ਸ਼ਾਲਾਮਾਰ ਬਾਗ਼

ਸ਼ਾਲਾਮਾਰ ਬਾਗ਼ (ਉਰਦੂ: شالامار باغ) ਨੂੰ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਨੇ ਬਣਵਾਇਆ ਸੀ। ਇਹ ਬਾਗ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਲਾਹੌਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਚਾਰੇ ਪਾਸਿਆਂ ਤੋਂ ਉੱਚੀਆਂ ਦੀਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਇਹ ਗਾਰਡਨ ਆਪਣੇ ਜਟਿਲ ਫਰੇਮਵਰਕ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। 1981 ਵਿੱਚ ਯੂਨੇਸਕੋ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਲਾਹੌਰ ਕਿਲੇ ਦੇ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ਵਦਾਏ ਧਰੋਹਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਫਰਾਹ ਬਖਸ, ਫੈਜ ਬਖਸ ਅਤੇ ਹਯਾਤ ਬਖਸ ਨਾਮਕ ਚਬੂਤਰੇ ਗਾਰਡਨ ਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਤਾਮੀਰ

ਇਸਦੀ ਤਾਮੀਰ 1641 ਈਸਵੀ (1051 ਹਿਜਰੀ) ਵਿੱਚ ਸ਼ਰੂ ਹੋਈ۔

ਚਾਬੋਉਤ੍ਰੇ

ਸ਼ਾਲਾਮਾਰ ਬਾਘ ਦੇ ਤਾਂ ਜਾਨੁਬ ਤੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਉਲ ਤੀਨ ਚਾਬੋਤਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਰਲ ਕੇ ਬੰਦੀ ਏ۔ ਏ ਚਾਬੋਤ੍ਰੇ ਏਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ 4 -5 ਮੀਟਰ (13-15 ਫਿਟ) ਦੇ ਫਾਸਲੇ ਤੇ ਹੀਗੇ ਨੀਂ۔ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਰਦੂ ਬੋਲੀ ਚ ਨਾਂ ਏ ਹੀਗੇ ਨੀਂ۔

• ਅਤਲਾ ਚਾਬੋਤਾਰਾ ਫ਼ਰਹ ਬਖਸ਼ (ਖੁਸ਼ੀ ਦਿਨ ਅਲ)
• ਵਿਚਾਰਾਲਾ ਚਾਬੋਤਾਰਾ ਫੈਜ਼ ਬਖਸ਼ (ਅਚੀ ਦਿਨ ਅਲ)
• ਥਾਲਾਰਾ ਚਾਬੋਤਾਰਾ ਹਯਾਤ ਬਖਸ਼ (ਹਯਾਤੀ ਦਿਨ ਅਲ)

ਫਾਰੇ

ਬਾਘ ਚ ਕਲ ਮਿਲਾ ਕੇ 410 ਫਾਰੇ ਹੀਗੇ ਨੀਂ ਜਾਰੇ ਬਾਘ ਚ ਉਗਾਨ ਅਲੀ ਨਰ ਤੋਂ ਨਾਕਾਲਾਦੈ ਨੀਂ ਤੇ ਛੋਰੇ ਤਾਲਾਬ ਚ ਦਾਗੀਦੇ ਨੀਂ۔ ਲਵੇਰ ਚ ਸਖਤ ਗਰਮੀ ਦੇ ਵਾਲੇ ਏ ਫਾਰੇ ਬਾਘ ਦੇ ਸਿਰ ਲੀ ਆਂ ਆਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਠੰਡਕ ਤੇ ਸਕੂਨ ਦਿੰਦੇ ਨੀਂ۔

ਬਾਘ ਦਾਨ ਅਮਰਾਤਾਂ

ਸ਼ਾਲਾਮਾਰ ਬਾਘ ਚੰਗੇ ਵਿਡੇ ਰਾਕ਼ਬਾਯ ਤੇ ਫੇਲਾਯਾ ਹੋਇਆ ਏ۔ ਇਸ ਬਾਘ ਦੇ ਅਮਰਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਏ ਸ਼ਾਮਿਲ ਨੀਂ۔

• ਸੂਨ ਪਦੋਂ ਮੈਦਾਨ
• ਨਕਾਰ ਖਾਨਾ ਦੇ ਇਮਾਰਤ
• ਖਵਾਬ ਗਾਂ
• ਸਹੀ ਹਮਾਮ
• ਆਂ ਓਦਾ ਹਾਲ
• ਆਰਾਮ ਗਾ
• ਬੇਗੁਮ ਸਾਹਬ ਦੇ ਖਵਾਬ ਗਾ
• ਬਾਰਾ ਦਰਿ
• ਦਾਨ ਖਾਸ ਵ ਆਮ
• ਦੋ ਦਾਖਲੀ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਤੇ ਮੀਨਾਰ

ਬਾਘ ਦੇ ਰੁਖ

ਬਾਘ ਚ ਵਖੋ ਓਖ ਨਸਲਾਂ ਦੇ ਬੋਤੇ ਤੇ ਰਖ ਲਾਇਏ ਗੀ ਨੀਂ۔ ਏ ਤਾਲੇ ਦੇਤੇ ਗੀ ਨੀਂ۔

• ਬਦਾਮ
• ਸੇਬ
• ਖੁਬਾਨੀ
• ਚੇਰੀ
• ਏਮਬ
• ਪਾਪਲਰ
• ਅਲੋਬਾਖਾਰਾ
• ਅਰੋ

ਬਾਰਲੇ ਜੋਰ

• ਸ਼ਾਲਾਮਾਰ ਬਾਘ ਤੇ ਰਿਸਰਚ Archived 2010-01-30 at the Wayback Machine.