ਸਿੱਧੂਵਾਲ
ਸਿੱਧੂਵਾਲ, ਪਟਿਆਲਾ ਭਾਦਸੋਂ ਰੋਡ 'ਤੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਹੈ - ਉੱਤਰ ਪੱਛਮੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਰਾਜ ਦੇ ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਪਟਿਆਲਾ ਤਹਿਸੀਲ ਵਿੱਚ ਪਟਿਆਲਾ ਤੋਂ ਲਗਭਗ ਛੇ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਹੈ। ਇਹ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ ਪਟਿਆਲਾ ਤੋਂ ਉੱਤਰ ਵੱਲ 6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਅਤੇ ਰਾਜ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਤੋਂ 66 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਪਿੰਡ ਭਾਖੜਾ ਮੇਨ ਲਾਈਨ ਨਹਿਰ ਦੇ ਕੰਢੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਪਿੰਡ ਦਾ ਕੁੱਲ ਭੂਗੋਲਿਕ ਖੇਤਰ 644 ਹੈਕਟੇਅਰ ਹੈ। ਜੱਸੋ ਵਾਲ (1 km), ਪ੍ਰੇਮ ਨਗਰ (2 km), ਰਣਜੀਤ ਨਗਰ (2 km), ਉੱਚਾ ਗਾਓਂ (2 km), ਆਨੰਦ ਨਗਰ (2 km) ਸਿੱਧੂਵਾਲ ਦੇ ਨੇੜਲੇ ਪਿੰਡ ਹਨ। ਸਿੱਧੂ ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਸਨੌਰ ਤਹਿਸੀਲ, ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਨਾਭਾ ਤਹਿਸੀਲ, ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਭੁਨਰਹੇੜੀ ਤਹਿਸੀਲ, ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਘਾਨਾ ਤਹਿਸੀਲ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪਟਿਆਲਾ, ਸਰਹਿੰਦ ਫਤਹਿਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ, ਗੋਬਿੰਦਗੜ੍ਹ, ਨਾਭਾ ਸਿੱਧੂਵਾਲ ਦੇ ਨੇੜਲੇ ਸ਼ਹਿਰ ਹਨ।
ਇਤਿਹਾਸ
ਸੋਧੋਸਿੱਧੂਵਾਲ ਰਿਆਸਤ ਦਾ ਆਖ਼ਰੀ ਰਾਜਾ ਰਾਜਾ ਭਾਈ ਫ਼ਤਹਿ ਜੰਗ ਸਿੰਘ ਸੀ ਜੋ ਕੈਥਲ ਰਿਆਸਤ ਦੇ ਭਾਈਕਾ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਵਿੱਚੋਂ ਸੀ। ਸਿੱਧੂਵਾਲ ਅਤੇ ਨੇੜਲੇ ਪਿੰਡਾਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਚੌਧਰੀਆਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵੱਲੋਂ ਪਟਿਆਲਾ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜੇ ਦੀਆਂ ਕੋਠੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ।[1]
ਜਨਸੰਖਿਆ
ਸੋਧੋਭਾਵੇਂ ਪਿੰਡ ਦੇ ਨਾਮ ਤੋਂ ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿੱਧੂ ਗੋਤਰਾ ਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਪਿੰਡ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਆਬਾਦੀ ਖਰੌੜ ਗੋਤਰਾ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਹੈ। ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਸਭ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। 2011 ਦੀ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਿੰਡ ਦੀ ਕੁੱਲ ਆਬਾਦੀ 2290 ਹੈ[2] ਜਿਸ ਵਿੱਚ 478 ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 56% ਮਰਦ (1289) ਅਤੇ 44% ਔਰਤਾਂ (1001) ਹਨ, ਭਾਵ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਲਿੰਗ ਅਨੁਪਾਤ ਪ੍ਰਤੀ 1000 ਵਿੱਚ 777 ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੈ। ਮਰਦ ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਸਨੀਕਾਂ ਨੇ ਹੁਣ ਆਪਣੀਆਂ ਧੀਆਂ ਨੂੰ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭੇਜਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਵੀ 67.4% ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਿਰਫ਼ 53.2% ਔਰਤਾਂ ਹੀ ਪੜ੍ਹੀਆਂ-ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ। ਪਿੰਡ ਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਸਾਖਰਤਾ ਦਰ 61.2% ਹੈ।
