ਰੰਭਾ ਗਾਂਧੀ
ਰੰਭਾ ਮਨਮੋਹਨ ਗਾਂਧੀ (27 ਅਪ੍ਰੈਲ 1911 – 29 ਮਾਰਚ 1986) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਗੁਜਰਾਤੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਲੇਖਕ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਨਾਟਕ, ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ, ਗੀਤ ਅਤੇ ਲੇਖ ਲਿਖੇ, ਆਪਣੇ ਕੈਰੀਅਰ ਵਿੱਚ 44 ਕਿਤਾਬਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀਆਂ।
ਰੰਭਾ ਗਾਂਧੀ | |
|---|---|
| ਜਨਮ | 27 ਅਪ੍ਰੈਲ 1911 ਸਰਵਾਲ |
| ਮੌਤ | 29 ਮਾਰਚ 1986 (ਉਮਰ 74) |
| ਕਿੱਤਾ |
|
| ਭਾਸ਼ਾ | ਗੁਜਰਾਤੀ |
| ਨਾਗਰਿਕਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
| ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੰਮ |
|
| ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਵਾਰਡ |
|
ਜੀਵਨ
ਸੋਧੋਗਾਂਧੀ ਦਾ ਜਨਮ 27 ਅਪ੍ਰੈਲ 1911 ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਗੁਜਰਾਤ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਧੰਧੂਕਾ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਰਵਾਲ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ 1937 ਵਿੱਚ ਕਾਰਵੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਬੀ.ਏ.[1][2] ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। 1926 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਮਨਮੋਹਨ ਗਾਂਧੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ।[2] ਆਪਣੇ ਕੈਰੀਅਰ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਉਹ 1949 ਤੋਂ 1953 ਤੱਕ ਸੈਂਟਰਲ ਬੋਰਡ ਆਫ ਫਿਲਮ ਸਰਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਅਤੇ 1950 ਤੋਂ 1954 ਤੱਕ ਬੰਬੇ ਮਿਉਂਸਪਲ ਸਕੂਲ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਕੌਂਸਲਰ ਮੈਂਬਰ ਰਹੀ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਈ ਹੋਰ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜੁੜੀ। 1970 ਤੋਂ 1977 ਤੱਕ, ਉਸਨੇ ਜੈਨ ਸਮਾਜ ਦੇ ਇੱਕ ਪੱਤਰਿਕਾ ਦਾ ਸੰਪਾਦਨ ਕੀਤਾ।[1][2] 29 ਮਾਰਚ 1986 ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।[1]
ਕੰਮ
ਸੋਧੋਗਾਂਧੀ ਕਈ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਜਾਣਦੇ ਸਨ: ਗੁਜਰਾਤੀ, ਹਿੰਦੀ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ, ਬੰਗਾਲੀ ਅਤੇ ਮਰਾਠੀ।[2] ਉਹ ਇੱਕ ਉੱਘੀ ਨਾਟਕਕਾਰ ਸੀ, ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਰੇਡੀਓ ਲਈ 400 ਤੋਂ ਵੱਧ ਰੇਡੀਓ ਨਾਟਕ ਲਿਖਦੀ ਅਤੇ ਭਾਗ ਲੈਂਦੀ ਸੀ।[2] ਉਸਦੇ ਨਾਟਕ ਪ੍ਰਯਾਸ਼ਚਿਤ ਅਤੇ ਮੰਥਨ ਹੋਰ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।[1][2] ਉਸ ਦੇ ਕਈ ਇਕ-ਐਕਟ ਨਾਟਕ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਰਤੀ ਅਤੇ ਇਨਸਾਫ਼, ਨੇ ਸਮਕਾਲੀ ਮੱਧ-ਵਰਗੀ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਹਲਕੇ ਹਾਸੇ ਅਤੇ ਵਿਅੰਗ ਨਾਲ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ।[3]
