ਅਨੰਦ ਮੋਹਨ ਜੁਤਸ਼ੀ ਗੁਲਜ਼ਾਰ ਦੇਹਲਵੀ
ਅਨੰਦ ਮੋਹਨ ਜੁਤਸ਼ੀ ਗੁਲਜ਼ਾਰ ਦੇਹਲਵੀ (ਉਰਦੂ : آنند موہن زتشی گلزار دہلوی ; ਹਿੰਦੀ:आनंद मोहन जुत्शी गुलजार देहलवी
ਅਨੰਦ ਮੋਹਨ ਜੁਤਸ਼ੀ ਗੁਲਜ਼ਾਰ ਦੇਹਲਵੀ | |
|---|---|
 | |
| ਜਨਮ | 7 ਜੁਲਾਈ 1926[1] ਪੁਰਾਣੀ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਗਲੀ ਕਸ਼ਮੀਰੀਆਂ |
| ਮੌਤ | 12 ਜੂਨ 2020 (ਉਮਰ 93) |
| ਕਿੱਤਾ | ਉਰਦੂ ਕਵੀ, ਗ਼ਜ਼ਲਕਾਰ |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
| ਸ਼ੈਲੀ | ਗ਼ਜ਼ਲ |
| ਵਿਸ਼ਾ | ਪਿਆਰ, ਦਰਸ਼ਨ, ਰਹੱਸਵਾਦ |
) (7 ਜੁਲਾਈ 1926 - 12 ਜੂਨ 2020) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਉਰਦੂ ਕਵੀ, ਵਿਦਵਾਨ, ਅਤੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸੀ।[2] ਪੁਰਾਣੀ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਗਲੀ ਕਸ਼ਮੀਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ।[3]
ਉਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੁਆਰਾ ਉਸ ਦੇ 91 ਵੇਂ ਜਨਮਦਿਨ 'ਤੇ ਉਰਦੂ ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[4][5][6] ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਉਰਦੂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸਦੇ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਵੱਖ ਵੱਖ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ ਨੇ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ।[7] ਉਸਨੇ ਪਹਿਲੇ ਉਰਦੂ ਵਿਗਿਆਨ ਮੈਗਜ਼ੀਨ, ਸਾਇੰਸ ਕੀ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸੰਪਾਦਨ ਕੀਤਾ, ਜੋ 1975 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[8]
ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ
ਸੋਧੋਗੁਲਜ਼ਾਰ ਦਿਹਲਵੀ ਰਾਮਜਸ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਬੀਵੀਜੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਿਆ। ਉਸਨੇ ਹਿੰਦੂ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਮਾਸਟਰ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ, ਪੰਡਿਤ ਤ੍ਰਿਭੁਵਨ ਨਾਥ 'ਜ਼ਾਰ' ਦੇਹਲਵੀ ਨੂੰ, ਤਕਰੀਬਨ 40 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਉਰਦੂ ਅਤੇ ਫ਼ਾਰਸੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੇ ਅਧਿਆਪਕ ਵਜੋਂ ਕਿੱਤੇ ਨੂੰ ਸਮਰਪਣ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ 'ਮੌਲਵੀ ਸਾਹਿਬ' ਦਾ ਸਰਵਜਨਕ ਖ਼ਿਤਾਬ ਮਿਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ।[8] ਉਸਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ: ਦੇਵਾਸਯ ਵਰਮਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਵੀ ਕੀਤਾ।
ਮੌਤ
ਸੋਧੋਦੇਹਲਵੀ ਦੀ ਮੌਤ ਉਸ ਦੇ ਨੋਇਡਾ ਵਾਲੇ ਘਰ ਵਿੱਚ 12 ਜੂਨ 2020 ਨੂੰ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਹ ਪੰਜ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕੋਵਿਡ -19 ਤੋਂ ਠੀਕ ਹੋਇਆ ਸੀ।[9][10]
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ
ਸੋਧੋਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ "Pt Anand Narayan Zutshi Gulzar Dehlavi".
- ↑ "A date with a veteran Urdu poet".
- ↑ "Urdu poet 'Gulzar' Dehlvi dies days after recovering from Covid-19". Retrieved 2020-06-12.
- ↑ "Vice-Prez Ansari honours veteran poet Gulzar Dehlvi".
- ↑ "गुलजार देहलवी के 91वें जन्मदिन पर पहुंचे उपराष्ट्रपति".
- ↑ "Vice President Ansari felicitates veteran Poet Gulzar Dehlvi on 90th b'day". Archived from the original on 13 August 2017. Retrieved 13 August 2017.
- ↑ "Gulzar Dehlvi turns 82".
- ↑ 8.0 8.1 "In conversation with Gulzar Dehlavi".
- ↑ "Veteran poet Gulzar Dehlvi passes away, days after recovering from Covid-19". The Indian Express (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2020-06-12. Retrieved 2020-06-12.
- ↑ "Noted Urdu poet Anand Mohan Zutshi Gulzar Dehlvi passes away aged 93, days after recovering from COVID-19". Firstpost. Retrieved 2020-06-12.