ਮੋਹਨਦਾਸ ਨੈਮਿਸ਼ਰਾਏ

ਮੋਹਨਦਾਸ ਨੈਮਿਸ਼ਰਾਏ ਦਲਿਤ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਅਤੇ ਬਿਆਨ ਦਾ ਸੰਪਾਦਕ ਹੈ। ਝਲਕਾਰੀ ਬਾਈ ਦੇ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ ਵੀਰਾਂਗਨਾ ਝਲਕਾਰੀ ਬਾਈ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਸਹਿਤ ਉਸ ਦੀਆਂ 35 ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾਵਲ, ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ, ਆਤਮ ਕਥਾ ਅਤੇ ਆਲੇਖ ਇਤਆਦਿ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਉਹ ਸਾਮਾਜਕ ਅਮੰਨਾ ਸੁਨੇਹੇ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਵੀ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਬਚਪਨ ਗਰੀਬੀ ਵਿੱਚ ਗੁਜ਼ਰਿਆ। ਉਹ ਮੇਰਠ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਕੱਚਾ ਘਰ ਸੀ। ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕੱਪੜੇ ਵੀ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪਹਿਨਣ ਲਈ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਬਿਨਾਂ ਚੱਪਲ ਜਾਂ ਜੁੱਤੇ ਦੇ ਵੀ ਆਣਾ-ਜਾਣਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਮੇਰਠ ਵਿੱਚ ਕੁਮਾਰ ਆਸ਼ਰਮ ਵਿੱਚ ਹੋਈ। ਇਹ ਆਸ਼ਰਮ ਲਾਲਾ ਲਾਜਪਤ ਰਾਏ ਨੇ ਦਲਿਤਾਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਬਣਵਾਇਆ ਸੀ।[1] ਸਾਮਾਜਕ ਕਰਮਚਾਰੀ ਸੀ। ਉਹ ਡਿਪ੍ਰੈਸਡ ਲੀਗ ਦਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਉਹ ਪੂਰੇ ਜਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਪਾਸ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦੂਜਾ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ। ਪਿਤਾ ਜੀ ਨਾਟਕਾਂ ਵਿੱਚ ਭੂਮਿਕਾ ਵੀ ਕਰਦੇ ਸਨ।

ਮੋਹਨਦਾਸ ਨੈਮਿਸ਼ਰਾਏ ਵਿਚਾਰਾਤਮਕ ਲੇਖਣੀ ਲਈ ਸਿਰਜਣ ਗਾਥਾ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਮਹੇਸ਼ ਤੀਵਾਰੀ ਸਨਮਾਨ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ।

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. "मोहनदास नैमिषराय से जयप्रकाश मानस की बातचीत". ਸਿਰਜਣ ਗਾਥਾ. Archived from the original (ਐਚਟੀਐਮ) on 2008-05-16. Retrieved 2014-12-29. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)