ਲਿਡਰ ( Urdu: لدر لدر , Sanskrit ) ਇੱਕ 73 km (45 mi) ਲੰਬਾ ਨਦੀ ਹੈ, ਜਿਹੜੀ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਕਸ਼ਮੀਰ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਕੋਲਾਹੋਈ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਤੋਂ ਨਿਕਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ 1,615 metres (5,299 ft) ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਮੀਰਗੁੰਡ ਖਾਨਬਾਲ ਵਿੱਚ ਜੇਹਲਮ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗਦੀ ਹੈ।[1][2]

ਵ੍ਯੁਤਪਤੀ

ਸੋਧੋ

ਲਿਡਰ ਸਥਾਨਕ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਨਾਮ ਲੰਬੋਦਰੀ ( लम्बोदरी ) ਦਾ ਇੱਕ ਅਪਭ੍ਰੰਸ਼ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ 'ਲੰਬੀ ਪੇਟ ਵਾਲੀ ਦੇਵੀ'।[3]

ਭੂਗੋਲ

ਸੋਧੋ
 
ਅਪ੍ਰੈਲ 2013 ਵਿੱਚ ਬੇਤਾਬ ਵੈਲੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਲਿਡਰ ਨਦੀ।

ਲਿਡਰ ਨਦੀ ਸੋਨਮਰਗ ਨੇੜੇ ਕੋਲਹੋਈ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਤੋਂ ਨਿਕਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਲਿਡਰ ਵੈਲੀ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਅਰੂ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਲਿਡਰਵਾਟ ਦੇ ਐਲਪਾਈਨ ਮੀਡੋਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਵਗਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਪਿਆ ਹੈ। ਇਹ 30 kilometres (19 mi) ਪਹਿਲਗਾਮ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਸ਼ੇਸ਼ਨਾਗ ਝੀਲ ਤੋਂ ਪੂਰਬੀ ਲਿਡਰ ਦੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਫਿਰ ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਚਲਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਹ ਅਨੰਤਨਾਗ ਦੇ ਨੇੜੇ ਮੀਰਗੁੰਡ ਖਾਨਬਾਲ ਵਿਖੇ ਜੇਹਲਮ ਨਦੀ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਬਲੌਰੀ ਨੀਲਾ ਪਾਣੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਹਿਲਗਾਮ ਲਿਡਰ ਵੈਲੀ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।[4]

ਆਰਥਿਕਤਾ

ਸੋਧੋ

ਦਰਿਆ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨਹਿਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸਿੰਚਾਈ ਲਈ ਅਤੇ ਵਾਟਰ ਟ੍ਰੀਟਮੈਂਟ ਪਲਾਂਟਾਂ ਰਾਹੀਂ ਪੀਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਮੌਜੂਦ ਹਨ ਅਤੇ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਇੱਕ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਪਲਾਂਟ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਲਿਡਰ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਪਾਈਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਬਰਾਊਨ ਟਰਾਊਟ ( ਸਾਲਮੋ ਟਰੂਟਾ ਫਾਰੀਓ ) ਅਤੇ ਰੇਨਬੋ ਟਰਾਊਟ ( ਓਨਕੋਰਹੀਨਚਸ ਮਾਈਕਿਸ ) ਹਨ।[5]

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. "The geography of Jammu and Kashmir state". ikashmir.net. Retrieved 18 April 2012.
  2. "Khanabal village of Kashmir". fallingrain.com. Retrieved 18 April 2012.
  3. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000008-QINU`"'</ref>" does not exist.
  4. "Pahalgam The Lidder Valley". ghumakkar.com. Archived from the original on 10 ਮਈ 2012. Retrieved 18 April 2012. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  5. "Gippsland Aquaculture Industry Network-Gain". growfish.com.au. Archived from the original on 20 February 2012. Retrieved 22 April 2012.