ਸਕੀਨਾ ਯਾਕੂਬੀ (ਫ਼ਾਰਸੀ: سکنه یعقوبی) ਇੱਕ ਅਫਗਾਨੀ ਕਾਰਕੁਨ ਹੈ ਜੋ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਸਿੱਖਿਆ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਐਨ.ਜੀ.ਓ ਅਫਗਾਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਲਰਨਿੰਗ ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਕੰਮ ਲਈ, ਯਾਕੂਬੀ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 2013 ਦਾ ਓਪਸ ਇਨਾਮ, 2015 ਦਾ WISE ਇਨਾਮ, 2016 ਦਾ ਹੈਰੋਲਡ ਡਬਲਯੂ. ਮੈਕਗ੍ਰਾ ਇਨਾਮ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ, ਅਤੇ ਪ੍ਰਿੰਸਟਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਇੱਕ ਆਨਰੇਰੀ ਡਿਗਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।

ਸਕੀਨਾ ਯਾਕੂਬੀ
ਜਨਮ1949/1950 (ਉਮਰ 74–75)

ਜੀਵਨੀ

ਸੋਧੋ

ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਹੇਰਾਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸ਼ੀਆ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਜੰਮੇ, ਯਾਕੋਬੀ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਚਲੇ ਗਏ, 1977 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਬੈਚਲਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਲੋਮਾ ਲਿੰਡਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਹੇ ਸਨ।[1][2] ਯਾਕੋਬੀ ਨੇ 1990 ਵਿੱਚ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗਰੋਸ ਪੁਆਇੰਟ, ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸਲਾਹਕਾਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[3] ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਅਫਗਾਨ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਅੱਠ ਦਾਰੀ-ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਅਧਿਆਪਕ ਸਿਖਲਾਈ ਗਾਈਡ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ।[4] ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਯਾਕੋਬੀ ਨੇ ਅਫਗਾਨ ਰਾਹਤ ਡੈਲੀਗੇਟ ਲਈ ਇੱਕ ਏਜੰਸੀ ਤਾਲਮੇਲ ਸੰਸਥਾ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਲਈ ਮੁਡ਼ ਵਸੇਬੇ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਸਿੱਖਿਆ ਤੱਤ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।[5]

ਅਫਗਾਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਲਰਨਿੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਯਾਕੋਬੀ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਉੱਦਮਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇੱਕ ਮਿਸ਼ੀਗਨ-ਅਧਾਰਤ ਗੈਰ-ਮੁਨਾਫਾ ਸੰਗਠਨ, ਕ੍ਰਿਏਟਿੰਗ ਹੋਪ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਦੀ ਸਹਿ-ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਕੂਲ, ਇੱਚ ਇੱਕ ਹਸਪਤਾਲ ਅਤੇ ਇੱਕ ਰੇਡੀਓ ਸਟੇਸ਼ਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[6]

 
ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ ਮੁਹੰਮਦ ਯੂਨਸ ਨਾਲ ਸਾਕੇਨਾ ਯਾਕੋਬੀ

ਅਫਗਾਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਲਰਨਿੰਗ

ਸੋਧੋ
 
ਫਰਨਾਂਡੋ ਲੋਰੇਂਜੋ ਨਾਲ ਸਾਕੇਨਾ ਯਾਕੋਬੀ

1995 ਵਿੱਚ, ਯਾਕੂਬ ਨੇ ਅਫਗਾਨ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਅਧਿਆਪਕ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਅਫਗਾਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਲਰਨਿੰਗ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ। ਸੰਗਠਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਗਰੀਬ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਸਮੇਤ ਵੰਚਿਤ ਅਫਗਾਨ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨੀ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਹੈ।[7]

