ਹੇਤੂਕਰ ਝਾਅ
ਹੇਤੂਕਰ ਝਾਅ ਦਾ ਜਨਮ 5 ਮਾਰਚ 1944 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ।ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ19 ਅਗਸਤ 2017 ਵਿੱਚ ਹੋ ਗਈ। ਉਹ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਲੇਖਕ, ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ, ਖੋਜਕਰਤਾ, ਅਤੇ ਫੁਲਬ੍ਰਾਈਟ ਸਕਾਲਰ ਸੀ। ਉਹ ਮਹਾਰਾਜਾਧਿਰਾਜਾ ਕਾਮੇਸ਼ਵਰ ਸਿੰਘ ਕਲਿਆਣੀ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ ਦੇ ਆਨਰੇਰੀ ਮੈਨੇਜਿੰਗ ਟਰੱਸਟੀ ਸਨ।[1][2]
ਮੁਡਲੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਸੋਧੋ
ਹੇਤੂਕਰ ਝਾਅ ਦਾ ਜਨਮ 5 ਮਾਰਚ 1944 ਨੂੰ ਸਰਿਸਵ ਪਾਹੀ ਪਿੰਡ, ਮਧੂਬਨੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਬਾਬੂ ਚਮਕਾਰ ਝਾਅ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਾਲਦੇਵ ਝਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਮਾਤਾ ਮੋਹਿਨੀ ਦੇਵੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ।[3]
ਝਾਅ ਦਾ ਵਿਆਹ 1960 ਦੇ ਵਿੱਚ ਇੰਦਰਾ ਸਿੰਘ ਝਾਅ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਪੁੱਤਰ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਇੱਕ ਗੈਲਰੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਚੰਦਰਧਾਰੀ ਮਿਥਿਲਾ ਸਟੇਟ ਅਜਾਇਬ ਘਰ, ਦਰਭੰਗਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਵਿਰਸੇ ਦਾਨ ਕੀਤੇ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ] [ <span title="This claim needs references to reliable sources. (August 2017)">ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ</span> ]
ਸਿੱਖਿਆ ਸੋਧੋ
ਮੈਟ੍ਰਿਕ ਮਹਾਰਾਜਾ ਲਕਸ਼ਮੇਸ਼ਵਰ ਸਿੰਘ ਅਕੈਡਮੀ, ਸਰਿਸਬ ਪਾਹੀ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮਧੂਬਨੀ ਤੋਂ ਹੋਈ। ਉਸਨੇ ਪਟਨਾ ਸਾਇੰਸ ਕਾਲਜ ਪੜ੍ਹਿਆ ਅਤੇ ਪਟਨਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਕੰਮ ਤੇ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੀ.ਏ. 1965 ਦੇ ਵਿੱਚ ਪਟਨਾ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿਚ, 1967 ਵਿੱਚ ਪਟਨਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਐਮ.ਏ. ਅਤੇ 1980 ਵਿੱਚ ਪਟਨਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਪੀ.ਐਚ.ਡੀ.[3] 1967 ਤੌ 1968 ਦੇ ਵਿੱਚ ਪਟਨਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਸਟੂਡੈਂਟਸ ਯੂਨੀਅਨ ਦੀ ਚੋਣ ਜਿੱਤੀ ਅਤੇ ਉਪ-ਪ੍ਰਧਾਨ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ।
ਕਰੀਅਰ ਸੋਧੋ
ਉਸਨੇ 1968 ਦੇ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਲੈਕਚਰਾਰ ਵਜੋਂ ਪਟਨਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਜਨਵਰੀ 2004 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਮੁਖੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਏ।[1][4]
1968 ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦਿਆਂ, ਉਸਨੇ ਬਿਹਾਰ ਦੀਆਂ ਸੁਸਾਇਟੀਆਂ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਖੋਜ ਕੀਤੀ। ਉਸਦੇ ਸਿੱਟੇ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਇਹ ਹੈ ਕਿ: ਇਕ ਮਮੁਲੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਇੱਕ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਸਮੁੱਚੇ ਤੌਰ ਤੇ ਰਵਾਇਤੀ ਪਿੰਡ ਦੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦਾ ਟੁੱਟਣਾ ਹੈ।[5]
ਉਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਯੂ ਐੱਸ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨਲ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ 1972 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫੁਲਬ੍ਰਾਈਟ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।1984–85 ਵਿੱਚ ਉਹ ਯੂਐਸਈਐਫਆਈ ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਫੁਲਬ੍ਰਾਈਟ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ ਦੇ ਇੰਟਰਵਿੳ ਬੋਰਡ ਤੇ ਸੀ। ਸੁਲਭ ਇੰਸਟੀਚਿ ੳਟ ਅਫ ਸੋਸ਼ਲ ਸਾਇੰਸਿਜ਼ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਵਜੋਂ ਦੋ ਸਾਲ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਵੀ ਰਿਹਾ।
ਮੌਤ ਸੋਧੋ
ਝਾਅ ਦਾ 19 ਅਗਸਤ 2017 ਨੂੰ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਪਟਨਾ ਵਿੱਚ 73 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ।[3][6][7] ਉਸ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਮਧੂਬਾਨੀ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੱਦੀ ਪਿੰਡ ਸਰਿਸਵ ਪਾਹੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਪੁੱਤਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਚਿਆ ਸੀ।
ਕਿਤਾਬਾਂ ਸੋਧੋ
ਝਾਅ ਨੇ ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ[8]
- "A look at India with a sociological approach". The Telegraph. 12 December 2015. Retrieved 2017-04-25.
- ↑ 1.0 1.1 "Management". Maharajadhiraja Kameshwar Singh Kalyani Foundation. 2013. Archived from the original on 15 August 2014.
- ↑ The Maharajadhiraja Kameshwar Singh Kalyani Foundation is headquartered in the Kalyani Niwas (palace) in Darbhanga, which was the residence of the younger queen of the former Maharaja Kāmeshwar Singh of the Raj Darbhanga.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 C S Jha ‘Azad’ (26 August 2017). "Mithila loses its illustrious son in sociologist Hetukar Jha". Times of India.
- ↑ Srivastava, Amitabh (3 January 2011). "The new Bihari". India Today. Archived from the original on 15 August 2014. Retrieved 15 August 2014.
- ↑ Lindberg, Staffan (30 August 2011). "Patna, Bihar – in another country?". Swedish South Asian Studies Network (SASNET), Lund University. Archived from the original on 15 August 2014. Retrieved 15 August 2014. Archived 15 August 2014[Date mismatch] at the Wayback Machine.
- ↑ "Prof Hetukar Jha cremated in native village". Bihar Times. 22 August 2017.
- ↑ "Doyen of sociology leaves behind void". The Telegraph. 21 August 2017.
- ↑ "Hetukar Jha (1944–)". Open Library.