ਸੌਂਕਣ ਮਹੁਰਾ
ਸੌਂਕਣ ਮਹੁਰਾ ਔਰਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਗਲ਼ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਗਹਿਣਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤਵੀਤ ਨੂੰ ਝਾਲਰ ਲੱਗੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸੌਂਕਣ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮਹੁਰਾ ਭਾਵ ਜ਼ਹਿਰ ਹੀ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਚਾਹੇ ਉਹ ਮਰੀ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਜਿੰਦਾ। ਇਹ ਪੁਰਾਣੀ ਰਸਮ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਬੰਦੇ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਘਰਵਾਲੀ ਮਰ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸ ਦੁਆਰਾ ਦੂਜਾ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਣ ’ਤੇ ਜਦੋਂ ਨਵੀਂ ਬਹੂ ਘਰ ਆਉਂਦੀ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਸਿੱਧਾ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਰਾਹੀਂ ਘਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾਂਦਾ ਸਗੋਂ ਉਸਨੂੰ ਘਰ ਦੇ ਪਿੱਛੋਂ ਦੀ ਪੌੜੀ ਲਾ ਕੇ ਕੋਠੇ ਉੱਪਰੋਂ ਦੀ ਵਿਹੜੇ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਫਿਰ ਪਹਿਲੀ ਘਰਵਾਲੀ ਦੇ ਕਮਰੇ ਨੂੰ ਤਾਲਾ ਲਾ ਕੇ ਨਵੀਂ ਬਹੂ ਨੂੰ ਚਾਬੀ ਫੜਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਤੇ ਉਸ ਵੇਲੇ ਇਹ ਰਸਮ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਕਿ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਦੇ ਕਿਸੇ ਗਹਿਣੇ ਨੂੰ ਤਵੀਜ ਵਿੱਚ ਜੜਾ ਕੇ ਨਵੀਂ ਬਹੂ ਦੇ ਗਲ਼ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਨਵੀਂ ਬਹੂ ਇਹੋ ਕਹਿੰਦੀ ਸੀ ਕਿ ਤੇਰਾ ਬੰਦ ਪਿਆ ਘਰ ਖੋਲ੍ਹਣ ਆਈ ਆਂ ਪਰ ਤੈਨੂੰ ਹਰ ਵੇਲੇ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਰੱਖਾਂਗੀ ਇਸ ਤਾਵੀਜ਼ ਜਾਣੀ ਕਿ ਸੌਂਕਣ ਮੋਹਰੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ।[1]