ਸਰਦਾਰ ਜਵਾਲਾ ਸਿੰਘ ਸੰਧੂ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਇੱਕ ਫੌਜੀ ਕਮਾਂਡਰ ਸੀ।[1] ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅੱਜ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਲਾਹੌਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਪਢਾਣੇ’ਚ। ਬਾਡਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਹੈ ਭਾਰਤੀ ਪਿੰਡ ਨੌਸ਼ਹਿਰਾ, ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਪਾਰ ਪਡ਼ਾਨਾ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ।[2] ਸਰਦਾਰ ਜਵਾਲਾ ਸਿੰਘ ਸਿੱਖ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ ਹਿੰਦੂਆਂ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨਾਲ ਖੇਤਰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦਾ ਸੀ-ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਸਮੂਹ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਖੇਤਰ ਛੱਡ ਗਏ ਹਨ, ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਉਸ ਦੇ ਵੰਸ਼ਜ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹਨ।[1][3]

ਜੀਵਨੀ

ਸੋਧੋ

ਸਰਦਾਰ ਜਵਾਲਾ ਸਿੰਘ ਦਾ ਵਿਆਹ ਮਾਹਾਰਾਣੀ ਜਿੰਦ ਕੌਰ ਜੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜੋ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਘਰ ਦੀ ਸਨ।[1] ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਸਰਦਾਰ ਮਿੱਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਸਨ।[4]ਸਰਦਾਰ ਜਵਾਲਾ ਸਿੰਘ ਸੰਧੂ ਜੀ 1834-35 ਦੇ ਖੈਬਰ ਅੜਿੱਕੇ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਸਨ।[5][6] ਉਹ ਪਦਾਨਾ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ 1829 ਵਿੱਚ ਅਧਰੰਗ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਛੇ ਸਾਲ ਬਾਅਦ 1835 ਦੇ ਆਸ ਪਾਸ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।[3][7]

ਫੌਜੀ ਨੌਕਰੀ

ਸੋਧੋ

ਜਵਾਲਾ ਸਿੰਘ ਖੈਬਰ ਦੱਰੇ ਵਿਖੇ ਕਈ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਟੈਂਡਆਫ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹਮਲੇ ਦੀ ਲਡ਼ਾਈ, ਮੁਲਤਾਨ ਦੀ ਘੇਰਾਬੰਦੀ, ਮਨਕੇਰਾ ਦੀ ਘੇਰਾਬੱਦੀ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀ ਲਡ਼ਾਈ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸੀ।[8] ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਵੀ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 1804 ਵਿੱਚ 500 ਘੋਡ਼ਸਵਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ ਸਨ। ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀ ਲਡ਼ਾਈ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਵਾਲਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਕਾਂਗਡ਼ਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਕਸ਼ਮੀਰ, ਮੁਲਤਾਨ ਮਨਕੇਰਾ, ਅਟਕ, ਤਿਰਾਹ ਅਤੇ ਕੋਟਕਪੁਰਾ ਦੀਆਂ ਲਡ਼ਾਈਆਂ ਅਤੇ ਘੇਰਾਬੰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ।ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ ਦੀ ਧੀ ਕਾਹਨ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਵੀ ਗੋਦ ਲਿਆ ਸੀ। ਜਵਾਲਾ ਸਿੰਘ ਪਹਿਲੇ ਦੀ ਮੌਤ 1829 ਵਿੱਚ ਅਧਰੰਗ ਕਾਰਨ ਹੋਈ ਸੀ।

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. 1.0 1.1 1.2 Mehmood, Asif (7 February 2020). "Villagers conserve Sikh heritage sites near border". ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; name "mehmood" defined multiple times with different content
  2. "Padhana Haveli — exploring the city's Sikh heritage". May 9, 2019.
  3. 3.0 3.1 "General Sardar Jwala Singh Of Padhania". Jat Chiefs. Retrieved 2024-05-12. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; name "auto1" defined multiple times with different content
  4. "MIT SINGH PADHANIA - The Sikh Encyclopedia" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2000-12-19. Retrieved 2024-10-26.
  5. Buist, George (May 18, 1843). "Outline of the Operations of the British Troops in Scinde and Afghanistan: Betwixt Nov. 1838 and Nov. 1841; with Remarks on the Policy of the War". Times Office – via Google Books.
  6. Singh, Gulcharan (1976). "Ranjit Singh and His Generals".
  7. Khan, Qasim (7 January 2015). "Haveli Sardar Jawala Singh Sandhu - Padhana". Lahore city history. city-history.com. Retrieved May 12, 2024.
  8. "General Sardar Jwala Singh of Padhania".