ਲੂਇਸਾ ਚੈਟਰਲੀ ਜਾਂ ਲੂਇਸਾ ਪਲੇਸ ਲੂਇਸਾ ਸਿਮੋਨ (1797-4 ਨਵੰਬਰ 1866) ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸੀ।[1][2] ਉਹ ਇੱਕ ਗਬਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪੰਦਰਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਮਾਜ ਸੁਧਾਰਕ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ।

ਲੂਈਸਾ ਚੈਟਰਲੀ

ਜੀਵਨ ਸੋਧੋ

ਲੂਇਸਾ ਸਿਮੋਨ ਦਾ ਜਨਮ 16 ਅਕਤੂਬਰ 1797 ਨੂੰ ਪਿਕਾਡਿਲੀ ਵਿੱਚ ਮੈਡਮ ਸਿਮੋਨ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕਾਨਵੈਂਟ, ਇੱਕ ਬੋਰਡਿੰਗ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਮਿਲਿਨਰ ਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਮਦਰੱਸੇ ਵਿੱਚ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[3]

ਉਸ ਨੇ 11 ਅਗਸਤ 1813 ਨੂੰ ਬੈਡਮਿੰਸਟਰ ਵਿਖੇ ਅਭਿਨੇਤਾ ਵਿਲੀਅਮ ਸਿਮੰਡਸ ਚੈਟਰਲੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ। ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਕੁਝ ਸਫਲਤਾ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਿਆ। ਲੂਇਸਾ ਨੇ "ਮਿਸਜ਼ ਚੈਟਰਲੀ" ਨਾਮ ਲਿਆ ਅਤੇ ਬਾਥ ਅਤੇ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਕਾਮੇਡੀ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਔਰਤ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਾਹਰ ਸੀ। ਉਹ ਮਸ਼ਹੂਰ ਨਾਟਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਵਿਰੋਧੀ, ਉਹ ਜਿੱਤਣ ਲਈ ਰੁਕਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਬਾਰਾਂ ਸਟੀਕ, ਜਿੱਥੇ ਚੈਟਰਲੀ ਨੂੰ ਬਾਰਾਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਿਭਾਉਣ ਦੀ ਲੋਡ਼ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਪ੍ਰੇਮੀ ਦੇ ਚਰਿੱਤਰ ਦੀ ਪਰਖ ਕਰਦੀ ਹੈ।[3] 1821 ਦੀ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਚੈਟਰਲੀ ਕੋਵੈਂਟ ਗਾਰਡਨ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ 12 ਗਿੰਨੀ ਕਮਾ ਰਹੀ ਸੀ।ਮੇਲਮੋਥ[3]

ਲੂਇਸਾ ਨੂੰ ਜਾਰਜ ਕਲਿੰਟ ਦੁਆਰਾ ਲੇਡੀ ਟੀਜ਼ਲ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਪੇਂਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ ਐਮਾ ਡਰੱਮੰਡ ਦੁਆਰਾ ਸਕੈਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[4][5]

ਉਸ ਦਾ ਵਿਲੀਅਮ ਐਡਵਰਡ ਟੇਲਰ ਕ੍ਰਿਸਮਸ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਾ ਰਿਹਾ ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਜੇ ਵੀ ਨਾਮਾਤਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਲੀਅਮ ਚੈਟਰਲੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਕ੍ਰਿਸਮਸ ਹੋਰਸ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਲਰਕ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਵਿਧਵਾ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਬੈਂਕ ਦੁਆਰਾ ਉਸ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਸਲਾਹ ਦੇਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਸਵੀਕਾਰਯੋਗ ਵਿਵਹਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਸਨੇ ਚੈਟਰਲੀ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਸ਼ੁਰੂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਸਨ।[6] ਅਮੀਰ ਵਿਧਵਾ ਲੂਈਸਾ ਦੇ ਵਿਵਹਾਰ ਤੋਂ ਨਾਰਾਜ਼ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ, ਮੈਡਮ ਸਿਮੋਨ ਨੂੰ ਵਿਚੋਲਗੀ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ।[3] ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਬੈਂਕ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਮਾਡ਼ੀ ਉਦਾਹਰਣ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਬਰਖਾਸਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਲਰਕ ਦਾ "ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ" ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਾ ਹੋਣਾ ਸੀ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਹ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਕ੍ਰਿਸਮਸ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨਾ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਨੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਪੌਂਡ ਦਾ ਗਬਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਚੈਟਰਲੀ ਨਾਲ ਉਸ ਦਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਲਈ ਸੀ। ਕ੍ਰਿਸਮਸ ਨੂੰ 14 ਸਾਲ ਲਈ ਲਿਜਾਣ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ 1825 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਮੁਆਫੀ ਪੱਤਰ ਲਿਖ ਕੇ ਨਰਮੀ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਉਸ ਲਈ ਇੱਕ ਦਫ਼ਤਰ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਦੁਬਾਰਾ ਜਾਅਲੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ।[6]

1825 ਤੋਂ 1830 ਤੱਕ, ਉਹ 15 ਬਰੌਮਪਟਨ ਸਕੁਏਅਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ।[7]