ਧਰਮ
ਸੋਧੋਭਾਵੇਂ ਪਿੰਡ ਦਾ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਹੈ, ਪਰ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਆਬਾਦੀ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਆਬਾਦੀ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮ ਨੂੰ ਵੀ ਮੰਨਦੀ ਹੈ। ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਾਂਝੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਸਾਰੇ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਸਿੱਖਿਆ
ਸੋਧੋਪਟਿਆਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਨਾਲ ਨੇੜਤਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਵਰਗੀਆਂ ਸੁਤੰਤਰ ਸਹੂਲਤਾਂ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਉਂਜ, ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਲਾ (ਆਰ.ਜੀ.ਐਨ.ਯੂ.ਐਲ.) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਮਿਲੇਗਾ ਸਗੋਂ ਪਿੰਡ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਾਧਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਸੀਨੀਅਰ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਹਿ-ਵਿਦਿਅਕ ਸਕੂਲ ਹੈ। ਸਿੱਧੂਵਾਲ ਨੇੜੇ ਕਾਲਜ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ:-
- ਸਰਕਾਰੀ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ, ਪਟਿਆਲਾ
- ਸੂਰਿਆ ਸਕੂਲ ਆਫ ਫਾਰਮੇਸੀ (ਐਸ.ਐਸ.ਪੀ.), ਰਾਜਪੁਰਾ (ਪਟਿਆਲਾ)
- ਗਿਆਨ ਸਾਗਰ ਕਾਲਜ ਆਫ਼ ਫਿਜ਼ੀਓਥੈਰੇਪੀ, ਵੀਪੀਓ ਬਨੂੜ; ਜਿਲਾ. ਪਟਿਆਲਾ
- ਸ੍ਰੀ ਸੁਖਮਨੀ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਨਰਸਿੰਗ, ਡੇਰਾਬੱਸੀ; ਜਿਲਾ. ਪਟਿਆਲਾ
- ਦਿਵਿਆ ਸਿੱਖਿਆ ਗੁਰੂਕੁਲ ਕਾਲਜ ਆਫ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ ਫਾਰ ਵੂਮੈਨ, ਪਿੰਡ ਘੋਲੂ ਮਾਜਰਾ; ਡੇਰਾਬੱਸੀ-ਲਾਲੜੂ ਹਾਈਵੇ; ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ-ਪਟਿਆਲਾ
ਕਿੱਤਾ
ਸੋਧੋਪਿੰਡ ਦੇ ਵਸਨੀਕ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਿਸਾਨ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀਆਂ ਸਮੇਤ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਨੌਕਰੀਆਂ ਹਨ। ਸਿੰਚਾਈ ਦਾ ਮੁੱਖ ਸਰੋਤ ਪੰਪਾਂ, ਨਹਿਰੀ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਵਰਖਾ ਰਾਹੀਂ ਧਰਤੀ ਹੇਠਲਾ ਪਾਣੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਸਾਨ ਕਣਕ, ਗੰਨਾ, ਕਪਾਹ, ਦਾਲਾਂ, ਮੂੰਗਫਲੀ ਆਦਿ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਹੁਣ, ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਅਤੇ ਗਿਆਨ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਦੇ ਨਾਲ, ਕਿਸਾਨ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਣਕ ਅਤੇ ਝੋਨੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਉਗਾਏ ਗਏ ਹੋਰ ਉਤਪਾਦ ਮਾਮੂਲੀ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਧਰਤੀ ਹੇਠਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵਰਤੋਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਧਰਤੀ ਹੇਠਲੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ 50-70 ਮੀਟਰ ਤੱਕ ਘੱਟ ਗਿਆ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ Local Historic Sources
- ↑ ORGI. "Census of India : List of Towns and Villages". www.censusindia.gov.in. Retrieved 2016-11-11.