1951 ਅਤੇ 1983 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਉਸਨੇ 44 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀਆਂ।[1] ਉਸਦੇ ਨਾਟਕ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵਿੱਚ ਕੋਇਨੇ ਕਹੇਸ਼ੋ ਨਹੀਂ (1951), ਪ੍ਰਣਯ ਰੰਗ (1952), ਰੋਜ਼ਨੀ ਰਾਮਾਇਣ (1953), ਚੱਕਮਕ (1955), ਪਰਾਣੂ ਤੋ ਤਨੇ ਜਾ (1957), ਦੇਵ ਤੇਵੀ ਪੂਜਾ (1958), ਪ੍ਰੀਕਸ਼ਕੋ ਮਾਫ ਕਰੇ (1961), ਪ੍ਰੀਤ ਨਾ ਕਰਿਓ ਕੋਈ (1963), ਰਾਜਨੇ ਗਮੀ ਤੇ ਰਾਣੀ (1965), ਆਂਧੀ (1977), ਜੀਵਨ ਨਾਟਕ (1982), ਅਤੇ ਰਾਂਗ ਨੰਬਰ (1985)।[1][2]
ਗਾਂਧੀ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਰਚਨਾਵਾਂ ਮੂਲ ਲਘੂ ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪੀਪਲ ਪਾਨ ਖਰੰਤਾ (1966) ਅਤੇ ਮਜ਼ਧਰ (1973), ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਨੁਕੂਲਿਤ ਲਘੂ ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤਿਮੀਰੇ ਤਮਤਮਤਾ ਤਰਲਾ (1966), ਪ੍ਰੀਤਨੀ ਨਿਆਰੀ ਰੀਤ (1978), ਅਤੇ ਜੇ . -ਪਰਾਜੇ (1983)। ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਨਾਵਲ, ਜ਼ੰਜਾਵਨਾ ਜਲ (1979) ਨੂੰ ਵੀ ਰੂਪਾਂਤਰਿਤ ਕੀਤਾ।[1][2]
ਉਸਦਾ ਤੀਰ ਅਨੇ ਟੁੱਕਾ (1959) ਵਿਅੰਗ ਲੇਖਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸੰਸਾਰਸਾਗਰਨੇ ਤੀਰਥੀ (1969) ਪੱਤਰਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਲੇਖ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ: ਸਬਰਸ (1969), ਨਵ ਯੁਗਨੀ ਨਵੀ ਕਥਾ (1975), ਹਰੀਨੇ ਹਸਤਾ ਡਿਠਾ (1978), ਅਤੇ ਤਮਨੇ ਕੇਤਲਾ ਥਾ? 60, 70, 80? (1985)।[1][2]
ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਚੁਟਕਲੇ ਅਤੇ ਹਵਾਲੇ ਦੇ ਦੋ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਆਨੰਦ ਗੁਲਾਲ (1964) ਅਤੇ ਆਨੰਦ ਮੰਗਲ (1973) ਵੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਹਾਵਤ ਸੰਗ੍ਰਹਿ, ਬਿੰਦੂਮਾ ਸਿੰਧੂ (1972); ਇੱਕ ਗੀਤ ਸੰਗ੍ਰਹਿ, ਮਾਰੇ ਗੀਤ ਮਧੁਰਾ ਗਾਵਾ ਛੇ (1975); ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਰਕ ਸਕੈਚ, ਸਤਸੇਜ ਸਦਵਿਚਾਰ (1977) ਅਤੇ ਸੰਤੋਨੋ ਸੰਗ ਕਰੀ (1983)।[1][2] ਉਸਨੇ 1951 ਵਿੱਚ ਲਗਨਾਗੀਤੋ ਅਤੇ ਲਗਨਾਗੀਤੋਨੀ ਗੁਨਥਾਨੀ ਦਾ ਸੰਪਾਦਨ ਕੀਤਾ।[2]
ਸੰਸਾਰਸਾਗਰਨੇ ਤੀਰਥੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਅਨੇ ਓਟ ਨੂੰ ਭਗਿਨੀ ਨਿਵੇਦਿਤਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।[2]
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ
ਸੋਧੋਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001F-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ 2.00 2.01 2.02 2.03 2.04 2.05 2.06 2.07 2.08 2.09 2.10 2.11 Jani, R. U. (1994). "ગાંધી, રંભાબહેન મનમોહન". In Thaker, Dhirubhai (in gu). Gujarati Vishwakosh. VI (1st ed.). Ahmedabad: Gujarati Vishwakosh Trust. pp. 266. ISBN 9780313287787. OCLC 165216593.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000028-QINU`"'</ref>" does not exist.
<ref> tag defined in <references> has no name attribute.