ਉਸ ਦਾ ਦੂਜਾ ਵਿਆਹ 13 ਫਰਵਰੀ 1830 ਨੂੰ ਕੇਨਸਿੰਗਟਨ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜ ਸੁਧਾਰਕ ਫ੍ਰਾਂਸਿਸ ਪਲੇਸ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ।[8] ਪਲੇਸ ਦੇ 15 ਬੱਚੇ ਸਨ ਅਤੇ ਜਨਮ ਨਿਯੰਤਰਣ ਵਰਗੇ ਗੈਰ-ਫੈਸ਼ਨਯੋਗ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੇ ਚੈਂਪੀਅਨ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ ਫ੍ਰਾਂਸਿਸ ਪਲੇਸ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਚੈਟਰਲੀ ਨੇ ਅਦਾਕਾਰੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਉਸ ਦੀ ਨਵੀਂ ਪਤਨੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਸੀ। 1833 ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਵਿੱਤ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਚੇਰਿੰਗ ਕਰਾਸ ਤੋਂ 21, ਬਰੌਮਪਟਨ ਸਕੁਆਇਰ ਵਿੱਚ ਚਲੇ ਜਾਣ।[7] ਪਲੇਸ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ "ਨੇਕ" ਮੰਨਦਾ ਸੀ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਸ ਨੇ ਲੂਇਸਾ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਫ੍ਰਾਂਸਿਸ ਨੂੰ 1844 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦੌਰਾ ਪਿਆ ਅਤੇ ਉਹ 1851 ਵਿੱਚ ਵੱਖ ਹੋ ਗਏ। ਉਸ ਦਾ ਪਤੀ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਗਿਆ ਅਤੇ 1854 ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।

ਉਹ ਫਰਾਂਸਿਸ ਪਲੇਸ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਟੇਜ 'ਤੇ ਵਾਪਸ ਆਈ, ਓਲੰਪਿਕ ਅਤੇ ਅਡੈਲਫੀ ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[9][1]

ਲੂਇਸਾ (ਉਸ ਦੇ ਦਫ਼ਨਾਉਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਬੇਟ ਰਜਿਸਟਰਾਂ ਉੱਤੇ ਲੂਈਸਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਗਈ) ਦੀ ਮੌਤ 4 ਨਵੰਬਰ 1866 ਨੂੰ 37, ਬਰੌਮਪਟਨ ਸਕੁਏਅਰ, ਲੰਡਨ ਵਿਖੇ ਹੋਈ। ਇਹ ਹੋਲੀ ਟ੍ਰਿਨਿਟੀ ਬਰੌਮਪਟਨ ਤੋਂ ਥੋਡ਼੍ਹੀ ਦੂਰੀ ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਵਸੀਅਤ ਦਾ ਪ੍ਰੋਬੇਟ 29 ਨਵੰਬਰ 1866 ਨੂੰ ਲੂਈਸਾ ਰੀਵਜ਼ ਪਲੇਸ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਫ੍ਰਾਂਸਿਸ ਪਲੇਸ ਦੀ ਪੋਤੀ ਸੀ।[2] ਉਸ ਨੂੰ 10 ਨਵੰਬਰ 1866 ਨੂੰ ਬਰੌਮਪਟਨ ਕਬਰਸਤਾਨ ਵਿਖੇ ਦਫ਼ਨਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।[10]

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. 1.0 1.1 "Music, Arts, Science, and Literature." The Bath Chronicle, Thursday November 29, 1866, p.7. The British Newspaper Archive: Findmypast Newspaper Archive Limited in partnership with the British Library.
  2. 2.0 2.1 "England & Wales, National Probate Calender (Index of Wills and Administrations), 1858 - 1995 for Louise Place." Original Data: Principal Probate Registry. Calendar of the Grants of Probate and Letters of Administration made in the Probate Registries of the High Court of Justice in England. London, England © Crown copyright. Ancestry.com, 2010.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 Thespis (1841). The daughters of Thespis; or, A peep behind the curtain. pp. 154–163.
  4. "CollectionsOnline | G0111". garrick.ssl.co.uk (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2018-07-10.
  5. "CollectionsOnline | G0112". garrick.ssl.co.uk (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2018-07-10.
  6. 6.0 6.1 "Appeal by William Christmas" (PDF). Hoares Bank. Archived from the original (PDF) on 10 ਜੁਲਾਈ 2018. Retrieved 10 July 2018.
  7. 7.0 7.1 "Appendix: Artists, musicians and writers resident in Brompton, 1790-1870." Survey of London: Volume 41, Brompton. Ed. F H W Sheppard. London: London County Council, 1983. pp.253-254. British History Online. Retrieved 9 November 2020.
  8. "Francis Place - Louise Chatterley, 13 Feb 1830, Kensington." Greater London Marriage Index, Transcriptions © West Middlesex Family History Society: Findmypast. Retrieved 9 November 2020.
  9. "Chatterley, Louisa." Biography. The Garrick Club Collections. Retrieved 9 November 2020.
  10. "Brompton, London, England Cemetery Registers, 1840 - 2012 for Louise Place." The National Archives; Kew, London, England; Office of Works and successors: Royal Parks and Pleasure Gardens: Brompton Cemetery Records; Series Number: Work 97; Piece Number: 102. Ancestry.com, 2019. Retrieved 9 November 2020.