1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ, ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੁਆਰਾ ਲਡ਼ਕੀਆਂ ਦੇ ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਬੰਦ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਅਫਗਾਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਫਾਰ ਲਰਨਿੰਗ ਨੇ 80 ਭੂਮੀਗਤ ਘਰੇਲੂ ਸਕੂਲਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 3,000 ਲਡ਼ਕੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਗਈ।[8] 2001 ਵਿੱਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੀ ਹਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਹ ਅਫਗਾਨ ਔਰਤਾਂ ਲਈ 'ਲਰਨਿੰਗ ਸੈਂਟਰ' ਖੋਲ੍ਹਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਸੰਸਥਾ ਬਣ ਗਈ।[9] 2015 ਵਿੱਚ, ਇਸ ਨੇ ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਲੀਨਿਕ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਜੋ ਅਫਗਾਨ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮੁਫਤ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਲਾਹ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।[10]

ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਅਫਗਾਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਲਰਨਿੰਗ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ, ਸਿਖਲਾਈ ਕੇਂਦਰ, ਸਕੂਲ, ਮੈਡੀਕਲ ਕਲੀਨਿਕ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਲੀਨਿਕ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।[9]

ਮਾਨਤਾ

ਸੋਧੋ

ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ, ਯਾਕੂਬੀ ਨੂੰ ਮੀਰ ਬਾਚਾ ਕੋਟ, ਸ਼ਕਰਦਰਾ, ਕਲਾਕਾਨ ਅਤੇ ਕਾਬੁਲ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸਰਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੇਰਾਤ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਤੋਂ ਸੇਵਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ ਹਨ।[11]

ਯਾਕੋਬੀ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਪੀਕਰ ਵੀ ਬਣ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਲਿੰਟਨ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ, ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਗਵਰਨਰਜ਼ ਕਾਨਫਰੰਸ ਆਨ ਵੂਮੈਨ, ਵਰਲਡ ਇਕਨਾਮਿਕ ਫੋਰਮ, ਡੀ. ਡੀ. ਕੋਸਾਮਬੀ ਫੈਸਟੀਵਲ ਆਫ਼ ਆਈਡੀਆਜ਼, ਵਰਲਡ ਜਸਟਿਸ ਫੋਰਮ, ਟੈਡ ਵੂਮੈਨ ਕਾਨਫਰੰਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[11]

ਉਸ ਨੂੰ 2017 ਦੀ ਬੀ. ਬੀ. ਸੀ. ਦੀਆਂ 100 ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।[12]

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. "Lecture: Dr. Sakena Yacoobi". University of the Pacific. Archived from the original on 1 ਅਕਤੂਬਰ 2015. Retrieved 29 September 2015.
  2. "Sakena Yacoobi | Gruber Foundation". gruber.yale.edu. Retrieved 2021-04-24.
  3. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000014-QINU`"'</ref>" does not exist.
  4. "Skoll | Sakena Yacoobi". Retrieved 2021-04-24.
  5. "World Justice Forum IV Speaker: Sakena Yacoobi". World Justice Project (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-04-24.
  6. "Radio and TV Meraj". Creating Hope International (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-04-24.
  7. "Afghan Institute of Learning". Creating Hope International (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-04-24.
  8. "La maestra que desafió a los talibán: 'La educación da dignidad a las personas'". ELMUNDO. November 4, 2015.
  9. 9.0 9.1 "Afghan Learning Centers, Healthcare, Education". Afghan Institute of Learning (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-04-24.
  10. Hagan, Cara (2014-10-17). "Dr. Sakena Yacoobi, Founder of the Afghan Institute of Learning and Opus Prize Recipient, to speak at MIIS". The Center for Social Impact Learning (CSIL) (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2021-04-24.
  11. 11.0 11.1 "Dr Sakena L. Yacoobi Biography" (PDF). Afghan Institute of Learning. 2020. Archived from the original (PDF) on 27 ਸਤੰਬਰ 2020. Retrieved 24 April 2020.
  12. "BBC 100 Women 2017: Who is on the list?". BBC News (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਬਰਤਾਨਵੀ)). 2017-09-27. Retrieved 2022-12-17.

ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:<ref> tag defined in <references> has no name attribute.