ਮੈਰੀ ਯੀ
ਮੈਰੀ ਜੋਆਚੀਨਾ ਯੀ (née Mary Joachina Ygnacio Rowe ; 1897–1965) [1] [2] ਇੱਕ ਬਾਰਬਾਰੇਨੋ ਚੁਮਾਸ਼ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸੀ। ਉਹ ਬਾਰਬਾਰੇਨੋ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਆਖਰੀ ਪਹਿਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਬੋਲਣ ਵਾਲੀ ਸੀ, ਚੁਮਾਸ਼ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਜੋ ਕਦੇ ਦੱਖਣੀ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਵਿੱਚ ਚੁਮਾਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।
ਜੀਵਨੀ ਸੋਧੋ
ਯੀ ਦਾ ਜਨਮ 1897 ਵਿੱਚ ਸੈਂਟਾ ਬਾਰਬਰਾ, ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਅਡੋਬ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜੋ ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ ਦੇ ਘਰ ਸੀ। 1890 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਯੀ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਮੁੱਠੀ ਭਰ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਜੋ ਚੁਮਾਸ਼ ਭਾਸ਼ਾ ਬੋਲਣ ਲਈ ਲਿਆਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਕਈ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਚੁਮਾਸ਼ ਕਹਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕੀਤਾ।[3]
ਆਪਣੇ ਪੰਜਾਹਵਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਯੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ, ਵਰਣਨ ਅਤੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨੀ ਜੌਨ ਪੀਬੋਡੀ ਹੈਰਿੰਗਟਨ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨੇ ਯੀ ਦੀ ਮਾਂ ਲੂਕ੍ਰੇਟੀਆ ਗਾਰਸੀਆ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ ਲੁਈਸਾ ਇਗਨਾਸੀਓ ਨਾਲ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਸੀ।[4][5][6] ਯੀ ਅਤੇ ਹੈਰਿੰਗਟਨ ਨੇ ਚੁਮਾਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਪੱਤਰ ਵਿਹਾਰ ਕੀਤਾ। 1954 ਵਿੱਚ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਯੀ ਨੇ ਹੈਰਿੰਗਟਨ ਨਾਲ ਲਗਭਗ ਹਰ ਦਿਨ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[7] ਉਸਨੇ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨੀ ਮੈਡੀਸਨ ਐਸ. ਬੀਲਰ ਨਾਲ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[8] ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨੀ ਬਣ ਗਈ, ਪੈਰਾਡਿਗਮਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਬਣਤਰ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਦੀ ਹੋਈ।[4]
ਯੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਫਿਲਮ, 6 ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ: ਏ ਚੁਮਾਸ਼ ਫੈਮਿਲੀ ਹਿਸਟਰੀ (2010) ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਉਸਦੀ ਧੀ ਅਰਨੇਸਟਾਈਨ ਯਗਨਾਸੀਓ-ਡੀ ਸੋਟੋ ਦੁਆਰਾ ਸਹਿ-ਲਿਖੀ ਗਈ ਸੀ।[9][10] ਮਰਨ ਉਪਰੰਤ, ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬ, ਦ ਸ਼ੂਗਰ ਬੇਅਰ ਸਟੋਰੀ (2005) ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਉਸਦੀ ਧੀ ਅਰਨੇਸਟਾਈਨ ਯਗਨਾਸੀਓ-ਡੀ ਸੋਟੋ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਈ ਗਈ ਹੈ।[11]
ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਸੋਧੋ
- Yee, Mary J. (2005). The Sugar Bear Story. Ernestine Ygnacio De Soto (illustrator). San Diego, CA: Sunbelt Publications. ISBN 9780932653703.
ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ
- ↑ Grant, C. (1978). "Chumash: Introduction". Handbook of North American Indians. 8: 505–508.
- ↑ "Yee, Mary J., 1897-". The Library of Congress, LC Linked Data Service. Retrieved 2021-11-13.
{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link) - ↑ Ernestine Ygnacio-De Soto, illustrated by Mary Yee, The Sugar Bear Story (Paperback): Introduction.
- ↑ 4.0 4.1 Marianne Mithun (1997), Jane Hill; P. J. Mistry; Lyle Campbell (eds.), "The regression of sibilant harmony through the life of Barbareño Chumash.", Trends in Linguistics. Studies and Monographs, vol. 108, Berlin: Mouton de Gruyter, pp. 221–242
- ↑ "Luisa Ygnacio, Barbareño Chumash, consultant to John P. Harrington: 1913", Online Archive of California (OAC) (in English), 1913, retrieved 2021-11-13
{{citation}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ Hill, Jane H.; Mistry, P. J.; Campbell, Lyle (2011-06-24). "5.2 Lucretia Garcia 1928–1930: occasional disharmony". The Life of Language: Papers in Linguistics in Honor of William Bright (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Walter de Gruyter. p. 232. ISBN 978-3-11-081115-5.
- ↑ Poser, William J (2004). "On the status of Chumash sibilant harmony" (PDF). Ms., University of Pennsylvania, Philadelphia. Retrieved 2010-09-22.
- ↑ "Madison S. Beeler; Linguistics Scholar, Chumash Expert". articles.latimes.com. 1989-03-07. Retrieved 21 September 2010.
- ↑ Kettmann, Matt (2011-01-27). "Santa Barbara on Screen". The Santa Barbara Independent. Archived from the original on 2013-01-17. Retrieved 2013-05-08.
- ↑ Hurst Thomas, David (2011-02-01). "Listening to Six Generations of Chumash Women (Goldsmith, Soto, Johnson, Edwards, Walden, and Johnson's )". Current Anthropology. 52 (1): 127–128. doi:10.1086/657926. ISSN 0011-3204.
- ↑ Newsletter, Volume 24 (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Society for the Study of the Indigenous Languages of the Americas. The Society. 2005. p. 14.
{{cite book}}: CS1 maint: others (link)