ਸੈਣੀ ਸਿਸਟਰਜ਼ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਭੈਣਾਂ[1] ਜੋ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੀਲਡ ਹਾਕੀ ਖਿਡਾਰਨਾਂ, ਰੂਪਾ ਸੈਣੀ, ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਸੈਣੀ, ਸਵਰਨਾ ਸੈਣੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਮਾ ਸੈਣੀ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੈਣੀ ਭੈਣਾਂ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਮਹਿਲਾ ਹਾਕੀ ਵਿੱਚ ਸੀ ਅਤੇ 1970 ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨ ਵਿਰੁੱਧ ਟੈਸਟ ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨੋਂ ਭੈਣਾਂ ਭਾਰਤ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਖੇਡੀਆਂ।[2]

ਰੂਪਾ ਸੈਣੀ ਦਾ ਕਰੀਅਰ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਫਲ ਰਿਹਾ। ਉਸਨੇ 1974 ਦੇ ਫਰਾਂਸ ਅਤੇ 1978 ਦੇ ਮੈਡਰਿਡ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਰੰਗ ਦਾਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰ-ਹਾਫ ਵਜੋਂ ਖੇਡਦਿਆਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਕਪਤਾਨੀ ਕੀਤੀ।[3] ਸੈਣੀ ਨੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 200 ਟੈਸਟ ਕੈਪਸ ਹਾਸਲ ਕੀਤੇ, ਅਤੇ ਵੈਨਕੂਵਰ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ 1979 ਵਿਸ਼ਵ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਖੇਡਿਆ।[4] ਉਸਨੇ ਵੱਕਾਰੀ ਅਰਜੁਨ ਅਵਾਰਡ ਵੀ ਜਿੱਤਿਆ। 1980 ਦੇ ਓਲੰਪਿਕ ਦੌਰਾਨ ਭੈਣਾਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਹਾਕੀ ਟੀਮ ਦੀਆਂ ਸਟਾਰ ਮੈਂਬਰ ਸਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੇਮ ਮਾਇਆ ਸੋਨੀਰ ਅਤੇ ਲੋਰੇਨ ਫਰਨਾਂਡਿਸ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਸਟਰੀਆ ਅਤੇ ਪੋਲੈਂਡ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਸੀ। ਟੀਮ ਕੈਨ ਚੌਥੇ ਕਾਂਸੀ ਦੇ ਤਗਮੇ ਤੋਂ ਖੁੰਝ ਗਈ।[5]

ਰੂਪਾ ਦੀ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਪ੍ਰੇਮਾ ਸੈਣੀ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਐਵਾਰਡ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਰੂਪਾ ਸੈਣੀ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰੇਟ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪਟਿਆਲਾ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਕਾਲਜ ਆਫ਼ ਫਿਜ਼ੀਕਲ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਲੈਕਚਰਾਰ ਵਜੋਂ ਨੌਕਰੀ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਸਰਕਾਰੀ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਬਣ ਗਈ। ਮਹਿੰਦਰਾ ਕਾਲਜ, ਪਟਿਆਲਾ। ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਹਾਕੀ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ (IWHF) ਦੁਆਰਾ ਸੀਨੀਅਰ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਦੀ ਮੈਨੇਜਰ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ

ਸੋਧੋ
  • ਬਲਜੀਤ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ
  • ਕੁਲਬੀਰ ਭੌਰਾ
  • ਬਲਵੰਤ (ਬਾਲ) ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. "Sports persons who brought laurels to the district include the Saini sisters (hockey) who played at the international level. Rupa Saini was awarded Arjuna Award and Prema Saini was decorated with Maharaja Ranjit Singh Award." Punjab district gazetteers, Volume 13, pp 473, Controller of Print. and Stationery, 1970
  2. "At one time, the Saini sisters dominated women's hockey in India and this can be gauged from the fact that three of them— Rupa, Krishna and Prema- turned out for the country in a Test series against Japan in 1970"Olympians relive the peaks and the troughs, Ravi Dhaliwal, Sunday, 25 November 2001, The Tribune Archived 27 February 2023[Date mismatch] at the Wayback Machine.,
  3. Avinash Singh, Fierce struggle ahead in Madrid, Sportsweek, 3 September 1978, pp 27-29
  4. Rupa Kumari Saini at Sports Reference
  5. "India women's hockey team at Olympics: A look back". Olympics.com. Retrieved 2021-06-08.