ਮੈਤ੍ਰੇਈ ਦੇਵੀ
ਮੈਤ੍ਰੇਈ ਦੇਵੀ (ਜਾਂ ਮੈਤ੍ਰੇਈ ਦੇਵੀ ; 1 ਸਤੰਬਰ 1914 – 29 ਜਨਵਰੀ 1989 ) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ ਅਤੇ ਨਾਵਲਕਾਰ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ ਨਾਵਲ, ਨਾ ਹਨਯਤੇ ( ਅਨੁ. 'It Does Not Die' )।
ਜੀਵਨੀ
ਸੋਧੋਦੇਵੀ ਦਾ ਜਨਮ[1] ਵਿੱਚ 1914 ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਸੁਰੇਂਦਰਨਾਥ ਦਾਸਗੁਪਤਾ ਦੀ ਧੀ ਅਤੇ ਕਵੀ ਰਾਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਦੀ ਉਪਾਧੀ ਸੀ।[1][2] ਉਸਨੇ ਸੇਂਟ ਜੌਨਜ਼ ਡਾਇਓਸੇਸਨ ਗਰਲਜ਼ ਹਾਇਰ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ, ਕਲਕੱਤਾ (ਹੁਣ ਕੋਲਕਾਤਾ) ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਸਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਕਲਕੱਤਾ ਦੇ ਇੱਕ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਅੰਡਰਗਰੈਜੂਏਟ ਮਹਿਲਾ ਕਾਲਜ, ਜੋਗਾਮਾਇਆ ਦੇਵੀ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ।[3] ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ 1930 ਵਿੱਚ, 16 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਟੈਗੋਰ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਤਾਵਨਾ ਦੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ।[4]
ਇਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹ ਰਹੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸ ਸਾਲ ਰੋਮਾਨੀਆ ਦੇ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀ ਮਿਰਸੀਆ ਏਲੀਏਡ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਦੁਆਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਰਹਿਣ ਲਈ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।[1] ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ, ਜਦੋਂ ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ 23 ਸਾਲਾ ਏਲੀਏਡ ਅਤੇ ਦੇਵੀ ਦਾ ਗੂੜ੍ਹਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਏਲੀਏਡ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਛੱਡ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਕਦੇ ਵੀ ਉਸ ਨਾਲ ਦੁਬਾਰਾ ਸੰਪਰਕ ਨਾ ਕਰੇ।[1]
ਉਸਨੇ ਡਾ: ਮਨਮੋਹਨ ਸੇਨ[2] ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਜਦੋਂ ਉਹ 20[1] ਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ 34 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਕੱਠੇ ਦੋ ਬੱਚੇ ਸਨ।[1]
1938 ਅਤੇ 1939 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਰਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਨੂੰ ਕਲਿਮਪੋਂਗ ਨੇੜੇ ਮੁੰਗਪੂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੇ ਘਰ ਰਹਿਣ ਲਈ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ, ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਰਬਿੰਦਰ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਬਣ ਗਿਆ।[5] ਉਸ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮੋਂਗਪੁਤੇ ਰਬਿੰਦਰਨਾਥ (ਦ ਫਾਇਰ ਸਾਈਡ ਦੁਆਰਾ ਟੈਗੋਰ), ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਉਸਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।[2]
ਉਹ 1964 ਵਿੱਚ ਸੰਪਰਦਾਇਕ ਸਦਭਾਵਨਾ ਦੇ ਪ੍ਰਮੋਸ਼ਨ ਲਈ ਕੌਂਸਲ ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ ਸੀ, ਅਤੇ ਆਲ-ਇੰਡੀਆ ਵੂਮੈਨਜ਼ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਿੰਗ ਕੌਂਸਲ ਦੀ ਉਪ-ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਅਨਾਥ ਆਸ਼ਰਮ ਵੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ।[1]
1972 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਮਿਰਸੀਆ ਏਲੀਏਡ ਨੇ ਨਾਵਲ ਬੇਂਗਲ ਨਾਈਟਸ ਲਿਖਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਜਿਨਸੀ ਸਬੰਧਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ।[1] ਰਿਚਰਡ ਐਡਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ ਟਾਈਮਜ਼ ਲਈ ਲਿਖਦੇ ਹੋਏ, "ਉਸਨੇ ਜੋ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਤਸਾਹਿਤ ਸੀ ਪਰ ਸੀਮਤ ਲਾਪਰਵਾਹੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਜਿਨਸੀ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ, ਮੈਤ੍ਰੇਈ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦੀ ਰਹੱਸਮਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭੜਕੀ ਹੋਈ ਹਿੰਦੂ ਦੇਵੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਰਾਤ ਦੇ ਬੈੱਡਰੂਮ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਦੀ ਸੀ।"[6] 1972 ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਗ੍ਰਹਿ, ਆਦਿਤਿਆ ਮਾਰੀਚੀ (ਸੂਰਜ ਦੀਆਂ ਕਿਰਨਾਂ) ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਏਲੀਏਡ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਟੋਰਾਂਟੋ ਰਿਵਿਊ ਲਈ ਲਿਖਦੇ ਹੋਏ ਗਿੰਨੂ ਕਾਮਾਨੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, "ਉਸ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਉਸਨੇ 58 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਨਜਿੱਠਣ ਵੇਲੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਦੇ ਤੱਥ ਦੇ ਬਤਾਲੀ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਦੀ ਜਵਾਨੀ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਜਨੂੰਨ ਨਾਲ।"
ਅਵਾਰਡ
ਸੋਧੋਉਸਨੂੰ ਉਸਦੇ ਨਾਵਲ ਨਾ ਹਨਯਤੇ ਲਈ ਸਾਲ 1976 ਵਿੱਚ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ।
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedKamani 1996 - ↑ 2.0 2.1 2.2 Pal, Sanchari (July 19, 2016). "This Little Known Himalayan Village Was the Much-Loved Summer Retreat of Rabindranath Tagore". The Better India. Retrieved 10 July 2021.
- ↑ "History of the College". Archived from the original on 2011-07-26. Retrieved 2023-03-09.
- ↑ Mehta, Nina (May 8, 1994). "THEY'VE LOOKED AT LOVE FROM BOTH SIDES NOW". The Chicago Tribune. Retrieved 10 July 2021.
- ↑ Mungpoo.org. Mungpoo and Kabi Guru Rabindranath Tagore, Museum.
- ↑ Eder, Richard (March 27, 1994). "Two Tales of Love : BENGAL NIGHTS, By Mircea Eliade , Translated from the French by Catherine Spencer ; (University of Chicago: $22.50; 176 pp.) : IT DOES NOT DIE, By Maitreyi Devi ; (University of Chicago: $22.50; 280 pp.)". Los Angeles Times. Retrieved 10 July 2021.