ਮੰਗਲਾ ਨਾਰਲੀਕਰ
ਮੰਗਲਾ ਨਾਰਲੀਕਰ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Mangala Narlikar) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਗਣਿਤ-ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਸ਼ੁੱਧ ਗਣਿਤ ਵਿੱਚ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਆਮ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਲਈ ਲਿਖਿਆ ਹੈ। ਗਣਿਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਡਿਗਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਟਾਟਾ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਫੰਡਾਮੈਂਟਲ ਰਿਸਰਚ (TIFR) ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਬੰਬਈ ਅਤੇ ਪੁਣੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲੈਕਚਰਾਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[1]
ਮੰਗਲਾ ਨਾਰਲੀਕਰ | |
|---|---|
 | |
| ਜਨਮ | ਮੰਗਲਾ ਰਾਜਵਾੜੇ 17 ਮਈ 1943 ਬੰਬੇ, ਭਾਰਤ |
| ਅਲਮਾ ਮਾਤਰ | ਬੰਬਈ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ |
| ਪੇਸ਼ਾ | ਗਣਿਤ-ਵਿਗਿਆਨੀ |
ਜੀਵਨੀ
ਸੋਧੋਨਾਰਲੀਕਰ ਨੇ ਬੰਬਈ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1962 ਵਿੱਚ ਬੀਏ (ਮੈਥਸ) ਅਤੇ 1964 ਵਿੱਚ ਐਮਏ (ਮੈਥ) ਦੀਆਂ ਡਿਗਰੀਆਂ ਪਹਿਲੇ ਦਰਜੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਚਾਂਸਲਰ ਦਾ ਸੋਨ ਤਗਮਾ ਵੀ ਜਿੱਤਿਆ।[2] ਉਸਨੇ 1966 ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ, ਜੈਅੰਤ ਨਾਰਲੀਕਰ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਧੀਆਂ ਹਨ, ਗੀਤਾ, ਗਿਰਿਜਾ ਅਤੇ ਲੀਲਾਵਤੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਰੀਅਰ ਬਣਾਇਆ ਹੈ; ਇੱਕ (ਗੀਤਾ) ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਸੈਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ ਵਿੱਚ ਬਾਇਓਕੈਮਿਸਟਰੀ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹੈ, ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਦੋ ਕੰਪਿਊਟਰ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਹਨ।[3][4]
1964 ਤੋਂ 1966 ਤੱਕ ਨਾਰਲੀਕਰ ਨੇ ਟਾਟਾ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਫੰਡਾਮੈਂਟਲ ਰਿਸਰਚ, ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਸਕੂਲ ਆਫ ਮੈਥੇਮੈਟਿਕਸ ਵਿੱਚ ਰਿਸਰਚ ਸਟੂਡੈਂਟ ਅਤੇ ਰਿਸਰਚ ਐਸੋਸੀਏਟ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। 1967 ਤੋਂ 1969 ਤੱਕ ਉਸਨੇ ਕੈਮਬ੍ਰਿਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਅੰਡਰ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਸਕੂਲ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਇਆ। 1974 ਤੋਂ 1980 ਤੱਕ ਉਸਨੇ TIFR ਦੇ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਮੈਥੇਮੈਟਿਕਸ ਵਿੱਚ ਦੁਬਾਰਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪੀ.ਐਚ.ਡੀ. ਉਸ ਦੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ 16 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਕੀਤੀ,[5] 1981 ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਨੰਬਰ ਥਿਊਰੀ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਉੱਤੇ ਬੰਬਈ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਗਣਿਤ ਵਿੱਚ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।
ਆਪਣੀ ਡਾਕਟਰੇਟ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ 1982 ਤੋਂ 1985 ਤੱਕ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਮੈਥੇਮੈਟਿਕਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੂਲ ਅਫ਼ਸਰ ਵਜੋਂ TIFR ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ। 1982 ਤੋਂ 1985 ਤੱਕ ਉਸਦਾ ਅਧਿਆਪਨ ਕਾਰਜ ਬੰਬਈ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਗਣਿਤ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਐਮ ਫਿਲ ਕਲਾਸ ਲਈ ਸੀ। ਉਸਨੇ 1989 ਤੋਂ 2002 ਤੱਕ ਪੁਣੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਗਣਿਤ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਾਲਾਂ 'ਤੇ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਅਤੇ 2006 ਤੋਂ 2010 ਤੱਕ ਭਾਸਕਰਚਾਰੀਆ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਾਨ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਐਮ ਐਸ ਸੀ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਇਆ।
ਨਾਰਲੀਕਰ ਦੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਖੇਤਰ ਅਸਲ ਅਤੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ, ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣਾਤਮਕ ਜਿਓਮੈਟਰੀ, ਨੰਬਰ ਥਿਊਰੀ, ਅਲਜਬਰਾ, ਅਤੇ ਟੌਪੋਲੋਜੀ ਹਨ।
ਗਣਿਤ 'ਤੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖਣ 'ਤੇ, ਨਾਰਲੀਕਰ ਨੇ ਲਿਖਿਆ: "ਮੈਨੂੰ ਗਣਿਤ ਨੂੰ ਦਿਲਚਸਪ ਅਤੇ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਬਣਾਉਣ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਲਿਖਣ ਦਾ ਅਨੰਦ ਆਇਆ"। ਆਪਣੇ ਪੇਸ਼ੇ ਨੂੰ ਘਰੇਲੂ ਕੰਮਾਂ ਦੀ ਦੇਖ-ਰੇਖ ਨਾਲ ਜੋੜਨ 'ਤੇ ਉਸਨੇ ਲਿਖਿਆ: "ਮੇਰੀ ਕਹਾਣੀ ਸ਼ਾਇਦ ਮੇਰੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਹੈ ਜੋ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੜ੍ਹੀਆਂ-ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਘਰੇਲੂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਿੱਜੀ ਕਰੀਅਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ"।
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ "E-learning in Mathematics at Undergraduate and Postgraduate Level". Bhaskaracharya Pratishthana. Archived from the original on 20 April 2014. Retrieved 1 November 2015.
- ↑ Chengalvarayan & Gokilvani 2007.
- ↑ "Living Legends in Indian Science Jayant Vishnu Narlikar" (PDF). Current Science. Retrieved 1 November 2015.
- ↑ "Mangala Narlikar: The Journey of an Informal Mathematician: Academic Featured Biographies". Brainprick. 9 July 2012. Archived from the original on 21 ਨਵੰਬਰ 2015. Retrieved 1 November 2015.
- ↑ "Indian Women In Science". American Chemical Society. Retrieved 1 November 2015.