ਅਮੂਰ ਦਰਿਆ
ਅਮੂਰ ਨਦੀ (ਰੂਸੀ: река́ Аму́р, IPA: [ɐˈmur]; Even) ਜਾਂ ਹੀਲੋਂਗ ਜਿਆਂਗ (Chinese "ਕਾਲੀ ਡਰੈਗਨ ਨਦੀ", IPA: [xé ̌ n tɕja ́ ; Manchu "ਕਾਲੀ ਨਦੀ") ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਦੱਸਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬਾ ਦਰਿਆ ਹੈ ਜੋ ਰੂਸੀ ਦੂਰ ਪੂਰਬੀ ਅਤੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਚੀਨ (ਅੰਦਰੂਨੀ ਮਨ੍ਚੂਰਿਆ) ਵਿੱਚਕਾਰ ਸਰਹੱਦ ਹੈ। ਅਮੂਰ ਵਿੱਚ ਮੱਛੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਕਲੂਗਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਲੰਬਾਈ 5.6 metres (18 ft) ਹੈ।[2] ਨਦੀ ਦਾ ਬੇਸਿਨ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਮੱਛੀਆਂ ਦਾ ਘਰ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਸੱਪ-ਸਿਰੀਆਂ, ਅਮੂਰ ਪਾਈਕ, ਤੈਮੈਨ, ਅਮੂਰ ਕੈਟਫਿਸ਼, ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਕਾਰਪ ਅਤੇ ਯੈਲੋ ਚੀਕ,[3] ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਧੁਰ ਉੱਤਰੀ ਅਮੂਰ ਸਾਫਟਸ਼ੈਲ ਟਰਟਲ[4][4] ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਕਮਲ।[5]
| ਅਮੂਰ ਦਰਿਆ | |
|---|---|
 Amur River (Heilong Jiang) | |
 Map of the Amur River watershed | |
| Etymology | ਮੰਗੋਲੀਆਈ: ਅਮੂਰ ("ਬਾਕੀ") |
| ਟਿਕਾਣਾ | |
| ਦੇਸ਼ | ਰੂਸ, ਚੀਨ |
| > | |
| ਸਰੀਰਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ | |
| ਸਰੋਤ | Onon River-Shilka River |
| • ਟਿਕਾਣਾ | Khan Khentii Strictly Protected Area, Khentii Province, Mongolia |
| • ਗੁਣਕ | 48°48′59″N 108°46′13″E / 48.81639°N 108.77028°E |
| • ਉਚਾਈ | 2,045 m (6,709 ft) |
| 2nd source | Kherlen River-Ergune River |
| • ਟਿਕਾਣਾ | about 195 kilometres (121 mi) from Ulaanbaatar, Khentii Province, Mongolia |
| • ਗੁਣਕ | 48°47′54″N 109°11′54″E / 48.79833°N 109.19833°E |
| • ਉਚਾਈ | 1,961 m (6,434 ft) |
| Source confluence | |
| • ਟਿਕਾਣਾ | Near Pokrovka, Russia |
| • ਗੁਣਕ | 53°19′58″N 121°28′37″E / 53.33278°N 121.47694°E |
| • ਉਚਾਈ | 303 m (994 ft) |
| Mouth | Strait of Tartary |
• ਟਿਕਾਣਾ | Near Nikolaevsk-on-Amur, Khabarovsk Krai, Russia |
• ਗੁਣਕ | 52°56′50″N 141°05′02″E / 52.94722°N 141.08389°E |
• ਉਚਾਈ | 0 m (0 ft) |
| ਲੰਬਾਈ | 2,824 km (1,755 mi)[1] |
| Basin size | 1,855,000 km2 (716,000 sq mi)[1] |
| Discharge | |
| • ਟਿਕਾਣਾ | ਦਹਾਨਾ |
| • ਔਸਤ | 11,400 m3/s (400,000 cu ft/s) |
| • ਘੱਟੋ-ਘੱਟ | 514 m3/s (18,200 cu ft/s) |
| • ਵੱਧੋ-ਵੱਧ | 30,700 m3/s (1,080,000 cu ft/s) |
| Basin features | |
| River system | Strait of Tartary |
| Tributaries | |
| • ਖੱਬੇ | Shilka, Zeya, Bureya, Amgun |
| • ਸੱਜੇ | Ergune, Huma, Songhua, Ussuri |
ਨਾਮ
ਸੋਧੋਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ ਤੇ ਕਿਸੇ ਨਦੀ ਨੂੰ "ਪਾਣੀ" ਵਜੋਂ ਵੇਖਣਾ ਆਮ ਸੀ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਏਸ਼ੀਆਈ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ "ਪਾਣੀ" ਜਾਂ "ਨਦੀ" ਲਈ ਮਿਲਦੇ ਜੁਲਦੇ ਸ਼ਬਦ ਹਨ: ਉਦਾਹਰਨ 물 ਮੁਲ ( "ਪਾਣੀ") ਕੋਰੀਆਈ ਵਿਚ, ਮੁਰੇਨ ਜਾਂ ਮੋਰੋਨ ( "ਨਦੀ") ਮੰਗੋਲੀਆਈ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਅਤੇ水ਮਿਦੁi> ਮਿਜ਼ੂ ( "ਪਾਣੀ" ) ਜਪਾਨੀ ਵਿਚ। ਨਾਮ "ਅਮੂਰ" ਪਾਣੀ ਲਈ ਇੱਕ ਜੜ੍ਹ ਸ਼ਬਦ ਤੋਂ ਉਪਜਿਆ, "ਵੱਡੇ ਪਾਣੀ" ਲਈ ਇੱਕ ਅਕਾਰ ਸੋਧਕ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਜੁੜਿਆ ਸਕਦਾ ਹੈ।[6]
ਨਦੀ ਦਾ ਚੀਨੀ ਨਾਮ, ਹੇਲੋਂਗ ਜਿਆਂਗ, ਦਾ ਚੀਨੀ ਵਿੱਚ ਅਰਥ ਹੈ ਸਿਆਹ ਡ੍ਰੈਗਨ ਨਦੀ, ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਮੰਗੋਲੀਆਈ ਨਾਮ ਖਰ ਮਰੋਨ (ਸਿਰਿਲਿਕ: Хар мөрөн), ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਸਿਆਹ ਨਦੀ।
ਕੋਰਸ
ਸੋਧੋਇਹ ਦਰਿਆ ਉੱਤਰ ਪੂਰਬ ਚੀਨ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਹਿੱਸੇ ਦੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਦੋ ਵੱਡੇ ਦਰਿਆਵਾਂ, ਸ਼ਿਲਕਾ ਨਦੀ ਅਤੇ ਅਰਗੂਨ (ਜਾਂ ਅਰਗੁਨ) ਨਦੀ ਦੇ ਸੰਗਮ ਤੇ 303 metres (994 ft) ) ਦੀ ਉਚਾਈ ਤੋਂ ਨਿਕਲਦੀ ਹੈ।[7] ਇਹ ਚੀਨ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਨੂੰ ਬਣਾਉਂਦਾ ਵਾਲੇ ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਵਗਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਲਗਭਗ 400 kilometres (250 mi) ਲਈ ਦੱਖਣ ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਚਾਪ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀਆਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਰਲਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਛੋਟੇ ਛੋਟੇ ਕਸਬਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦਾ ਹੈ। ਹੁਮਾ ਵਿਖੇ, ਇਹ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਹਾਇਕ, ਹੁਮਾ ਨਦੀ ਨਾਲ ਜੁੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਬਲੈਗੋਵੈਸਚੇਂਸਕ (ਰੂਸ) ਅਤੇ ਹੇਹੇ (ਚੀਨ) ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਵਗਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਅੱਗੇ ਇਹ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਜ਼ਿਆ ਨਦੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਇਹ ਕਾਫ਼ੀ ਚੌੜਾ ਹੁੰਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ 1.0 1.1 Muranov, Aleksandr Pavlovich; Greer, Charles E.; Owen, Lewis. "Amur River". Encyclopædia Britannica (online ed.).
- ↑ C. Michael Hogan. 2012. Amur River। Encyclopedia of Earth. Archived November 30, 2012, at the Wayback Machine. Topic ed. Peter Saundry
- ↑ FishBase: Species in Amur. Retrieved 17 February 2019.
- ↑ 4.0 4.1 Farkas, B., T. Ziegler, C.T. Pham, A.V. Ong and U. Fritz (2019). A new species of Pelodiscus from northeastern Indochina (Testudines, Trionychidae). ZooKeys 824: 71-86. doi:10.3897/zookeys.824.31376
- ↑ Yi Zhang; Xu Lu; Shaoxiao Zeng; Xuhui Huang; Zebin Guo; Yafeng Zheng; Yuting Tian; Baodong Zheng (2015). "Nutritional composition, physiological functions and processing of lotus (Nelumbo nucifera Gaertn.) seeds: a review". Phytochem Rev. 14 (3): 321–334. doi:10.1007/s11101-015-9401-9
- ↑ Scheffel, Richard L.; Wernet, Susan J., eds. (1980). Natural Wonders of the World. United States of America: Reader's Digest Association, Inc. pp. 43. ISBN 0-89577-087-3.
- ↑ Source elevation derived from Google Earth