਦਵਾਨ, ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਈਕੋ ਹੈਰੀਟੇਜ ਲਈ ਇੱਕ ਗ੍ਰਾਮੀਣ ਕੇਂਦਰ, ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ ਲਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਹਿੰਦੂ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਰਵਾਇਤੀ ਪੌਦਿਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਹਰਬੇਰੀਅਮ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।