ਸੀ (ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਿੰਗ ਭਾਸ਼ਾ)
ਸੀ (C) ਇੱਕ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਵਰਤੋ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਨ ਭਾਸ਼ਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਵਿਕਾਸ ਡੇਨਿਸ ਰਿਚੀ (Dennis Ritchie) ਨੇ ਬੇੱਲ ਟੇਲੀਫੋਨ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ (Bell Labs) ਵਿੱਚ ਸੰਨ ੧੯੭੨ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਯੂਨਿਕਸ ਸੰਚਾਲਨ ਤੰਤਰ (Unix operating system) ਦਾ ਉਸਾਰੀ ਕਰਣਾ ਸੀ।C ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜੋ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸੁਪਰਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਕੰਟਰੋਲਰ ਅਤੇ ਏਮਬੈਡਡ ਸਿਸਟਮਾਂ ਤੱਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।ਇਹ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਡੈਨਿਸ ਰਿਚੀ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਰਤਿਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਸਮੇਂ (੨੦੦੯ ਵਿੱਚ) ਸੀ ਪਹਿਲੀ ਜਾਂ ਦੂਜੀ ਸਬਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਿੰਗ ਭਾਸ਼ਾ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਸ਼ਾ ਵੱਖਰਾ ਸਾਫਟਵੇਯਰ ਫਲੇਟਫਾਰਮੋਂ ਉੱਤੇ ਬਹੁਤਾਇਤ ਵਿੱਚ ਵਰਤੋ ਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕੋਈ ਕੰਪਿਊਟਰ - ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਹੋ ਜਿਸਦੇ ਲਈ ਸੀ ਦਾ ਕੰਪਾਇਲਰ ਉਪਲੱਬਧ ਨਹੀਂ ਹੋ। ਸੀ + +, ਜਾਵਾ, ਸੀ # ਆਦਿ ਅਨੇਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਨਭਾਸ਼ਾਵਾਂਉੱਤੇ ਸੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਗਹਿਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸੀ ਦਾ ਇਤਹਾਸ
ਸੋਧੋਸੰਨ ੧੯੬੦ ਵਿੱਚ ਕੈੰਬਰਿਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੇ ਇੱਕ ਕੰਪਿਊਟਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਿੰਗ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਕੀਤਾ ਜਿਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ BASIC COMBINED PROGRAMMING LANGUAGE (BCPL) ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ। ਇਸਨੂੰ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਬੋਲ - ਚਾਲ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਬੀ (B) ਕਿਹਾ ਗਿਆ। ’ਬੀ’ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਸੰਨ ੧੯੭੨ ਵਿੱਚ ਬੇੱਲ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਕੰਪਿਊਟਰ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡੇਨਿਸ਼ ਰਿਚੀ ਦੁਆਰਾ ਸੰਸ਼ੋਧਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ’ਸੀ’ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਿੰਗ ਭਾਸ਼ਾ ’ਬੀ’ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਿੰਗ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਹੀ ਸੰਸ਼ੋਧਿਤ ਰੂਪ ਹੈ। ’ਸੀ’ ਨੂੰ ਯੂਨਿਕਸ ਆਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਅਤੇ ਡਾਸ ਆਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਦੋਨ੍ਹੋਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਫਰਕ ਸਿਰਫ ਕੰਪਾਇਲਰ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਯੂਨਿਕਸ ਆਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ’ਸੀ’ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਆਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿੱਸਟਮ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤ: ’ਸੀ’ ਨੂੰ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰਣ ਲਈ ਹੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤ: ਜਿਆਦਾਤਰ ’ਸੀ’ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਯੂਨਿਕਸ ਆਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਉੱਤੇ ਹੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੀ - ਭਾਸ਼ਾ ਮਾਮੂਲੀ ਫਰਕ ਦੇ ਨਾਲ ਕਈਉਪਭਾਸ਼ਾਵਾਂ (dilects) ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਾਣਕ ਸੰਸਥਾਨ (ਅਮੇਰਿਕਨ ਨੇਸ਼ਨਲ ਸਟੈਂਡਰਡਸ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ) (ANSI) ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਿਤ ANSI C ਨੂੰ ਜਿਆਦਾਤਰ ਮਾਣਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।