ਹਾਇਕਰੂ ਹਿਡੋਂਗਬਾ
"ਹਾਇਕਰੂ ਹਿਡੋਂਗਬਾ" (ਮਣੀਪੁਰੀ ਕਿਸ਼ਤੀ ਰੇਸਿੰਗ ਤਿਉਹਾਰ) ਇੱਕ ਸਮਾਜਿਕ-ਧਾਰਮਿਕ ਸਮਾਰੋਹ ਹੈ ਜੋ ਹਰ ਸਾਲ ਸਗੋਲਬੰਦ ਬਿਜੋਏ ਗੋਵਿੰਦਾ ਲੀਕਾਈ, ਇੰਫਾਲ ਦੀ ਖਾਈ ਵਿੱਚ ਮੇਤੇਈ ਕੈਲੰਡਰ ਮਹੀਨੇ ਲੰਗਬਨ (ਸਤੰਬਰ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ) ਦੇ 11ਵੇਂ ਦਿਨ ਧਾਰਮਿਕ, ਰਿਵਾਜ ਅਤੇ ਰਚਨਾ ਦੇ ਹੋਰ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਵਿਸ਼ਵਾਸ।[1][2]
| ਹਾਇਕਰੂ ਹਿਡੋਂਗਬਾ | |
|---|---|
 ਹੇਇਕਰੂ ਹਿਡੋਂਗਬਾ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈ ਰਹੀਆਂ ਔਰਤਾਂ | |
| ਮਨਾਉਣ ਵਾਲੇ | ਮੇਗੁਸ਼ੀ ਲੋਕ |
| ਕਿਸਮ | "'ਮੀਤੇਈ ਪੀਓਪ | ਮੀਤੇਈ'" |
| ਜਸ਼ਨ | ਕਿਸ਼ਤੀ ਰੇਸਿੰਗ |
| ਮਿਤੀ | as per Meitei calendar |
| ਬਾਰੰਬਾਰਤਾ | Annual |
ਇਤਿਹਾਸ
ਸੋਧੋ
"ਹਾਇਕਰੂ ਹਿਡੋਂਗਬਾ" ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕਈ ਸਮਾਜਿਕ-ਧਾਰਮਿਕ ਰਸਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਮਹਾਰਾਜਾ ਇਰੇਂਗਬਾ ਦੇ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ 984 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਸਮੇਂ ਦੇ ਬੀਤਣ ਨਾਲ ਅਤੇ ਕਈ ਰਾਜਿਆਂ ਦੇ ਰਾਜ ਦੁਆਰਾ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਬਦਲਾਅ ਹੋਏ। ਮੀਟੀਸ ਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸਥਾਨ ਮਹਾਰਾਜਾ ਭਾਗੀਚੰਦਰ ਦੇ ਸਮੇਂ ਇਸ ਦੀ ਪਰਾਪਤੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਰਾਜਾ ਭਾਗੀਚੰਦਰ ਦੇ ਚਾਚਾ ਮੇਡਿੰਗੂ ਨੋਂਗਪੋਕ ਲੀਰੀਖੋੰਬਾ (ਅਨੰਤਸ਼ਾਈ) ਨੇ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਮਾਯੋਜਨ ਕਰਨ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ।[3]
ਹੇਇਕਰੂ ਹਿਡੋਂਗਬਾ ਅਤੇ ਹਿਆਂਗ ਤੰਨਬਾ
ਸੋਧੋ
ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਸਮਾਨ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਜਾਪਦੇ ਹਨ, ਦੋਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅੰਤਰ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹੇਕਰੂ ਹਿਡੋਂਗਬਾ ਨੂੰ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਰਿਵਾਇਤੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਦਿਨ 'ਤੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਅੰਤਰ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। Heikru Hidongba ਤਿੰਨ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਸੁਮੇਲ ਹੈ, ਅਰਥਾਤ Heirku+ Hi+ Tongba ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ Heikru Hidongba। ਅਤੇ ਇਹ ਬਿਜੋਏ ਗੋਵਿੰਦਾ ਦੀ ਖਾਈ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਥਾਂ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋਸਰੋਤ
ਸੋਧੋ- ਬਿਜੋਏ ਗੋਵਿੰਦਾ ਸੇਵਾ ਕਮੇਟੀ, ਇੰਫਾਲ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੇਕਰੂ ਹਿਡੋਂਗਬਾ