ਅਸਿੰਪਟੋਟਿਕ ਅਜ਼ਾਦੀ

ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ, ਅਸਿੰਪਟੋਟਿਕ ਅਜ਼ਾਦੀ ਕੁੱਝ ਗੇਜ ਥਿਊਰੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸੇਸ਼ਤਾ ਹੈ ਜੋ ਕਣਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਬੌਂਡਾਂ (ਬੰਨਾਂ/ਜੋੜਾਂ) ਨੂੰ ਅਸਿੰਪਟੋਟਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਮਜੋਰ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਜਿਉਂ ਹੀ ਊਰਜਾ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਰੀ ਘਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਅਸਿੰਪਟੋਟਿਕ ਅਜ਼ਾਦੀ ਕੁਆਂਟਮ ਕ੍ਰੋਮੋਡਾਇਨਾਮਿਕਸ (QCD) ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਹੈ ਜੋ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਪਦਾਰਥ ਦੇ ਮੁਢਲੇ ਰਚਣਹਾਰਿਆਂ ਕੁਆਰਕਾਂ ਅਤੇ ਗਲੂਔਨਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਪਰਸਪਰ ਕ੍ਰਿਆ ਦੀ ਕੁਆਂਟਮ ਫੀਲਡ ਥਿਊਰੀ ਹੈ। ਕੁਆਰਕ ਉੱਚ ਊਰਜਾਵਾਂ ਉੱਤੇ ਕਮਜੋਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਰਸਪਰ ਕ੍ਰਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਕਣ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀਆਂ ਗਹਿਰੀਆਂ ਲੰਬੀਆਂ ਨਾ ਖਿੱਚੀਆਂ ਜਾ ਸਕਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰੌਸ-ਸੈਕਸ਼ਨਾਂ ਦੇ DGLAP ਦੁਆਰਾ ਪਰਚਰਬੇਟਿਵ ਕੈਲਕੁਲੇਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੇ ਹਨ; ਅਤੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਿਮਰ ਉਰਜਾਵਾਂ ਉੱਤੇ, ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਪਦਾਰਥ ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਕਣਾਂ ਬੇਰੌਨਾਂ (ਤਿੰਨ ਕੁਆਰਕਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰੋਟੌਨਾਂ ਜਾਂ ਨਿਊਟ੍ਰੌਨਾਂ ਵਾਂਗ) ਜਾਂ ਮੀਜ਼ੌਨਾਂ (ਦੋ ਕੁਆਰਕਾਂ ਵਾਲੇ ਪਾਈਔਨਾਂ ਵਾਂਗ) ਦੇ ਜੋੜ ਖੁੱਲ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦੇ ਹਨ।

ਅਸਿੰਪਟੋਟਿਕ ਅਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਪੁਨਰਖੋਜ ਹੋਈ ਅਤੇ ਫ੍ਰੈਂਕ ਵਿਲਕਜ਼ੈਕ ਅਤੇ ਡੇਵਿਡ ਗ੍ਰੌਸ ਦੁਆਰਾ 1973 ਵਿੱਚ, ਅਤੇ ਇਸੇ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਡੇਵਿਡ ਪੋਲੀਟਜ਼ਰ ਦੁਆਰਾ ਸੁਤੰਤਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਰਸਾਏ ਗਏ। ਤਿੰਨਾ ਨੇ ਰਲ ਕੇ 2004 ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ।