ਮਨੀਬੇਨ ਕਾਰਾ
ਮਨੀਬੇਨ ਕਾਰਾ (1905-1979)[1] ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਸੇਵਕ ਅਤੇ ਟਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨਿਸਟ ਸੀ।[2] ਉਹ ਹਿੰਦ ਮਜ਼ਦੂਰ ਸਭਾ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਸਥਾਪਕ ਮੈਂਬਰ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ।[3] ਉਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 1970 ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ, ਚੌਥਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰ, ਦੇ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ।[4]
Maniben Kara | |
|---|---|
| ਤਸਵੀਰ:Maniben Kara.jpg Maniben Kara | |
| ਜਨਮ | 1905 Mumbai, Maharashtra, India |
| ਮੌਤ | 1979 |
| ਪੇਸ਼ਾ | Social worker, trade unionist |
| ਪੁਰਸਕਾਰ | Padma Shri |
ਜੀਵਨੀ
ਸੋਧੋ1905 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੱਧ-ਵਰਗੀ ਪਰਿਵਾਰ, ਆਰੀਆ ਸਮਾਜ ਸਦੱਸ, ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਹੋਇਆ। ਮਨੀਬੇਨ ਕਾਰਾ ਨੇ ਸੈਂਟ ਕੋਲੰਬੀਆ ਹਾਈ ਸਕੂਲ, ਗਮਦੇਵੀ, ਮੁੰਬਈ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਸਕੂਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਬਰਮਿੰਘਮ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਸਮਾਜ ਵਿਗਿਆਨ 'ਚ ਡਿਪਲੋਮਾ ਕੀਤਾ।[5] 1929 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ, ਭਾਰਤ ਆ ਕੇ ਉਹ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ, ਸੇਵਾ ਮੰਦਰ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਿੰਟਿੰਗ ਪ੍ਰੈਸ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਐਮ . ਐੱਨ . ਰਾਏ ਦਾਆਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ[6] ਭਾਰਤੀ ਇਨਕਲਾਬੀ ਲਈ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ, ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ।[5] ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਨਾਰਾਇਣ ਮਲਹਾਰ ਜੋਸ਼ੀ, ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਟ੍ਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ, ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੇਠ ਆ ਗਈ ਸੀ,[7] ਅਤੇ ਟਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨ ਸਰਗਰਮੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।[5] ਉਸ ਦਾ ਕੰਮ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾ ਮੁੰਬਈ, ਬੰਬਈ ਇੰਪਰੂਵਮੈਂਟ ਟਰੱਸਟ ਦੇ ਕਈ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਰਿਹਾਇਸ਼, ਦੀ ਝੁੱਗੀਆਂ 'ਤੇ ਸੀ।[5] ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ 'ਮਦਰਜ਼ ਕਲੱਬ' ਅਤੇ 'ਹੈਲਥਕੇਅਰ ਸੈਂਟਰ' ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸੈਲ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਦਰਮਿਆਨ ਸਫਾਈ ਅਤੇ ਸਾਖਰਤਾ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਫੈਲਾਇਆ।[5] ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ; ਸੇਵਾ ਮੰਦਰ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਭੰਗਗਿਨੀ ਸਮਾਜ 'ਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।[1]
ਮਨੀਬੇਨ ਕਾਰਾ, ਜੋ ਕਦੇ ਵੀ ਕਿਸੇ ਸਿਆਸੀ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਸੀ,[8] ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 1970 ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਨੌ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, 74 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।[5] ਹਿੰਦ ਮਜ਼ਦੂਰ ਸਭਾ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ 1980 ਵਿੱਚ ਮਨੀਬੇਨ ਕਾਰਾ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ (ਐਮ ਕੇ ਆਈ) ਨਾਮ ਦੀ ਸੰਸਥਾ ਬਣਾ ਕੇ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ।[3] ਪੱਛਮੀ ਰੇਲਵੇ ਯੂਨੀਅਨ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿਚ, ਮਨੀਬੇਨ ਕਾਰਾ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ,[9] ਅਤੇ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਗ੍ਰਾਂਟ ਰੋਡ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ, ਮਨੀਬੇਨ ਕਾਰਾ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ ਹਾਲ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਿਆ।[10]
ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ
ਸੋਧੋਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ 1.0 1.1 Nayar, Sushila; Mankekar, Kamla, eds. (2003). Women Pioneers In India's Renaissance. National Book Trust, India. p. 469. ISBN 81-237-3766 1.
- ↑ Geraldine Hancock Forbes (1999). Women in Modern India, Volume 4. Cambridge University Press. p. 290. ISBN 9780521653770.
- ↑ 3.0 3.1 "Labour Rights". Labour Rights. 2015. Archived from the original on 15 ਫ਼ਰਵਰੀ 2015. Retrieved 15 May 2015.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Padma Shri" (PDF). Padma Shri. 2015. Archived from the original (PDF) on 15 November 2014. Retrieved 11 November 2014.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 "Stree Shakti". Stree Shakti. 2015. Retrieved 16 May 2015.
- ↑ "Independent India". Hathi Trust. 2015. Retrieved 16 May 2015.
- ↑ "N. M. Joshi". The Hindu. 31 May 1955. Retrieved 16 May 2015.
- ↑ Bela Rani Sharma (1998). Women's Rights and World Development. Sarup and sons. p. 383. ISBN 9788176250153.
- ↑ "Maniben Kara Foundation". Indiacom. 2015. Retrieved 16 May 2015.
- ↑ "Maniben Kara Foundation Hall". Mojo Street. 2015. Archived from the original on 30 ਜੂਨ 2016. Retrieved 16 May 2015.